Bao-toewen óngerónje centraal-veurklinker

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


De bao-toewen óngerónje centraal-veurklinker of óngerónje bao-geslaote centraal-veurklinker is 'ne klinker dae in sómmige gespraoke tale veurkump. 't Symboeal det bie 't Internationaal Fonetisch Alfabet gebroek wuuertj is [ɪ].

Kènmirke bewirk

Kènmirke vanne bao-toewen óngerónje centraal-veurklinker zeen:

  • De vokaalhuuegdje is bao-toe, det inhèltj det de tóng net get minder vernejdj es is bie 'nen toewe klinker;
  • De vokaalposiesje is veur, det inhèltj det de tóng zich zoea wied nao veur wie meugelik inne móndj bevindj zónger 'n gans toew vernejjing te make (anges zów 't óm 'ne mitklinker gaon); inne wirkelikheid is deze klinker döks lichtelik centraliseerdj (centraal-veur);
  • De klinker is óngeróndj, det mèntj det de luppen óngesprèdj (neet-verrundj) zeen.

Limbörgs bewirk

In 't Limbörgs kump de bao-toewen óngerónje centraal-veurklinker veur in bekans alle dialekte. De exakte oetspraok wusjeltj per dialek. Zoea wuuertj de klank döks get toewer of wiejer nao veur oetgespraoke, dewiel d'r juus ouch nag gecentraliseerdjer kan veurkómme (beveurbeildj in 't Mestreechs). In väöl dialekte haet deze klinker 'n, lichtelik, palataliserendje wirking, juus wie de meiste anger óngerónje veurklinkers.

Oetspraok nao toean en lingdje
posiesje IPA spèlling
kort
sleiptoean [kʲɪ́ɲ̊:c] kindj
stoeattoean [lɪ̀n] Lin
neutraol [ɪç] ich

De lange variant van deze klinker kump veur in dialekte wie 't Wieërts; dao guldj t'r es 'nen allofoon vanne lang ee veur nasaal mitklinkers.

Sómmige dialekte, wie 't Valkebergs en in minder maot 't Remunjs, wuuertj de korte i in väöl vel 'n korte ie: kiendj, giester veur kindj, gister. Get vergliekbaars kump ouch veur mitte gerónje versie.

 
Internationaal Fonetisch Alfabet
Mitklinkers
Plaats →
Meneer ↓
Labiaal Coronaal Dorsaal Laryngeaal
Bilabiaal Labiodentaal Dentaal Alveolair Postalveolair Retroflex Alveolopalataal Palataal Velair Uvulair Glottaal
Nasaal     •   m     •   ɱ     •   n     •   ɳ     •   ɲ     •   ŋ     •   ɴ
Plosief p   •   b t   •   d ʈ   •   ɖ c   •   ɟ k   •   g q   •   ɢ     •   ʔ
Sibilant s   •   z ʃ   •   ʒ ʂ   •   ʐ ɕ   •   ʑ
Fricatief ɸ   •   β f   •   v θ   •   ð ɹ̝̊   •   ɹ̝ ç   •   ʝ x   •   ɣ χ   •   ʁ h   •   ɦ
Approximant     •   β̞     •   ʋ     •   ɹ     •   ɻ     •   j     •   ɰ     •   ʁ̞
Tik     •   ɾ     •   ɽ
Tril     •   ʙ     •   r     •   ʀ
Lateraal approximant     •   l     •   ɭ     •   ʎ
Lateraal fricatief ɬ   •  ɮ ʎ̥˔•  ʎ̝
Klinkers
Veur Centraal-veur Centraal Centraal-achter Achter
Toe i   •   y ɨ   •   ʉ ɯ   •   u
Bao toe ɪ   •   ʏ ɪ̈   •   ʊ̈ ɯ̽   •   ʊ
Toe-midde e   •   ø ɘ   •   ɵ ɤ   •   o
Midde    •   ø̞ ə ɤ̞   •   
Aop-midde ɛ   •   œ ɜ   •   ɞ ʌ   •   ɔ
Bao aop æ   •     ɐ   •    
Aop a   •   ɶ ä   •   ɒ̈ ɑ   •   ɒ