Aopen óngerónje centrale klinker

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


d'n Aopen óngerónje centrale klinker of óngerónjen aope centrale klinker is 'ne klinker dae in e groeat deil aan gespraoke tale veurkump. 't Symboeal det bie 't Internationaal Fonetisch Alfabet gebroek wuuertj is [ä ~ a̠]. In transcripties wuuert döks ouch [a] gebroek, es wiejer óngersjied neet nuuedig is.

Kènmirke bewirk

Kènmirke vannen aopen óngerónje centrale klinker zeen:

  • De vokaalhuuegdje is aop (of lieëg), det inhèltj det de tóng wied van 't verhieëmeldje aaf zitj;
  • De vokaalposiesje is centraal, det inhèltj det de tóng zich halverwaeges 'ne veurklinker en 'nen achterklinker bevindj;
  • De klinker is óngeróndj, det mèntj det de luppen óngesprèdj (neet-verrundj) zeen.

Limbörgs bewirk

In 't Limbörgs kump d'n aopen óngerónje veurklinker veur in sómmige dialekte.

In 't Mofers guldj t'r es de standerdoetspraok vanne lang <aa>, meh veur väöl dialekte wuuert daoveur d'n aopen óngerónje veurklinker gebroek.

Oetspraok nao toean en lingdje
posiesje IPA spèlling
kort lank
sleiptoean [ká:d] kaad
stoeattoean [và:n] vaan
ónbeklemtoeandj ['læma ~ 'læma:] lemma

't Haëmets is uniek in det 't e kóntras maak tösse d'n aopen óngerónje veurklinker, d'n aopen óngerónje centrale klinker ennen aopen óngerónjen achterklinker.

 
Internationaal Fonetisch Alfabet
Mitklinkers
Plaats →
Meneer ↓
Labiaal Coronaal Dorsaal Laryngeaal
Bilabiaal Labiodentaal Dentaal Alveolair Postalveolair Retroflex Alveolopalataal Palataal Velair Uvulair Glottaal
Nasaal     •   m     •   ɱ     •   n     •   ɳ     •   ɲ     •   ŋ     •   ɴ
Plosief p   •   b t   •   d ʈ   •   ɖ c   •   ɟ k   •   g q   •   ɢ     •   ʔ
Sibilant s   •   z ʃ   •   ʒ ʂ   •   ʐ ɕ   •   ʑ
Fricatief ɸ   •   β f   •   v θ   •   ð ɹ̝̊   •   ɹ̝ ç   •   ʝ x   •   ɣ χ   •   ʁ h   •   ɦ
Approximant     •   β̞     •   ʋ     •   ɹ     •   ɻ     •   j     •   ɰ     •   ʁ̞
Tik     •   ɾ     •   ɽ
Tril     •   ʙ     •   r     •   ʀ
Lateraal approximant     •   l     •   ɭ     •   ʎ
Lateraal fricatief ɬ   •  ɮ ʎ̥˔•  ʎ̝
Klinkers
Veur Centraal-veur Centraal Centraal-achter Achter
Toe i   •   y ɨ   •   ʉ ɯ   •   u
Bao toe ɪ   •   ʏ ɪ̈   •   ʊ̈ ɯ̽   •   ʊ
Toe-midde e   •   ø ɘ   •   ɵ ɤ   •   o
Midde    •   ø̞ ə ɤ̞   •   
Aop-midde ɛ   •   œ ɜ   •   ɞ ʌ   •   ɔ
Bao aop æ   •     ɐ   •    
Aop a   •   ɶ ä   •   ɒ̈ ɑ   •   ɒ