12 december

12 december is de 346ste daag van 't jaor (347ste daag in ein sjrikkeljaor) in de Gregoriaanse kalender. Nog 19 daag pes 't eindj van 't jaor.

Gebäörtenisse

• 627 - Sjlaag biej Ninive.
• 1531 - Versjiening in Tepeyac biej Mexico-sjtad van Onze lieve vrouw van Guadalupe.
• 1583 - Paus Gregorius XIII creëert neugetieën nuuj kardinale, ónger wae veer toekomstige pause: Giovanni Antonio Facchinetti, Giambattista Castagna, Alessandro Ottaviano de' Medici en Nicolò Sfondrati.
• 1677 - Commandeur Jacob Binckes sjneuvelt biej de Tweëde Sjlaag biej Tobago taenge eine Franse aanval, naodat hae eërder taenge hun biej de Eësjte Sjlaag biej Tobago op 3 mieërt ein sjtrategische euverwinning behaolde.
• 1787 - Pennsylvania ratificeert es tweëde sjtaat de gróndjwèt van de Verenigde Sjtate van Amerika.
• 1837 - De Göttinger Sieben waere door keuning Ernst August I van Hannover óntsjlage, drie van hun waere taeves verbanne.
• 1870 - Joseph H. Rainey oet South Carolina wirt 't eësjte zjwarte lid van 't Amerikaanse Congres.
• 1900 - US Steel wirt opgericht.
• 1901 - Eësjte trans-Atlantische radio-oetzending, door Guglielmo Marconi.
• 1911 - Hoofsjtad van India wirt New Delhi, dat waas Calcutta .

De Mona Lisa,
gesjtaole in 1911 en trukgevónje op 12 december 1913.

• 1913 – De Mona Lisa wirt trukgevónje in Florence, tweë jaor naodat 't oet 't Louvre waas gesjtaole.
• 1925 - Reza Pahlavi griep de mach in Iran es Sjah.
• 1936 - De Moerdiekbrök euver 't Hollandjs Deep wirt geäöpend.
• 1961 - Tweë vrachvleegtuge C-119 van 't Belzje leger bótsje in volle vluch op ein ter hoagde van Montignies-Lez-Lens biej Chièvres, 13 doaje.
• 1944 - Oetgaeveriej De Bezige Bij wirt opgerich.
• 1963 - Kenia wirt ónaafhankelik van 't Verenigd Keuninkriek.
• 1970 - De eësjte sjtrip van Jan, Jans en de kènjer versjient in de Libelle.
• 1974 - Oprichting van de Roams-katholieke Bisjoppelike Hiërarchie in Soedan mèt tweë aartsbisdómme en vief bisdómme.
• 1979 - Rhodesië verangert de naam in Zimbabwe.
• 1985 - Eine DC-8 van Arrow Air sjtort neer nao 't opsjtiege in Gander op Newfoundland, wobiej 256 luuj ómkómme, ónger wae 248 leje van de 101st Airborne Division van de Verenigde Sjtate.
• 1989 - Óntsjlaag van de Nederlandse kardinaal Johannes Willebrands es president van de Pauselijke Raad ter bevordering van de Einheid van de Christene en beneuming van de Australiër Edward Idris Cassidy tot ziene opvolger.
• 1996 - Uday Hoessein raak zjwaorgewóndj biej eine maordaansjlaag.
• 1998 - Beneuming van Everard de Jong tot hulpbisjop van Remunj in Nederlandj.
• 1999 - De Maltezer tanker Erika vergeit veur de kus van Bretagne. Doordat 't sjeep doormidde bruk kómme doezende litersj sjtaokaolie in zeë terech en veraorzake zoa eine milieuramp.
• 2003 - Sjtaatssecretaris Medy van der Laan (Cultuur) en de Surinaamse minister van Onderwijs Walter Sandriman teikene in Brussel ein associatieeuvereinkóms wodoor Suriname deil geit oetmake van de Nederlandse Taalunie.
• 2003 - Paul Martin Jr. wirt beëdig es premier van Canada, tegeliek mèt de beëdiging van zien kabinèt.
• 2003 - Mick Jagger wirt tot ridder gesjlage door Prins Charles.
• 2003 - 't Insjpraak Orgaan Chineze (IOC) wirt geïnsjtalleerd in Den Haag.
• 2003 - Verenigingsbesjluut van de Same-op-Waeg kirke (Gereformeerde en Hervormde kirke en de Evangelisch-Lutherse kirk in Nederlandj) óm te kómme tot de Protestantsje Kirk in Nederlandj.
• 2007 - Eine Apache-helikopter van de Keuninklike Lóchmach raak biej ein trainingsvluch hoagsjpanningskabele wodoor zoa 'n 50.000 hoeshawwes in de Geldersje Bómmelerwaard en Tielerwaard ruum twei daag zónger sjtroam kómme te zitte.
• 2016 - Paolo Gentiloni volg Matteo Renzi op es premier, naotot lètsgeneumde aofgetroje is es gevolg vaan e verlore groonwètsreferendum

Gebore

Frank Sinatra,
gebaore op 12 december 1915.

• 1298 - Albert II van Habsburg, (gesjtorve 1358)
• 1541 - Johann Bauhin, Zjweedse botanicus en mycoloog (gesjtorve 1613)
• 1712 - Karel van Lorreine, landjvoog van de Zuidelike Nederlande (gesjtorve 1780)
• 1805 - William Lloyd Garrison, Amerikaanse journalist (gesjtorve 1879)
• 1816 - Barthold Jacob Lintelo de Geer van Jutphaas, Nederlandse sjriever en politicus (gesjtorve 1903)
• 1821 - Gustave Flaubert, Franse sjriever (gesjtorve 1880)
• 1862 - Bruce Ismay, Britse sjeepsmagnaat (gesjtorve 1937)
• 1863 - Edvard Munch, Noorse sjilder (gesjtorve 1944)
• 1876 - Alvin Kraenzlein, Amerikaanse atleet (gesjtorve 1928)
• 1882 - Leo Kierkels, Nederlandse internuntius in India (gesjtorve 1957)
• 1882 - Akiba Rubinstein, Poolse sjaakgroatmeister (gesjtorve 1961)
• 1898 - George Kettmann Jr., Nederlandse sjriever en oetgaever (gesjtorve 1970)
• 1902 - Antonio José Martínez Palacios, Sjpaanse componist (gesjtorve 1936)
• 1915 - Frank Sinatra, Amerikaanse zenger (gesjtorve 1998)
• 1921 - Willem van Est, Nederlandse wiskundige (gesjtorve 2002)
• 1922 - Christian Dotremont, Belzje kunssjilder, sjriever en dichter (gesjtorve 1979)
• 1924 - Sjeng Kraft, Nederlandse muzikant en tekssjriever (gesjtorve 1999)
• 1929 - Freddy Danneel, Belzje beeldhouwer en kunssjilder (gesjtorve 2008)
• 1929 - John Osborne, Britse toneelsjriever (gesjtorve 1994)
• 1938 - Connie Francis, Amerikaanse zangeres
• 1940 - Dionne Warwick, Amerikaanse zangeres
• 1941 - Liesbeth List, Nederlandse zangeres en actrice
• 1946 - Emerson Fittipaldi, Braziliaanse autocoureur
• 1946 - Marlous Fluitsma, Nederlandse actrice
• 1946 - Stan Smith, Amerikaanse tennisser
• 1947 - Ferry Mingelen, Nederlandse journalist
• 1955 - Eddy Schepers, Belzje fitserenner
• 1956 - Johan van der Velde, Nederlandse fitserenner
• 1957 - Sheila E., Amerikaanse percussionist en zangeres
• 1960 - Jaap van Zweden, Nederlandse violist en dirigent
• 1962 - Tracy Austin, Amerikaanse tennisster

Gesjtorve

Douglas Fairbanks,
gesjtorve December 1939.

• 1766 - Johann Christoph Gottsched (66), Duutsje sjriever
• 1843 - Willem I (71), Keuning der Nederlande
• 1849 - Marc Isambard Brunel (80), Frans-Britse ingenieur
• 1889 - Robert Browning, Èngelsje sjriever
• 1894 - Sir John Thompson (49), Canadese politicus
• 1914 - Bernard Blommers (69), Nederlandse sjilder en etser
• 1917 - Andrew Still (89), Amerikaanse arts
• 1933 - Theodore Moses Tobani (78), Duits-Amerikaanse componist, dirigent en violist
• 1939 - Douglas Fairbanks (56), Amerikaanse acteur
• 1947 - Jan Gratama (70), Nederlandse architect, sjilder, teikenaer en redacteur
• 1962 - David Bueno de Mesquita (73), Nederlandse kunstenaer
• 1963 - Theodor Heuss (63), Duutsje politicus
• 2006 - Cor van der Hart (78), Nederlandse voetballer
• 2006 - Gerrit Kleinveld (91), Nederlandse verzètssjtriejer
• 2007 - François al-Hajj (54), Libanese generaal
• 2007 - Ike Turner (76), Amerikaanse musicus, man van Tina Turner
• 2008 - Henning Christiansen (76), Deens kunstenaar

Viering/herdènking

• Mexico: Daag van Onze-Lieve-Vrouw van Guadalupe
• Ruslandj: Daag van de Gróndjwèt van de Russische Federatie (kortweg: gróndjwètdaag)
• Texel: Ouwe Sunderklaas
• Roams-katholieke kalender:
  • Heilige Ammonaria († 250)
  • Heilige Mercuria († 250)
  • Heilige Dionysia van Alexandrië († 250)
  • Heilige Constantius († 287)
  • Heilige Cresecentius († 287)
  • Heilige Justinus van Trier († 287)
  • Heilige Agatha van Wimborne († 790)
  • Heilige Gregorius van Terracina († 570)
  • Heilige Hiëronymus Ranuzzi († 1455)
  • Heilige Practextatus († 302)
  • Heilige Johanna Francisca de Chantal († 1641)
  • Heilige Corentin († c. 490)
  • Heiligen Maxens en Justin († c. 287)
  • Heilige Columba van Terryglass († 552)
  • Heilige Fin(n)ian(us) van Clonard († c. 549-552)
  • Heilige Abra (van Poitiers) († 360)
  • Heilige Calixtus II († 1124)
  • Heilige Diederik van Kremsmünster († 1085)
  • Onze-Lieve-Vrouw van Guadalupe (1531) - Vrieje Gedachtenis