14 november

Gebäörtenisse

Gebore

Gesjtorve

Viering/herdènking

14 november is de 318de daag van 't jaor (319de daag in ein sjrikkeljaor) in de Gregoriaanse kalender. Nog 47 daag pes 't eindj van 't jaor.

1666 - De eësjte bloodtransfusie wirt oetgeveurd door Richard Lower.
1918 - Tsjecho-Slowakije wirt ein repebliek.
1940 - Bómbardemènt op Coventry.
1945 - In de Duutsje sjtad Neurenberg begint 't proces taenge ein groat aantal nazi-leijers.
1957 - Vliegramp Bussum. Eine Amerikaanse sjtraaljager kump neer in de Kolonel Palmkazerne wobiej zös doaje en tieëntalle gewónje valle en de kazerne zjwaor besjadig raak.
1969 - NASA lanceert de Apollo 12.
1972 - De Dow Jones Index sjlut veur 't eësj baove de 1000 punte. Op 't eindj van de daag sjteit hae op 1003,16.
1973 - De Èngelsje prinses Anne trouwt mèt beroopsoffeseer Mark Phillips.
1990 - Duutsjlandj en Pole teikene in Warschau ein verdraag dat hun grens langs de revieren Oder en Neisse vastlègk.
1998 - President Bill Clinton betaalt 850.000 dollar aan Paula Jones die in ruul daoveur häör aanklach van seksuele intimidatie intrèk.
- 2004 - In Rosario wint de Nederlandse vrouwehockeyploog in Argentinië veur de derde keër in de gesjiedenis de Champions Trophy door in de finale Duutsjlandj mèt 2-0 te versjlaon.
2005 - Ein mösj vlug bènne 't geboew wo ein nuuj record van dominosjteinkes wirt gehawwe; zie wirt veur de zekerheid doadgesjoate.
2008 - Domino Day vestigt ein nuuj waereldrecord: 4.345.027 sjtein valle óm. Ouch ènnige randjrecords sjneuvele biej de recordpoging.

1567 - Prins Maurits van Oranje-Nassau (gesjtorve 1625)
1650 - Willem III, Nederlandse sjtadhawwer van de Repebliek der Zeve Verenigde Nederlande en keuning van Èngelandj (gesjtorve 1702)
1668 - Johann Lukas von Hildebrandt, Oasteriekse architect (gesjtorve 1745)
1719 - Leopold Mozart, Oasteriekse violist, meziekleëraar en componist (gesjtorve 1787)
1765 - Robert Fulton, Amerikaanse sjilder, ingenieur en oetvènjer (gesjtorve 1815)
1774 - Gaspare Spontini, Italiaanse operacomponist (gesjtorve 1851)
1778 - Johann Nepomuk Hummel, Boheemse componist en pianist (gesjtorve 1837)
1784 - Jan Lodewijk Willem de Geer van Jutphaas, Nederlandse politicus
1797 - Charles Lyell, Britse weitesjapper (gesjtorve 1875)
1807 - Schelto van Heemstra, Nederlandse politicus (gesjtorve 1864)
1840 - Claude Monet, Franse impressionistische kunssjilder (gesjtorve 1926)
1863 - Leo Baekeland, Belzje óngernummer (gesjtorve 1944)
1871 - Robert Käslin, Zjwitserse politicus (gesjtorve 1934)
1889 - Jawaharlal Nehru, Indiase premier (gesjtorve 1964)
1903 - Louis Meeuwessen, Nederlandse bókser (gesjtorve 1985)
1907 - Astrid Lindgren, Zjweedse auteur (gesjtorve 2002)
1908 - Joseph McCarthy, Amerikaanse politicus (gesjtorve 1957)
1913 - Jan Oradi, Nederlandse radiomètwirker (gesjtorve 1994)
1914 - Florrie Rost van Tonningen-Heubel, Nederlandse nationaal-socialiste (gesjtorve 2007)
1922 - Boutros Boutros-Ghali, Egyptische secretaris-generaal van de VN
1928 - Joop Glimmerveen, Nederlandse politicus en crimineel
1930 - Edward White, Amerikaanse astronaut (gesjtorve 1967)
1932 - Ramon Zupko, Amerikaanse componist en muziekpedagoog
1935 - Keuning Hoessein van Jordanië (gesjtorve 1999)
1937 - Vittorio Adorni, Italiaanse fitserenner
1939 - Wendy Carlos, Amerikaanse componiste en toetseniste
1944 - Mike Katz, Amerikaanse bodybuilder
1948 - Prins Charles, Prins van Wales
1953 - Herbert Neumann, Duutsje voetballer en voetbaltrainer
1953 - Dominique de Villepin, Franse premier
1954 - Bernard Hinault, Franse fitserenner
1954 - Condoleezza Rice, Amerikaanse minister
1956 - Bruno Carlier, Nederlandse sjaker
1956 - Peter R. de Vries, Nederlandse misdaadversjlaaggaever
1957 - Frank Affolter, Nederlandse pianist, componist en theaterproducent

Prins Maurits van Oranje,
gebaore op 14 november 1567.
Sjtadhawwer Willem III van Oranje, Wiiliam van Èngelandj, gebaore op 14 november 1650.
Claude Monet,
gebaore op 14 november 1840.
Astrid Lindgren,
gebaore op 14 november 1907.

Manuel de Falla,
gesjtorve op 14 november 1946.

1263 - Alexander Nevski (43), groatvors van Novgorod en Vladimir
1454 - Gerrit Potter van der Loo, Nederlandse vertaler
1716 - Gottfried Wilhelm Leibniz (70), Duutsje diplomaat, historicus, rechsgeleërde, filosoof, wis- en natuurkundige
1734 - Louise de Kérouaille (85), Franse minnares van keuning Karel II van Èngelandj
1804 - Aagje Deken (63), Nederlandse sjriefster
1825 - Jean Paul (62), Duutsje sjriever
1831 - Georg Hegel (61), Duutsje filosoof
1831 - Ignaz Pleyel (74), Oasteriekse componist
1842 - Hendrik de Cock (41), Nederlands dominee
1861 - Antun Mihanović (65), Kroatische dichter en diplomaat
1918 - Arie Vosbergen (36), Nederlandse marathonloper
1942 - Sidney Fox (31), Amerikaanse actrice
1946 - Manuel de Falla (69), Sjpaanse componist
1946 - Herman de Man (48), Nederlandse sjriever
1977 - Kick Geudeker (76), Nederlandse sjportjournalist
1977 - A.C. Bhaktivedanta Swami Praphupada (81), sjtichter van de Hare Krishna-bewaeging
1985 - Ab Hofstee (66), Nederlandse acteur en zanger
1987 - Pieter Menten (88), Nederlandse aorlogsmisdadiger
1992 - Ernst Happel (66), Oasteriekse voetbaltrainer
1995 - Mien van den Berg (85), Nederlandse gymnaste
1996 - Virginia Cherrill (88), Amerikaanse actrice
2002 - Leopold Schaeken (76), Belzje fitserenner
2005 - Jan Beelaerts van Blokland (95), Nederlandse militair
2008 - Norbert Schmelzer (87), Nederlandse politicus

okt - november - dec

Internationale daag van de gebruuksvruntjelikheid
Waereld Diabetesdaag
Waereld COPD Daag
Roams-katholieke kalender:
- Heilige Alberik van Utrech († 784)
- Heilige Sidonius († c. 689)
- Heilige Jocondus (van Bologna) († 485)
- Heilige Venaranda († 2e eeuw)
- Heilige Klementien († c. 251)
- Heilige Siardus van Mariëngaard († 1230)
- Heilige Serapion (van Algiers) († 1240)
- Heilige Dubritius († 545)
- Heilige Rufus van Avignon († c. 200)