9 november

Gebäörtenisse

Gebore

Gesjtorve

9 november is 'nen daag op de Gregoriaanse en Juliaanse kalender. 't Is d'n 313en daag vaan e gewoen jaor en d'n 314e vaan e sjrikkeljaor; heinao koume nog 52 daog. 't Is de natinaole fiesdaag vaan Cambodja.

694 - Egica, Visigotische keuning vaan Hispanië, besjöldeg de joede vaan hölp aon de moslims en veroerdeilt ze tot slavernij.
1277 - Prins Llewelyn de Lèste vaan Wales en keuning Eduard I vaan Ingeland slete 't Verdraag vaan Aberconwy. Bepaold weurt tot Wales nao Llewelyn zienen doed aon Ingeland zal vervalle.
1313 - Lowie de Beier versleit ziene neef Frederik I vaan Oosteriek in de Slaag bij Gammelsdorf.
1520 - In Stockholm weure tientalle lui op las vaan keuning Christiaan II terechgestèld.
1620 - De opvarende van de Mayflower kriege Cape Cod in zich.
1659 - Frankriek en Spanje, in krieg saer 1635, sloete de Vraej vanne Pyreneeë.
1688 - Keuning-stadhawwer Wöllem vaan Oranje vereuvert Exeter in de Glorious Revolution.
1697 - Paus Innocentius XII herstiech de stad Cervia.
1729 - 't Verdraag van Sevilla weurt geteikend tösje Groat-Brittannië, Frankriek, Sjpanje en de Nederlandse Republiek.
1799 - Napoleon griep de mach in Frankriek in de Sjtaatsgreep van 18 Brumaire.
1857 - Charles Rogier treujt aon es premier vaan 't Belsj.
1867 - 't Sjogoenaot vaan Tokugawa gief de mach trök aon de keizer vaan Japan. Heimèt begint de Meijirestautratie.
1872 - Groete stadsbrand in Boston.
1887 - De Vereinegde Staote oontvaange rechte op Pearl Harbor in 't daan nog oonaofhenkelek Hawaï.
1888 - In Londe wirt de prostituee Mary Jane Kelly vermaord en vermink achtergelaote. Dit is de viefde maord van de mysterieuze Jack the Ripper.
1917 - Lev Kamenev weurt d'n ierste veurzitter vaan de Russische Sovjet nao de Oktoberrevolutie.
1918 - Keizer Wilhelm II vaan Duitsland deit troensaofstand; Duitsland weurt 'n rippubliek.
1921 - Ónger 't verblief in de have van Colombo vundj d'r ein explosie plaatsj in de veursjte batterieopsjlaag van de K IV. Biej dees explosie kómme eine kok en eine kwarteermeister óm ’t laeve en eine angere kwarteermeister raak zjwaorgewóndj.
1923 - Pelitie en militaire oonderdrökke in München de Bierkellerputsch, 'n poging vaan de NSDAP um aon de mach te koume.
1932 - Nadezjda Alliloejeva, de vrouw van Stalin, pleeg zelfmaord.
1938 - In de Kristalnach in nazi-Duitsland weure massaol joedse winkelere gemollesteerd en synagoge verweus.
1939 - Tweë Britse agente, majoor Stevens en kapitein Best waere biej Venlo óntveurd en mitgenómme nao Duutsjlandj.
1953 - Cambodja maak ziech los vaan Fraankriek.
1967 - D'n oonbemaanden Apollo 4 weurt gelanceerd vaanaof Cape Kennedy (Florida).
1967 - De ierste editie vaan 't blaad Rolling stone kump oet.
1979 - Door 'ne fout in de software melde de computers vaan 't NORAD 'ne massaole Sovjet-Russische kernaonval. 't Beriech weurt vrij snel es loes alarm herkind.
1983 - Freddy Heineken wirt, same mèt ziene chauffeur Ab Doderer, óntvoord. Ze verlete net zien kentoar aan 't Weteringplantsoen in Amsterdam wiej ze woorte mitgenómme door vief mansluuj (Cor van Hout, Willem Holleeder, Frans Meijer, Jan Boellaard en Martin Erkamps).
1983 - 't Frans parlemènt ratificeert 't Rien-zawtverdraag, dat ein eindj mót make aan de lozinge door de Franse kalimiene en de Zjwitserse en Duutsje chemische indusjtrie in de Rien.
1985 - Biej eine euverval van de Bende van Nijvel op ein Delhaize-filiaal in Aalst kómme ach luuj óm 't laeve en rake d'r zeve gewóndj.
1989 - De controleposte in de Berliense Moer weure geëupend.
1993 - Nao daog vaan Kroatische bombardeminte stort de Aw Brögk in Mostar (Bosnië-Herzegovina) in.
1994 - 't Elemint darmstadtium weurt oontdèk.
1995 - Macedonië en de Oekraïne trejje touw tot de Raod vaan Europa.
1998 - De doedstraof weurt formeel aofgesjaf in 't Vereineg Keuninkriek.
2005 - In de Jordaonse hoofstad Amman weure drei suïciedaonvalle gepleeg, mèt 57 doeje tot gevolg.
2006 - De EU eis dat bote en vleegmesjiene vertrókke oet 't Grieks-Cypriotisch deil van Cyprus kinne aanmere en lanje in Turkije.
2006 - De Cassini-Huygenssonde oontdèk 'ne störm vaan 8.000 km doorsnei op de zuidpool vaan Saturnus.

955 - Gyeongjong, Koreaanse keuning (gestorve 981)
1376 - Edmund Mortimer, Ingelsen edele en rebel (gestorve 1409)
1467 - Sjarel II vaan Gelder (gestorve 1538)
1535 - Nanda Bayin, keuning vaan Birma (gestorve 1600)
1664 - Johann Speth, Duitsen organis en componis (gestorve nao 1719)
1735 - Karel Willem van Nassau-Usingen, vors van Nassau-Udingen (gesjtórve 1803)
1777 - Désirée Clary, verloufde van Napoleon Bonaparte, keuningin van Zjwede en Noorwege (gesjtorve 1860)
1812 - Paul Abadie, Franse architek (gesjtorve 1884)
1818 - Ivan Toergenjev, Russische sjriever (gestorve 1883)
1841 - Keuning Edward VII van 't Vereinig Keuninkriek (gesjtorve 1910)
1863 - Paul Sérusier, Franse kunssjilder (gesjtórve 1927)
1865 - Lodewijk Duymaer van Twist, Nederlandse militair en politicus (gesjtórve 1961)
1868 - Marie Dressler, Canadese actrice (gesjtórve 1934)
1877 - Enrico De Nicola, Italiaanse journalis, juris en politicus (gestorve 1959)
1885 - Theodor Kaluza, Duutsje wiskundige (gesjtórve 1954)
1885 - Hermann Weyl, Duutsj-Amerikaanse wiskundige (gesjtórve 1955)
1888 - Jean Monnet, Franse politicus (gesjtórve 1979)
1894 - Mae Marsh, Amerikaanse actrice (gestorve 1968)
1897 - Ronald George Wreyford Norrish, Britse sjemicus, Nobelpries in de Sjemie 1967 (gestorve 1978)
1918 - Spiro Agnew, Amerikaanse militair, zjuris en politicus (gestorve 1996)
1918 - Choi Hong Hi, Koreaanse gevechskunsteneer, mèt-oetvinder vaan taekwondo (gestorve 2002)
1922 - Raymond Devos, Belzje cabaretier, komiek en sjriever (gesjtorve 2006)
1928 - Anne Sexton, Amerikaane diechteres (gestorve 1974)
1929 - Imre Kertész, Hongaarse sjriever, Nobelpries in de Literatuur 2002 (gestorve 2016)
1934 - Carl Sagan, Amerikaansen astronoom (gestorve 1996)
1947 - Henk van Hoof, Nederlandse politicus
1947 - Paul Litjens, Nederlands-Limbörgsen hockeyer
1952 - Lou Ferrigno, Amerikaanse bodybuilder en acteur
1956 - Lei Clijsters, Belsj-Limbörgse voetballer (gesjtorve 2009)
1965 - Rick Nieman, Nederlandse nuujslezer
1970 - Guido Görtzen, Nederlands-Limbörgse volleyballer
1974 - Alessandro Del Piero, Italiaanse voetballer
1974 - Bridget Maasland, Nederlandse televisiepresentatrice

okt - november - dec

959 - Constantijn VII (59), keizer vaan 't Byzantijns Riek
1187 - Gaozong (80), keizer vaan China
1492 - Jami (78), Perzischen diechter
1596 - George Peele (40), Ingelsen dramaturg en diechter
1639 - Sixtinus Amama (46), Nederlandjse theoloog en orientalis
1766 - Unico Wilhelm van Wassenaer (74), Nederlandse componis en diplomaat
1801 - Carl Stamitz (56), Boheemse componis en violis
1829 - Jean-Xavier Lefèvre (66), Zjwitsers-Franse klarinettis, meziekpedagoog en componis
1856 - Étienne Cabet (68), Franse filosoof, politicus en utopis
1919 - Eduard Müller (70), Zwitserse zjuris en politicus
1932 - Nadezjda Alliloejeva (31), twiede vrouw vaan Josef Stalin
1940 - Neville Chamberlain (71), Britse premier van 1937 pès 1940
1951 - C.C.S. Crone (36), Nederlandse sjriever
1951 - Sigmund Romberg (64), Amerikaanse componis
1953 - Abdoel Aziz as-Saoed (72), keuning van Saoedi-Arabië
1953 - Dylan Thomas (39), Britsen diechter
1970 - Charles de Gaulle (79), Franse militair en politicus
2004 - Stieg Larsson (50), Zweedse journalis en sjriever
2005 - K. R. Narayanan (84), Indiase journalis en politicus
2012 - Will van Kralingen (61), Nederlandse actries