1492

1491 - 1492 - 1493

Gebäörtenisse bewirk

2 jannewarie - Mohammed Abu Abdallah, de lèsten emir van Granada guuef zien stad euver aan de legers van Ferdinand en Isabella nao e lang belègk.
31 mieërt - Ferdinand en Isabella teikenen 't Verdrievingsedik, worin de juudde veur de keus tösse bekieëring en verdrieving waere gestèldj.
15 mei - Dao kump 'n inj aan d'n Opstandj van 't kieës- en broeadvouk, es hóngerde boere oppe kirkhaof van Heemskerk door troepe van de stadhajer waere aafgeslach.
16 juni - De Gentse opstandjsleider Jan van Coppenolle wuuert terechgestèldj.
25 juni - d'n Helmichbrandj lègk bao gans Oldenzaal inne asse.
26 juni - Antoine de Ville, 'ne Fransen officeer, beklump in opdrach van Karel VIII de Mont Aiguille, 'ne berg in Frankriek. Dit wuuert algemein betrach es de gebaortedatum van t alpinisme.
19 juli - De Gentenieërs sloete de Vraej van Kadzand mit Albrecht van Sakse, de vertaengewuuerdiger van de regent Maximiliaan I van Oeasteriek. Gent duit aafstandj van zien militie (De Witte Kaproenen), van de jurisdictie boete zie gebied en van 't rech vanne ambachte die zelf häöre diaak kóste beneume.
3 augustus - Columbus vertrèk nao Indië via de wèstelike route.
11 augustus - Rodrigo Borgia wuuert toet paus gekaoze. Hae is de naef vanne gestórve paus Calixtus III.
augustus - Antonio de Nebrija, 'ne gelieërde dae ieëre 'n Letiense spraokkóns oetbrach, guuef 'n grammair van 't Castiliaans oet, de ieëste spraokkóns in 'n vouksspraok.
Veerden dónderdig: Jouster Merke, begin van de jaormert in Joure.
12 oktoeaber - Columbus landj op Guanahaní, e (neet mit zekerheid geïdentificeerd) eilandj vanne Bahama's. Óntdèkking – of eigentlik heróntdèkking – van Amerika.
27 oktoeaber - Columbus óntdèk Cuba.
15 november - Columbus maak sjriftelik meljing van e vraemp gebroek ónger de Indiane: ze staeke gedruuegdje gekrujen in opgeroldj pepier, staeke det inne brandj en aoseme de rouk van toebak in.
16 november - In de Elzasser Hieërlikheid Ensisheim wuuert d'n inslaag waargenómme van 'ne 135 kilogram zwaore chondriet. De landjshieër Maximiliaan II van Habsburg lieëtj de meteoriet ophange in de kirk, ómdet 't je 'n hemellief betruf.
5 dieëtsember - Columbus óntdèk Hispaniola. Dit feit wuuert sómtieds gezeen es 't "inj vanne middelieëve".

sónger datum

Opstandj van 't kieës- en broeadvouk in Wès-Frieslandj en 't Kennemerlandj. Plundering van 't Kestieël Brederode.
't Geslech Van Brederode nump Hoes ter Kleef in lieën (toet 1568).
Karel van Gelder wuuert nao vief jaor vriegekoch oet gevangesjap en gehöljig es d'n Hertog van Gelder.

Gebaore bewirk

26 april - Filips I van Nassau-Wiesbaden, graof van Nassau-Wiesbaden-Idstein (gestórve 1558)
12 september - Lorenzo II de' Medici

Gesjtorve bewirk

19 mieërt - Filips II van Nassau-Weilburg (74), graof van Nassau-Weilburg
8 april - Lorenzo de Medici (43), hieërser van Florence (Firenze)
25 juli - Paus Innocentius VIII (60), (paus van 1484 toet 1492)
6 november - Antoine Busnois (62 ?), 'ne Nederlandjse polyfonis en dichter in de vreug renaissance
24 november - Lodewijk van Gruuthuse (65)

Biljendje kóns bewirk

Stried van de centaure, Michelangelo Buonarroti (1492)

Boewkóns bewirk

Haus zum Ritter Schaffhausen (1492)