10 jannewarie

Gebäörtenisse

Gebore

Gestorve

10 jannewarie is 'nen daag op de Gregoriaanse en Juliaanse kalender. 't Is d'n tienden daag vaan 't jaor; in e gewoen jaor koume daan nog 355 daog, in e sjrikkeljaor nog 356.

49 v.Chr. - Julius Caesar stik de Rubicon euver, boemèt heer de Romeinse Börgeroorlog begint.
9 - Wang Mang eis 't Hemels Mandaot op en kroent ziech daomèt tot keizer vaan China. De Westeleke Handynastie kump tot 'n ind, de Xindynastie begint.
69 - Lucius Calpurnius Piso Licinianus weurt door Galba tot vicekeizer vaan 't Romeins Riek beneump.
236 - Fabianus volg Anterus op es paus.
1072 - De Normandische ridder Robert Guiscard vereuvert Palermo.
1430 - De Orde van 't Gólde Vlees wuèrt in ingesjtèld in de Bourgondische Sjtaot.
1475 - Stefan III vaan Moldavië versleit 't Osmaans Riek in de Slag bij Vaslui.
1616 - Lichtenvoorde wirt ingenómme door de Sjtaatse en ingelief biej 't Graafsjap Zutphen.
1806 - Twie Britse brigades bezètte Kaapstad nao de slaag bij Blaauwberg.
1812 - D'n ierste stoumboot op d'n Ohio en de Mississippi kump nao 82 vaanoet Pittsburg in New Orleans aon.
1814 - De widvrouw van de lètste sjtadhawwer, Wilhelmina van Pruse, kump mèt häör dochter Louise vanoet Berlien aan in Den Haag. Daomit is 't Oranjehoes weer compleet truk in Nederlandj.
1861 - Florida sjeijt zich es derde sjtaot aaf van de Vereinigde Sjtaote.
1863 - De Metro van Londe äöpent zien eësjte lien, van Paddington Station nao Farringdon Station. 't Is de eësjte óngergróndjse in de waereld.
1870 - John D. Rockefeller riech Standard Oil op.
1901 - D'n iersten oliebron in Texas weurt oontdèk bij Beaumont.
1916 - Ierste Wereldoorlog: Rusland begint 't Erzurumoffensief tegen 't Osmaans Riek, wat oetindelek succesvol zal blieke.
1918 - De Duutsje vleegtuugconsjtructeur Hugo Junkers vreug patent aan veur zien leëgdèkker-vleegtuug.
1920 - 't Verdraag vaan Versailles treujt in wèrking.
- Eësjte vergadering van de Volkerbóndj.
- Danzig wirt losgemaak van 't Duutsj Riek en kump ónger besjerming van de Volkerbóndj.
1923 - Sjtart van 't Nederlandse Dada-tournee van Theo van Doesburg, Nelly van Moorsel, Vilmos Huszár en Kurt Schwitters biej de Haagse Kunskrink in Den Haag.
1927 - De futuristische film Metropolis vaan Fritz Lang kump in de bioscoop.
1929 - De eësjte sjtrip van Kuifje versjient in de kinjergezèt Le petit Vingtième.
1934 - Marinus van der Lubbe wirt terechgesjtèld.
1941 - Vanaaf vandaag mótte alle joadse inweunesj van Nederlandj zich laote registrere.
1941 - Twiede Wereldoorlog: In e tegenoffensief tege de Italiaone pak Griekeland de stad Kleisoura (Këlcyrë) in Albanië.
1946 - Ierste plenair zitting vaan de Vereinegde Naties, nog in Londe.
1966 - India en Pakistan slete de Vrei vaan Tasjkent.
1967 - In Den Haag wirt 't huwelik voltrokke tösje prinses Margriet en Pieter van Vollenhoven. De troew is lichtelik ómsjtrejje ómdet Van Vollenhoven 'ne börger is.
1968 - De Vereinigde Sjtaote verleze hun 10.000e vleegtuug baove Vietnam.
1973 - 't Komisch duo Peppi en Kokki versjient veur 't eësj op de Nederlandse televisie.
1981 - In de Salvadorese börgeroorlog lanceert de rebellebeweging FMLN häör ierste groet offensief.
1984 - De Vereinegde Staote en d'n Heilege Stool knoupe veur 't iers sinds 1867 weer diplomatieke ban aon.
1985 - De communis Daniel Ortega weurt president vaan Nicaragua.
2000 - De Amerikaanse bedrieve AOL en Time Warner kundege 'n fusie aon. Dit weurt de groetste commercieel fusie tot daan touw.
2007 - In Guinee begint 'n algemein staking um president Lansana Conté tot aoftrejje te dwinge.
2010 - De Nederlander Sven Kramer wirt veur de veerde keër op riej Europees kampioen sjaatse allround. Dit is nog neet eërder emes gelök.

1538 - Lodewiek van Nassau (gesjtorve 1574)
1628 - Jan Theunisz. Blanckerhoff, Nederlandse kunssjilder (gesjtorve 1669)
1628 - George Villiers, 2e graaf van Buckingham, Èngelsje sjtaotsman (gesjtórve 1687)
1745 - Isaac Titsingh, Nederlandse gelierde en diplomaot (gestorve 1812)
1769 - Michel Ney, Franse maarsjalk ónger Napoleon (gesjtorve 1815)
1780 - Martin Lichtenstein, Duutsje fysicus, óngerzeuker en zoöloog (gesjtorve 1857)
1821 - Caroline van Mecklenburg-Strelitz, Duutsj-Deense prinses (gesjtorve 1876)
1834 - Lord Acton, Brits-Napolitaonsen historicus en politicus
1871 - Grigori Raspoetin, Russische mónnik (gesjtórve 1916)
1875 - Issai Schur, Russisch-Duitse wiskundege (gestorve 1941)
1880 - Manuel Azaña, Spaonse staotsmaan (gestorve 1940)
1880 - Paolo Giobbe, Italiaanse kardinaal (gesjtórve 1972)
1880 - Eduard Maurits Meijers, Nederlandse rechsgeleërde (gesjtórve 1954)
1883 - Alfred Saalwächter, Duitsen admiraol (gestorve 1945)
1903 - Barbara Hepworth, Britse beeldhouwster (gestorve 1975)
1913 - Gustáv Husák, Slowaakse daan wel Tsjecho-Slowaakse politicus (gestorve 1991)
1916 - Sune Bergström, Zweedse biosjemicus, Nobelpries in de Geneeskunde 1982 (gestorve 2004)
1918 - Arthur Chung, Guyanese politicus (gestorve 2008)
1920 - Roberto M. Levingston, Argentijnse militair en politicus (gestorve 2015)
1924 - Max Roach, Amerikaanse jazzdrummer (gesjtorve 2007)
1925 - Arja Peters (Chinny van Erven), Nederlandse sjriefster (gesjtorve 1996)
1927 - Mies Bouhuys, Nederlandse dichteres, scenario-, toneël- en kènjerbeuksjriefster (gesjtorve 2008)
1927 - Otto Stich, Zwitserse politicus (gestorve 2012)
1928 - Philip Levine, Amerikaansen diechter (gestorve 2015)
1930 - Roy Edward Disney, Amerikaanse zakeman (gesjtorve 2009)
1934 - Leonid Kravtsjoek, Oekraïense politicus
1935 - Ronnie Hawkins, Amerikaanse popmuzikant
1936 - Robert Woodrow Wilson, Amerikaansen astronoom, Nobelpries in de Natuurkunde 1978
1938 - Donald Knuth, Amerikaanse informaticus
1939 - Harrie Geelen, Nederlands-Limburgse dichter, sjriever en illustrator
1944 - Frank Sinatra jr., Amerikaanse zenger (gestorve 2016)
1945 - Rod Stewart, Britse rockzenger
1946 - Naomi Judd, Amerikaanse zangeres van 't duo The Judds
1949 - Linda Lovelace, Amerikaanse porno-actries en activiste (gestorve 2002)
1953 - Pat Benatar, Amerikaanse zangeres
1960 - Brian Cowen, Ierse politicus
1962 - Bert Garnier, Nederlands-Limburgse bandparodis en zenger
1969 - Robert Maaskant, Nederlandse voetballer en voetbaltrainer
1972 - Mohammed Benzakour, Marokkaans-Nederlandse journalis, diechter en sjriever
1986 - Kirsten Flipkens, Belzje tennisster
1986 - Kenneth Vermeer, Nederlandse voetbalkeeper

dec - jannewarie - feb

259 - Polyeuctus, Romeinsen heilege
314 - Paus Miltiades
681 - Paus Agatho
976 - Jan I vaan 't Byzantijns Riek (50)
987 - Peter I vaan Venetië, doge (ca. 58)
1094 - Al-Mustansir Billah, Egyptische kalief vaan de Fatimide (64)
1218 - Hugo I vaan Cyprus (ca. 23)
1276 - Paus Gregorius X (66)
1322 - Petrus Aureolus, Fransen scholasticus (ca. 41)
1552 - Johann Cochlaeus, Duitsen humanis (ca. 72)
1775 - Jemeljan Poegatsjov, Russische opsjtenjeling (32 of 34)
1778 - Carolus Linnaeus, Zjweedse bioloog (70)
1794 - Georg Forster, Duitsen etnoloog (39)
1811 - Marie-Joseph Chénier, Fransen diechter en sjriever (46)
1824 - Victor Emanuel I van Sardinië (64)
1828 - François de Neufchâteau, Fransen diechter, gelierde en politicus (77)
1862 - Sam Colt, Amerikaanse zakemaan (47)
1864 - Nicholas Callan Ierse preester, weitesjapper en oetvènjer (64)
1895 - Benjamin Godard, Franse violis en componis (45)
1917 - Buffalo Bill, Amerikaanse volksheld (70)
1934 - Marinus van der Lubbe, Nederlandsen activis (24, executie)
1941 - Issai Schur, Russisch-Duitse wiskundege (66)
1951 - Sinclair Lewis, Amerikaanse sjriever, Nobelpries in de Literatuur 1930 (65)
1954 - Fred Raymond, Oasteriekse componis (53)
1957 - Gabriela Mistral, Chileense sjriefster, Nobelpries in de Literatuur 1945 (67)
1970 - Pavel Beljajev, Sovjet-Russische ruumdevaarder (44)
1971 - Coco Chanel, Franse mode-oontwerpster (87)
1976 - Howlin' Wolf, Amerikaanse bluesmuzikant (65)
1986 - Jaroslav Seifert, Tsjecho-Slowaakse journalis en diechter, Nobelpries in de Literatuur 1984 (84)
1990 - Lei Molin, Nederlands-Limburgse sjèlder (72)
1994 - Ien Dales, Nederlandse politica (62)
1997 - Alexander R. Todd, Britse biosjemicus, Nobelpries in de Sjemie 1957 (89)
2007 - Carlo Ponti, Italiaanse filmproducent (94)
2008 - Maila Nurmi, Fins-Amerikaanse actries (85)
2013 - Christel Adelaar, Nederlandse actries en zengeres (77)
2015 - Junior Malanda, Belzje voetballer (20, oto-óngelök)
2016 - Wim Bleijenberg, Nederlandse voetballer (85)
2016 - David Bowie, Britse popmuzikant (69, kaanker)
2020 - Qaboes, sultan vaan Oman (79)
2020 - Werther Vander Sarren, Belzjen acteur (78)