Erasmuspries

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

De Erasmuspries is 'ne pries dae jäörliks wuuertj toegekèndj aan 'ne miens of 'n instèlling die veur Europa 'n boetegewuuen wichtige biedraag haet geleverdj op cultureel, sociaal of sociaal-weitesjappelik gebied.

Gesjiechte

De pries is verneump gewaore nao Desiderius Erasmus, 'ne Nederlandjse preeste, augustiener kanunnik, theoloog, filosoof, sjriever en humanis dae laefdje van róndj 1466 toet 1536.

De pries wuuertj saer 1958 jäörliks oetgereik dore Stichting Praemium Erasmanium in 't Keuninklik Pelies oppe Dam in Amsterdam. Dees stifting woort opgerich op 23 juni 1958 door prins Bernhard. Saer dem zie stèrve is keuning Willem-Alexander de regent vanne stifting.

De huuegdje vanne pries bedruueg saer 2012 €150.000. Daonaeve wuuertj saer 1975 'n publikaasje euver 't wirk vanne prieswinner oetgebrach.

Prieswinners

1958 - De Oeasteriekers, veur 't laote herlaeve van Wieëne en Salzburg es Europese cultureel centra
1959 - Robert Schuman, Franse gróndjlègker vanne Europese Gemeinsjap veur Kaolen en Staal
1959 - Karl Jaspers, Duitse psychiater en filosoof
1960 - Marc Chagall, Frans-Wit-Róssische kónssjiljer
1960 - Oskar Kokoschka, Tsjechische kónssjiljer, graficus en sjriever
1962 - Romano Guardini, Duitsen theoloog en filosoof
1963 - Martin Buber, Juudsjen Oeastenrieks-Israëlische godsdeensfilosoof
1964 - Union Académique Internationale, federatie aan academies weltwied op 't gebied van humaan en sociaal weitesjappe
1965 - Charlie Chaplin, Britse komiek, aktäör, rezjissäör en kómponis
1965 - Ingmar Bergman, Zweedsen toneel- en filmrezjissäör
1966 - Herbert Read, Britsen dichter, kónsfilosoof en kónskritieker
1966 - René Huyghe, Franse conservator, kónshistoricus en -psycholoog en estheticus
1967 - Jan Tinbergen, Nederlandjsen ikkenoom en netuurkóndige
1968 - Henry Moore, Britse bildhouwer
1969 - Gabriel Marcel, Franse filosoof, meziekkritieker en toneelsjriever
1969 - Carl Friedrich von Weizsäcker, Duitse netuurkóndige en filosoof
1970 - Hans Scharoun, Duitsen arsjitek
1971 - Olivier Messiaen, Franse kómpenis, organis en pianis
1972 - Jean Piaget, Zwitserse cognitieve kinjerpsycholoog
1973 - Claude Lévi-Strauss, Franse culturelen antropoloog
1974 - Ninette de Valois, Ierse ballètdanserin en choreografin
1974 - Maurice Béjart, Franse choreograaf
1975 - Ernst Gombrich, Oeasterieks-Britse kónshistoricus
1975 - Willem Sandberg, Nederlandjsen óntwirper, typograaf en direktuuer van 't Stedelijk Museum
1976 - Amnesty International, internationaal mienserechtenorganisaasje
1976 - René David, Franse zjuris op 't gebied van rechsvergelieking
1977 - Werner Kaegi, Zwitserse gesjiedkóndige en biograaf
1977 - Jean Monnet, Franse gróndjlègker vanne Europese Economische Gemeinsjap
1978 - La Marionettistica Fratelli Napoli, Italiaans póppetheater
1978 - Ţăndărică, Roemeens póppetheater, op det memènt ónger leijing van Margareta Niculescu
1978 - Yves Joly, Franse póppespeler
1978 - Bread and Puppet Theater, Amerikaans póppetheater van Peter Schumann
1979 - Die Zeit, Duits liberaal waekblaad
1979 - Neue Zürcher Zeitung, Zwitsers liberaal daagblaad
1980 - Nikolaus Harnoncourt, Oeastenriekse cellis en dirigent
1980 - Gustav Leonhardt, Nederlandjse klavecinis, organis en dirigent
1981 - Jean Prouvé, Fransen arsjitek en muibel- en industrieelóntwirper
1982 - Edward Schillebeeckx, Belzjen dominicaan, theoloog en hoeaglieërer
1983 - Raymond Aron, Franse socioloog en politische filosoof
1983 - Isaiah Berlin, Britse liberale filosoof en politicoloog
1983 - Leszek Kołakowski, Poolse politische filosoof
1983 - Marguerite Yourcenar, Franse sjriever en essayis
1984 - Massimo Pallottino, Italiaansen archeoloog, gespecialiseerdj inne spraok enne cultuur vanne Etruske
1985 - Paul Delouvrier, Franse stadsóntwikkelieër
1986 - Václav Havel, Tsjechische sjriever, dissident en litste president van Tsjecho-Slowakije
1987 - Alexander King, Britse pioneer op 't gebied van doerzaam innerzjie
1988 - Jacques Ledoux, Belzje fimhistoricus, -conservator en -arsjivaer
1989 - Internationaal Commissie van Juriste, gerich op toetse van rechszake inne ganse werreld
1990 - John Grahame Douglas Clark, Britsen archeoloog
1991 - Bernard Haitink, Nederlandjsen dirigent
1992 - Simon Wiesenthal, Juudsjen Oeasteriekse nazi-jaeger
1992 - Archivo General de Indias, arsjief veure gesjiechte van 't Spaans Riek
1993 - Peter Stein, Duitse rezjissäör en theaterdirektuuer
1994 - Sigmar Polke, Duitse kónssjiljer en fotograaf
1995 - Renzo Piano, Italiaansen arsjitek en industrieelóntwirper
1996 - William Hardy McNeill, Canadese werreldhistoricus
1997 - Jacques Delors, Franse veurzitter vanne Europese Unie
1998 - Peter Sellars, Amerikaanse rezjissäör van theater en opera's
1998 - Mauricio Kagel, Argentiens-Duitse kómpenis, dirigent, librettist en theaterrezjissäör
1999 - Mary Robinson, Ierse president en Hoeage Commissaris veure Mienserechte
2000 - Hans van Manen, Nederlandjse ballètdanser, choreograaf en fotograaf
2001 - Claudio Magris, Italiaanse sjriever van romans, toneelstökker, novelles en essays
2001 - Adam Michnik, Poolse publicis, essayis, sjriever, historicus en politischen aktivis
2002 - Bernd en Hilla Becher, Duitse kónsfotografe
2003 - Alan Davidson, Britse cultuurhistoricus op 't gebied vanne aetesgesjiechte
2004 - Sadiq Jalal al-Azm, Syrische filosoof
2004 - Fatima Mernissi, Marokkaanse sociologe
2004 - Abdulkarim Soroush, Iraanse filosoof
2005 - Steven Shapin, Amerikaanse weitesjapshistoricus en -socioloog
2005 - Simon Schaffer, Britse weitesjapshistoricus
2006 - Pierre Bernard, Franse grafische kónstenieër en óntwirper
2007 - Péter Forgács, Hongaarse fotograaf, mediakónstenieër en filmmaeker
2008 - Ian Buruma, Nederlandjsen oriëntalis
2009 - Antonio Cassese, Italiaanse zjuris, veurzitter van 't Joegoslavië-tribunaal en van 't Libanon-tribunaal
2009 - Benjamin Ferencz, Amerikaans-Transsylvanische zjuris, houfaanklager van 't Einsatzgruppen-percès
2010 - José Antonio Abreu, Venezolaanse klassieke musicus en dirigent
2011 - Joan Busquets, Spaansen arsjitek en sjtaejboewkóndige
2012 - Daniel Dennett, Amerikaanse filosoof op 't gebied van bewószeen, de filosofie vanne geis en kónsmaesige intelligentie
2013 - Jürgen Habermas, Duitse filosoof en socioloog
2014 - Frie Leysen, Belzje festivaldirektuuer en curator
2015 - Wikipediagemeinsjap