Filipiene

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Filipiene
Basisgegaevens
Officieel taal	Tagalog, Ingels
Huidsjtad	Manila
Sjtaotsvörm	Rippebliek
Sjtaotshoof (lies)	Rodrigo Duterte (sinds 2016)
Vicepresident	Leni Robredo
[[{{{titelhoofregering1}}}]]	{{{naomhoofregering1}}}
[[{{{titelhoofregering2}}}]]	{{{naomhoofregering2}}}
[[{{{titelhoofregering3}}}]]	{{{naomhoofregering3}}}
Religie	{{{religie}}}
Opperflaakde – % water	300.000 km² 0.6%
Inwoeners – Deechde:	102.635.000 (2016) 342/km²
Biekómmende gegaeves
Munteinheid	Filipiense peso (PHP)
Tiedzaone	UTC +8
Nationale fiesdaag	12 juni
Vouksleed	Lupang Hinirang,
Web | Code | Tel.	.ph | PHI | +63

De Filipiene zien e land en arsjipel in Azië, aon de Stèllen Oceaan. De twie groetste eilen zien Luzon en Mindanao, wijer zien de veurnaomste Samar, Mindoro, Palawan, Panay, Negros, Cebu en Bohol. Hoofstad is Manila, de groetste ander stei zien Quezon City, Cebu en Davao.

Bestuurleke indeiling

De Filipiene zien verdeild in 79 provincies, die gegroepeerd weure in 17 regio's. De meiste vaan dees regio's höbbe gein eige besteur. De regio's zien:

• Ilocos
• Cagayan
• Midde-Luzon
• Calabarzon
• Mimaropa
• Bicol
• Wes-Visayas
• Midde-Visayas
• Oos-Visayas
• Zamboanga
• Noord-Mindanao
• Davao
• Soccsksargen
• Caraga
• Otonome regio islamtisch Mindanao
• Cordillera
• Hoofstedelek Gewes Manila

Demografie

De inheimse bevolking vaan de Filipiene is groetendeils Austronesisch en vörmp 95,5 percent vaan de ganse bevolking; de res besteit oet mestieze, Europeane, Sjineze, Amerikane en Nigritos, die es de oorsprunkeleke bevolking vaan de Filipiene weure gezeen. Nao taolverwantsjap kin me de bevolking in twelf gróppe indeile; de taole zien Tagalog, Cebuano, Hiligaynon, Bikolano, Waray-Waray, Pampangan, Pangasinan, Kinaray-a, Maranao, Maguindanao en tausaug. Tagalog is door de euverheid tot officieel taol verheve en weurt zelfs Filipino geneump; sprekers vaan ander taole zien dit es discriminatie.

De meiste Filipinos zien roems-katheliek, meh in 't zuie leve ouch moslims.

Historie

De Negritos zien woersjijnelek al in d'n iestied euver noe oonder water stoond land nao de Filipiene gekoume. In de wermen tied kaome de Austronesiërs vaanaof Taiwan nao de Filipiene, um de Negritos dao bekans te verdrieve. In de achste iew kaom de arsjipel oonder Sjinesen invlood, veural op cultureel gebeed, en sinsdeen verspreide 't boeddhisme ziech dao, en oontstoonte versjeie keuninkrieke. In de veertiende iew arriveerde de Arabiere, die d'n islam dao brachte vaanaof Mindanao. Door d'n handel verspreide die ziech ouch wijer nao 't noorde en versjeie sultanate woorte dao opgeriech; wie in 1521 de Portugeze arriveerde troffe ze zelfs islamitische prinse in Manila aon. In 1565 begós op Cebu de Spaonse euverhiersing, nao 'n ieder mislökde expeditie in 1543. De eilen waore geneump nao keuning Filips II, dee ouch 't christendom leet introducere: heer wees 't gebeed touw aon de Augustiene en de Franciscane.

Oonder 't zwoer Spaons bewind kaome de versjeie volker herhaoldelek in opstand, meh umtot ze ziech neet ein natie veulde vereinegde ze ziech noets. In 1762 vele de Britte in de Zevejaoregen Oorlog de Filipiene aon en vereuverde Manila, wat bij de vrei 't volgend jaor weer trökgegeve woort. Eind negentiende iew kaom de Filipiense revolutie op geng, boebij nog kaom tot Spaanje mèt de Vereinegde Staote in de Spaons-Amerikaansen oorlog verwikkeld raakde. In 1898 verkoch Spaanje de Filipiene mèt Goeam en nog e paar eilen aon de VS veur 20 miljoen dollar. In 1935 kraoge de Filipiene eineg zelfstendegheid, en in 1946, naotot in d'n Twiede Wereldoorlog de Japanners 't land bezèt hadde, woorte de Filipiene gans oonaofhenkelek. 't Land woort nog geteisterd door versjèllende dictatore, boe-oonder d'n in 1986 aofgezètte Ferdinand Marcos, en kamp mèt moslim-separatisme en militante communiste.