Neet-erkinde staot
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
'ne Neet-erkinde staot is 'ne staot oetgerope door 'n regering die de soevereiniteit euver e bepaold gebeed opeis meh in dee claim neet weurt gesteund door de regeringe vaan aander len. Me sprik in 't bezunder vaan neet-erkinde staote wienie de regering de facto wel de mach heet euver häör land, of e groet deil daovaan.
Erkinning vaan staote is e kernbegrip in 't internationaol rech. Euver 't algemein erkinne len oonderein hun territoriaol integriteit, aofgezeen vaan sommege grensdispute. Intösse zien ouch alle erkinde len aongeslote bij de Vereinegde Naties; me kin zègke lidmaotsjap vaan de VN gelt es maotstaaf of e land al of neet algemein erkind is. (Oetzundering is Vaticaanstad, wat allein woernummersstatus heet.) Wienie e landsdeil ziech, miestal mèt geweld, aofsjeit, zal de internationaol gemeinsjap dat neet erkinne. Geit e land wel tot erkinning euver, daan is dat dèks um ideologische of geopolitieke rejes.
Sommege len oonderhawwe informeel diplomatieke ban mèt len die ze neet officieel erkinne. Zoe höbbe väöl len 'n missie op Taiwan, meh gein ambassade, umtot me daoveur de Rippubliek China moot erkinne en de Volksrippubliek China es illegitiem moot aofdoen.
VN-staote die neet door edereine weure erkind
bewirkDe volgende len weure door de mieste aander len erkind, meh laank neet allemaol.
Land | Neet erkind door | Rei vaan dispuut |
---|---|---|
Armenië | Pakistan | Ooninsegheid nao de Karabachoorlog. |
Volksrippubliek China | 22 len | E hemfelke len erkint nog ummertouw de Rippubliek China, die gans China opeis meh sinds 1949 allein Taiwan nog controleert. |
Cyprus | Turkije | Turkije erkint de Turkse Rippubliek Noord-Cyprus es legitiem regering vaan gans 't land. Alle aander VN-lidstaote erkinne zjus de regering in 't zuie. |
Israël | 32 len, veural islamitische | Diverse len zien Israël es bezètter vaan Palestijns groondgebeed, en vinde tot dao 'nen etnisch Arabische staot huurt te zien. |
Noord-Korea | Zuid-Korea | De bei Korea's claime allebei gans 't sjiereiland, en zien formeel nog ummertouw in oorlog. Bei len zien evels lid vaan de VN en de res vaan de wereld erkint ze allebei es regering vaan 't door hun gecontroleerd territorium. |
Zuid-Korea | Noord-Korea |
Neet-VN-staote die door sommege VN-leie weure erkind
bewirkLand | Erkind door | Opgeëis door | Details |
---|---|---|---|
Abchazië | Rusland, Syrië, Nicaragua, Venezuela, Nauru; Hoeg-Karabach, Transnistrië, Zuid-Ossetië | Georgië | Begós kort nao de Georgische oonaofhenkelekheid 'ne bevrijdingsoorlog, verklaorde ziech in 1999 oonaofhenkelek. Rusland erkós 't land in 2008, es reactie op de Kosovo-kwestie en d'n oorlog in Zuid-Ossetië. |
Rippubliek China | 12 len (zuug bove) | Volksrippubliek China | Controleert sinds 1949 allein nog Taiwan en raakde sindsdeen gestiedegaon zien erkinning kwiet. De regering heet tot nog touw häör claim op gans China neet wèlle opgeve en deilt mèt de Volksrippubliek 'n ein-Chinabeleid. De roop um Taiwan officieel oonaofhenkelek te verklaore klink wel. |
Kosovo | 108 VN-lidstaote en de Rippubliek China. | Servië | Kosovo verklaorde ziech in 2008 oonaofhenkelek en woort in dee claim al gaw gesteund door väöl westerse len. De tegestand kaom vaan Rusland en zien boondgenote, meh ouch vaan diverse len die zelf mèt separatistische beweginge te make hadde. |
Noord-Cyprus | Turkije | Cyprus | Zuug bove. Noord-Cyprus verklaorde ziech in 1983 formeel oonaofhenkelek. |
Palestijnse Staot | 136 len. | Niemes | De status vaan Palestina is gecompleceerd. 't Geclaimp groondgebeed besteit oet de Westeleke Jordaankant en de Gazastroek, die jaorelaank door Israël bezat woorte gehawwe meh noe deils zelfbestuur höbbe. Palestina reep ziene staot in 1988 oet, en de mieste len oondersteune dee claim. De mieste West-Europese en Noord-Amerikaanse len zien evels vaan erkinning aof en wèlle iers e solide akkoord tösse Israël en Palestina höbbe. |
Sahrawi-rippubliek | 84 len, veural Afrikaanse. | Marokko | Marokko heet 't groetste gedeilte vaan de Westeleke Sahara in han, 't Polisariofroont mer e bitteke in 't binneland. De mieste len erkinne gein vaan beide claims en zien de westeleke Sahara nog ummertouw es e niemesland. |
Zuid-Ossetië | Zuug Abchazië, wat Zuid-Ossetië ouch erkint. | Georgië | Verklaorde ziech al in 1991 los vaan Georgië, nao e paar jaor e bevrore conflik. In 2008 perbeerde Georgië de regio trök te pakke, meh Rusland mingde ziech in d'n oorlog door Zuid-Ossetië te erkinne. E paar len höbbe dit gevolg. |
Neet-VN-staote die ziech allein oonderein erkinne
bewirkLand | Erkind door | Opgeëis door | Details |
---|---|---|---|
Transnistrië | Abchazië, Hoeg-Karabach, Zuid-Ossetië | Moldavië | Sjeide ziech aof wie Moldavië planne maakde ziech mèt Roemenië te vereinegde, wat neet gebäörde. |
Somaliland | Taiwan | Somalië | Somalië verkiert sinds de jaore negeteg in staot vaan anarchie en börgeroorlog. In 't noorde bleef 't rillatief rösteg; dao kós Somaliland weure gevörmp. Wie later 'n vrij zwake regering vaan nationaol einheid woort ingestèld, weigerde Somaliland ziech daobij aon te slete. |