Maleisië

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Maleisië
Basisgegaevens
Officieel taal	Maleis
Huidsjtad	Kuala Lumpur
Sjtaotsvörm	Keesmonarchie
Sjtaotshoof (lies)	Abdullah van Pahang
premier	Anwar Ibrahim
[[{{{titelhoofregering1}}}]]	{{{naomhoofregering1}}}
[[{{{titelhoofregering2}}}]]	{{{naomhoofregering2}}}
[[{{{titelhoofregering3}}}]]	{{{naomhoofregering3}}}
Religie	{{{religie}}}
Opperflaakde – % water	330.803 km² 0,3%
Inwoeners – Deechde:	32.730.000 (sjatting 2020) 99/km²
Biekómmende gegaeves
Munteinheid	Ringgit (MYR)
Tiedzaone	UTC +8
Nationale fiesdaag	31 augustus
Vouksleed	Negaraku,
Web | Code | Tel.	.my | MYS | +60

Maleisië is e land in zuidoos-Azië, wat in twie deile verdeild is. 't Westelek deil ligk op de uterste punt vaan Achter-Indië en hèt Malakka; 't oostelek deil ligk op Borneo en is verdeild in de streke Sarawak en Sabah. Maleisië grens aon Thailand, Singapore, Broenei en Indonesië. Hoofstad is Kuala Lumpur, ander stei zien Pinang, Kuala Terengganu, Ipoh, Kuching, Sibu en Sandakan.

Bestuurleke indeiling

Maleisië is ingedeild in elf staote. De nege vastelandsstaote weure door sultans bestuurd.

Johor Kedah Kelantan Melaka Negeri Sembilan Pahang

Perak Perlis Pulau Pinang Sabah Sarawak Selangor Terengganu

Daoneve gief 't nog twie federaol territoria: Kuala Lumpur en Labuan (veur de kös bij Sabah).

Demografie

Twie-daarde vaan de bevolking besteit oet etnische Maleisiërs, die veural op Malakka geconcentreerd zien. Vaan de minderhede zien de Sjineze wiedoet de groetste, mèt bekans e kwart vaan de populatie. 7% is vaan Indiasen aofkóms. Op Sarawak en Sabah leve in mierderheid neet-Maleise volker, boe-oonder väöl inheimse stamme wie de Dayaks.

D'n islam is d'n euverhiersende religie (ca. 60%); alle etnische Maleisiërs zien volges de groondwèt per definitie moslim. Väöl Sjineze zien boeddhistisch, taoïstisch of confucianistisch (ca. 19%) en door de Indische aonwezigheid is ouch 't hindoeïsme vertegewoordeg (6%). De inheimse natuurvolker hange meistal 't animisme aon. Zoe'n 9% hingk 't christendom aon. Die relizjie is neet geboonde aon 'nen etnische gróp, allewel de meiste christene op Borneo woene.

Historie

Maleisië ligk op 'ne drökken handelsweeg vaan Sjina nao Indonesië en bleujde in de tiende iew op es verzameling vaan klein keuninkriekskes; dees waore woersjienelek boeddhistisch. D'n islam maakde zienen entree in de veertiende iew. Vaanaof de zestiende iew raakde de rieke op Malakka hun mach euver de Straot vaan Malakka kwiet aon de Europeane: achterein domineerde de Portugeze, de Hollenders en de Britte 't. De Britte begóste Maleisië ouch te kolonisere: in 1826 woort de kroenkolonie de Malaysian Settlements opgeriech, die lankzaam oetgebrejd woort. Nao de bezètting door Japan in d'n Twiede Wereldoorlog koam ouch hei 't nationalisme op en in 1957 woort Maleisië oonaofhenkelek; 't moch Singapore evels neet behawwe. In 1963 woort 'n nui federatie gestiech mèt Sarawak en Sabah debij, al maakde zoewel Indonesië es de Filipiene aonspraok op 't gans gebeed of e deil devaan. Vaan 1963 tot 1965 maakde ouch Singapore deil oet vaan Maleisië.

Op 13 mei 1969 braoke in de Maleisische hoofstad Kuala Lumpur relle oet, boebij tientalle etnische Maleiers, Sjineze en Indiërs umkaome. De rasserelle leide tot 'n systematische beveurdeilingspolletiek vaan de etnisch Maleisische mierderheid. In 1997 woorte Oos- en Zuidoos-Azië door 'n financieel crisis getroffe. De Maleisische ikkenomie kós ziech evels beter en sneller herstèlle es die vaan aander len in de regio.

Externe links

• Maleisie.be (Nederlandstaoleg)