12 juni

12 juni is de 163ste dag van 't jaor (164ste daag in een sjrikkeljaor) in de Gregoriaanse kalender. Nog 202 daag pès 't eindj van 't jaor.

Gebäörtenisse

Amersfoort,
sjtadsrechte in 1259

• 1259 - Amersfoort krit officieel sjtadsrechte.
• 1575 - Huwelik van Willem van Oranje en Charlotte de Bourbon in Den Briel.
• 1673 - Paus Clemens X creëert vief nuuj kardinale.
• 1893 - Paus Leo XIII creëert vief nuuj kardinale, ónger wae de Italiaanse bisjop van Mantua Giuseppe Sarto.
• 1897 - Karl Elsener vreug octrooi aan op 't Zjwitsers zakmets (Original Offiziersmesser).
• 1923 - Oprichting van de Roams-katholieke Apostolische Prefectuur Ieslandj.
• 1928 - Sanatorium Zónnesjtraol in Hilversum wirt geäöpend.
• 1942 - Anne Frank krit ei daagbook veur häöre dertieënde verjaordaag.
• 1948 - Beneuming van de Nederlander Leo Kierkels tot internuntius in India.
• 1954 - De Friese siamese tweëling Tjitske en Folkje de Vries wirt mèt succes operatief vanein gesjeije.
• 1964 - Nelson Mandela wirt tot laveslange gevangenissjtraof veroardeild.
• 1965 - De Beatles óntvange ein lintje van de Èngelsje vorstin
• 1967 - Lancering van Venera 4, 't eësjte ruumdetuug dat maetinge deit in de atmosfeer van Venus.
• 1968 - Fitserenner Eddy Merckx wint es eësjte Belsj de Runj van Italië.
• 1990 - In Verona wint Belsj ziene eësjte wedsjtried op de Mondiale taenge Zuid-Korea mèt 2-0.
• 1991 - 120 miljoen Russe keze Boris Jeltsin es nuje president.
• 2004 - Duip van prinses Catharina-Amalia der Nederlande in de Groate of Sint-Jacobskirk in Den Haag.
• 2006 - In Kaiserslautern haet Australië ónger leiding van de Nederlandse coach Guus Hiddink zien eësjte euverwinning oats behaold op ein WK.

Gebore

George H. W. Bush
gebaore in 1924

Anne Frank
gebaore in 1929

• 1827 - Johanna Spyri, Zjwitserse sjriefster (gesjtorve 1901)
• 1858 - Henry Scott Tuke, Èngelsje sjilder (gesjtorve 1929)
• 1859 - Leopold, kroanprins van Belsj (gesjtorve 1869)
• 1889 - Julius Skutnabb, Fins sjaatser (gesjtorve 1965)
• 1890 - Egon Schiele, Oasteriekse kunssjilder (gesjtorve 1918)
• 1897 - Anthony Eden, Èngelsje sjtaatsman (gesjtorve 1977)
• 1899 - Gene Kardos, Amerikaanse bigbandleijer en jazzviolis (gesjtorve 1980)
• 1900 - Netherwood Hughes, Britse aorlogsveteraan (gesjtorve 2009)
• 1908 - Otto Skorzeny, Oasteriekse SS-officier (gesjtorve 1975)
• 1909 - Max Tailleur, Joods-Nederlandse humorist (gesjtorve 1990)
• 1910 - Antonio Poma, Italiaanse kardinaal-aartsbisjop van Bologna (gesjtorve 1985)
• 1916 - Phil Cade, Amerikaanse autocoureur (gesjtorve 2001)
• 1919 - Lo de Ruiter, Nederlandse ambtenaer, politicus, (ómroop)besjtuurder en publicist (gesjtorve 2008)
• 1921 - Dennis Taylor, Britse autocoureur (gesjtorve 1962)
• 1921 - Johan Witteveen, Nederlandse politicus (gestorve 2019)
• 1924 - George H. W. Bush, 41ste president van de Verenigde Sjtate (gestorve 2018)
• 1926 - Günter Nehm, Duutsje humoristische dichter (gesjtorve 2009)
• 1927 - Bill Cheesbourg, Amerikaanse autocoureur (gesjtorve 1995)
• 1929 - Hein van Breenen, Nederlandse fitserenner (gesjtorve 1990)
• 1929 - Anne Frank, Joods-Nederlandse sjriefster (gesjtorve 1945)
• 1930 - Innes Ireland, Sjotse autocoureur (gesjtorve 1993)
• 1933 - Ivar Nilsson, Zjweedse langebaansjaatser
• 1935 - Henk van Brussel, Nederlandse voetbaltrainer (gesjtorve 2007)
• 1941 - Chick Corea, Amerikaanse pianist
• 1945 - Gaby Minneboo, Nederlandse fitserenner
• 1946 - Eelco Gelling, Nederlandse gitarist
• 1947 - Ron Freeman, Amerikaanse atleet
• 1947 - Wilbert Gieske, Nederlandse acteur
• 1951 - Brad Delp, Amerikaanse musicus (gesjtorve 2007)
• 1954 - Tineke Schouten, Nederlandse cabaretière
• 1959 - Steve Bauer, Canadese fitserenner
• 1959 - Kenneth Herdigein, Nederlandse acteur
• 1963 - Cora van Nieuwenhuizen, Nederlands minister vaan Waterstaot en Infrastructuur

Gesjtorve

Gregory Peck,
gesjtorve op 12 juni 2003.

• 816 - Paus Leo III
• 1418 - Bernard VII van Armagnac (58), graaf van Armagnac, Fézensac en Rodez
• 1666 - Abraham van der Hulst (47), Nederlandse viceadmiraal
• 1758 - August Willem van Pruusje (35), prins van Pruusje
• 1759 - William Collins, Èngelsje dichter
• 1878 - George V van Hannover (59), lètste keuning van Hannover
• 1878 - Hendrik Jut (26), Nederlandse neugetieënde-eëuwse maordenaer
• 1918 - Michael Alexandrovitsj Romanov (39), tsaar Mikhail II van Ruslandj
• 1932 - René De Clercq (54), Vlaamse dichter, sjriever, teksdichter, componist en poletiek activist
• 1932 - Theo Heemskerk (79), Nederlandse politicus
• 1946 - Henk Ruijter (53), Nederlandse politicus
• 1956 - Charles Rodolph Weytingh (85), Nederlandse besjtuurder in Suriname
• 1982 - Karl von Frisch (95), Oasteriekse zoöloog en etholoog
• 1988 - Marcel Poot (87), Belzje componist
• 1997 - Pieter d'Hont (80), Nederlandse beeldhouwer
• 2002 - Bill Blass (79), Amerikaanse modeóntwerper
• 2003 - Gregory Peck (87), Amerikaanse acteur
• 2006 - Tim Beekman (65), Nederlandse acteur Ti-Ta Tovenaar
• 2006 - György Ligeti (83), Hongaars-Oasteriekse componist
• 2008 - Pam Henning (90), Nederlandse cabaretier en actrice
• 2008 - Kamiel Vanhole (54), Vlaamse (toneel)sjriever, scenariosjriever, vertaler en (vredes)activist
• 2009 - György Ekrem-Kemál (±63), Hongaarse extreem-rechse politicus
• 2009 - Georgi Vajner (71), Russisch sjriever

Viering/herdènking

• Filipijnen - Ónaafhankelikheidsdaag, herdènking van de daag dat de ónaafhankelikheid woort oetgerope door Emilio Aguinaldo op 12 juni 1898. De feitelike ónaafhankelikheid kaom aevel pas op 4 juli 1946
• Ruslandj - Ónaafhankelikheidsdaag, herdènking van de daag dat Ruslandj ónaafhankelik woort van de Sovjet-Unie op 12 juni 1990. Officieel "Daag van de Aanname van de Verklaoring van de Sjtaatssoevereiniteit" geneump. Deze daag is (nog) neet erg bekènd in Ruslandj en dèks wirt door de Russe ouch waal Nuujjaorsdaag es dé nationale feësdaag geneump.
• Roams-Katholieke kalender:
  • Heilige Oldulf van Oirschot († c. 865) - Gedachtenis (in Bisdóm Den Bosch)
  • Heilige Leo III († 816)
  • Heilige Cunera (van Rhene) († c. 400)
  • Heilige Onufrius de Groate († 340)
  • Zalige Lorenzo Salvi († 1856)
  • Zalige Guido Vagnotelli (van Cortona) († c. 1250)
  • Zalige Helena van Pole/Jolanda van Gniezno († 1298)
  • Onufrius de Groate