Tadzjikistan

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Tadzjikistan
Basisgegaevens
Officieel taal	Tadzjieks
Huidsjtad	Doesjanbe
Sjtaotsvörm	Rippubliek (dictatuur)
Sjtaotshoof (lies)	Emomalii Rachmon (sinds 1992)
premier	Kochir Rasoelzoda
[[{{{titelhoofregering1}}}]]	{{{naomhoofregering1}}}
[[{{{titelhoofregering2}}}]]	{{{naomhoofregering2}}}
[[{{{titelhoofregering3}}}]]	{{{naomhoofregering3}}}
Religie	{{{religie}}}
Opperflaakde – % water	143.100 km² 0,2%
Inwoeners – Deechde:	7.211.884 (2008) 50/km²
Biekómmende gegaeves
Munteinheid	Tadzjiekse somoni (TJS)
Tiedzaone	UTC +5
Nationale fiesdaag	9 september
Vouksleed	Soeroedi Milli
Web | Code | Tel.	.tj | TJK | +992

Tadzjikistan (officieel Ҷумҳурии Тоҷикистон, Dzjoemhoeriji Tadzjikiston) is e land in centraol-Azië. 't Grens aon Oesbekistan, Kirgizië, Sjina en Afganistan. Hoofstad is Doesjanbe, wijer heet allein Choedsjand mie es 100.000 inwoeners. Doortot 't land hendeg druug bergechteg is is 't dunbevolk en höbbe stei wieneg gelegeheid oet te greuje. Allein in 't uterste noorde zörg de Syr-Darja veur e bitteke vröchbere groond.

Binne Kirgizisch groondgebed ligke nog drei anclaves die bij Tadzjikistan hure.

Bestuurleke indeiling

Tadzjikistan is in drei regulier regio's en ein otonoom regio verdeild:

• Chatlon (Qoergonteppa)
• Soeghd (Choejand)
• Karotegin (Kofarnihon)
• Gorno-Badachsjan (otonoom)

De hoofstad Doesjanbe vèlt boete de regio's.

Demografie

Tadzjikistan heet grenze die in d'n tied vaan de USSR zörgvöldeg gedefinieerd zien; daodoor woene relatief wieneg ander volker es Tadzjieke in 't land. De groetste minderheid vörme de Oesbeke; wijer woene dao ouch Rösse. De Tadzjieke zien in groete mierderheid islamitisch en hun taol, 't Tadzjieks, is 'n dialek of zustertaol vaan 't Perzisch, gemeinlek gesjreve in 't Cyrillisch sjrif (meh ouch wel in 't Arabisch, veural door orthodoxe moslims).

Historie

Tadzjikistan, in de prehistorie door Ariërs gekoloniseerd, heet in 't verleie bij versjeie Perzische rieke gehuurd, es ouch bij Bactrië. D'n islam kaom in de zevende iew al oet Arabië euvergewejd. Oonder de Saminide woorte de bleujende en legendarische stei Samarkand en Bochara gestiech, die later oonder de hiersjappij vaan de Mongole zouwe bleuje es centra vaan 't Emiraot vaan Bochara. De Russische expansie brach 't land in de negentiende iew oonder controle vaan de tsaar. Nao de revolutie vaan 1917 huurde Tadzjikistan oersprunkelek es otonoom republiek bij Oezbekistan, tot 't in 1927 'n "zelfstendege" Sovjetrepubliek woort. In 1991 verklaorde 't land ziech wie alle Sovjetrepublieke oonaofhenkelek vaan de USSR; bekans oonmiddellek braok 'ne burgeroorlog oet tösse de regering en islamitische fundamentaliste, die in 1997 mèt e staak-'t-vure opheel.