Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


J .R .R. Tolkien

John Ronald Reuel Tolkien (Bloemfontein, 3 januari 1892 - Londe 2 september 1972) waor 'ne Britse filoloog en sjriever vaan fantasy-romans. Zien merites ligke dao-in, tot heer, door absoluut te excellere, in e zjanre wat door critici neet es literatuur weurt gezeen toch werke wis te sjaope die algemein gewaardeerd weure en die me dèks bij oetzundering toch tot de literatuur rekent. Zien beuk The Hobbit, The Lord of the Rings en The Silmarillion weure hiel väöl geleze en de figure oet zien fantasiewereld zien begrippe gewore in de daogelekse spreektaol.

Biografie

bewirk

Tolkien woort in 1892 in de Oranje-Vrijstaot, daan nog zelfstendeg, gebore, es zoon vaan Arthur Tolkien en Mabel Tolkien-Suffield. Heer had ei broor. Mèt drei jaor góng heer nao Ingeland veur e femiliebezeuk; wie ziene vaajer in Zuid-Afrika storf bleve ze dao evels. Al vreug begós zien moojer häöm en zie broor privéles te geve, ouch in Latien, wat Tolkiens levelings"vak" woort.

In 1904 storf zien ma en es wees woort heer oondergebrach in 't katheliek Birmingham Oratory. In zien puberteit begós heer 'n groete interesse veur kuns te oontwikkele en lierde heer väöl taole, boe-oonder Fins, wat de veurnaomste inspiratiebron zouw weure veur de elfetaol Quenya. Heer raakde verwikkeld in 'n romantische leefde veur Edith Bratt, die zien inspiratie waor veur de elf Lúthien en boemèt heer in 1916 trouwde. Ze zouwe veer kinder kriege. In 1915 studeerde heer aof aon de Universiteit van Oxford; in 1915 en 1916 voch heer in d'n Ierste Wereldoorlog, o.a. in 't beröchde gevech in de Slaag aon de Somme.

Nao nog e paar jaor bij 't Oxford Dictionary of English language gewèrk te höbbe woort heer in 1920 lector in Leeds en in 1925 beneump tot professor te Oxford. Dao bleef heer docere tot zie pensioen in 1959, boenao heer tot zienen doed bleef sjrieve euver Middel-Eerd.

In 1937 bouwde heer um de väöl kunstaole die heer bedach had 'n fantasiewereld en 'n verhaol: The Hobbit. 't Verhaol waor oorspronkelek veur zien kinder bedoeld, meh wie heer 't oetgaof, bleek 't nog mie gepas veur volwassene. Zienen oetgever vroog daan ouch um e vervolg. De perfectionistische Tolkien werkde dat vervolg ummer wijer oet, tot de doezend pazjena's tellende roman The Lord of the Rings in 1954 en 1955 in drei deile woort oetgegeve.

In de jaore zesteg woorte de beuk immens populair, veural oonder studente, en Tolkien werkde intösse aon verklaorende gesjrifte euver de taole en historie vaan 't land. Ouch sjreef heer 'nen daarde roman euver 't land: The Silmarillion. Dit is gei vervolg op The Lord of the Rings meh speult väöl ieder. Heer leet 't book bij zienen doed oonaofgemaak achter; ziene zoon Christopher Tolkien maakde 't aof.

Fictie en poëzie, bij leve gepubliceerd

bewirk

Academisch werk, bij leve gepubliceerd

bewirk

Postuum oetgebrach

bewirk
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/w/index.php?title=J.R.R._Tolkien&oldid=469717"