Tiel

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Ligking vaan Tiel in Gelderland

Tiel is 'n stad en gemeinte in de Nederlandse provincie Gelderland, in de Betuwe, mèt 'n oppervlak vaan 34,84 km² (daovaan 2,53 km² water) en (per 1 januari 2007) 41.184 inwoeners. Binne de gemeinte ligke ouch de dörper Bergakker, Drumpt, Kapel-Avezaath en Wadenoijen en de naobersjappe Medel, Passewaaij en Zennewijnen. Drumpt en Paasewaaij ligke allewijl binne de stadsbebouwing vaan Tiel.

Stadsfuncties

Tiel is de groetste stad in de Betuwe en heet 'n verzörgingsfunctie binne de regio. 't Ligk aon spoerlijne nao Utrei, De Bos en Arnem, aon de A15 en aon de Betuwelijn. Dao zien e paar industrieterreine. 't Bekind jamfebrik "De Betuwe" is intösse verdwene, 't gief hei nog wel fruitveilinge.

Stadsgeziech

De binnestad vaan Tiel is in d'n oorlog hendeg besjaojeg meh in de jaore denao gooddeils gerestaureerd. Belangrieke gebouwe zien de Sint-Maartenskèrk mèt torie oet 1440 en de ouch laat-gotische Lutherse Kèrk. Dao is ouch e dobbel woenhoes oet 1525. Väöl börgerleke gebouwe stamme oet de achtiende iew, wie de ganse vèsmerret en de Groete Sociëteit (allebei 1789). 'n Klein modern bezeensweerdegheid is 't standbeeld vaan "Flipje vaan Tiel" op de merret.

Historie

Tiel is in de vreug middeliewe oontstande; 't gebeed is zelfs nog väöl langer bewoend. In 't jaor 1006 plunderde de Noormanne de stad. Ouch in dezen tied moot Tiel al e regionaol centrum gewees zien, dat örges in de daartiende iew stadsrechte kraog. Door de ligking in de vröchbaar Betuwe góng 't de stad iewelaank veur de wind, ouch es in ander deile vaan Nederland tegespood hiersde. In 't lèste jaor vaan d'n Twiede Wereldoorlog laog Tiel in de frontlinie: de stad waor in Duitse han, dewijl de Geallieerde aon d'n euverkant zaote. Heidoor leep de stad väöl oorlogssjaoj op; de ganse wijer jaore veerteg en viefteg waor me bezeg die te herstèlle. In 1956 woort de gemeinte Wadenoijen aon Tiel touwgevoog. Vaanaof de jaore zesteg kaome väöl nui stadsoetbreiinge.

Gebore in Tiel

• Mary Dresselhuis, actrice
• Frank Govers, mode-oontwerper

Externe link

• Website vaan de gemeinte