Lies van kanselere van Duutsland
(Doorverweze van Lies vaan kanselere vaan Duitsland)
Dit is 'n lies vaan alle rieks- en boondskanselere die Duitsland sinds 1871 heet gehad. Ze höbbe achterein 't Twiede Riek, de Weimarer Rippubliek, 't Daarde Riek en de Boondsrippubliek Duitsland gedeend. Umtot Duitsland diverse staotsvörm heet gehad, heet de mach vaan de kanseleer sterk gevarieerd; väölal evels waor heer de mechtegste persoen in 't land.
Naom | Regering | Partij/ Struiming |
Opmerkinge | Foto |
---|---|---|---|---|
Keizerriek | ||||
Otto von Bismarck | 1871-1890 | monarchis | Vaan 1867 tot 1871 ouch al kanseleer vaan de Noordduitse Boond. | |
Leo von Caprivi | 1890-1894 | |||
Chlodwig zu Hohenlohe-Schillingsfürst | 1894-1900 | |||
Bernhard von Bülow | 1900-1909 | |||
Theobald von Bethmann Hollweg | 1909-1917 | liberaol | Kanseleer in oorlogstied, stapde op nao e conflik mèt de legerleiing. | |
Georg Michaelis | jul.-okt. 1917 | Naom 't amb op naotot diverse kandidaote hadde geweigerd. Bleek al gaw neet gesjik. | ||
Georg von Hertling | 1917-1918 | DZP | ||
Max von Baden | okt.-nov. 1918 | Kroenprins vaan Baden, traoj aof wie keizer Wilhelm II dat ouch deeg. | ||
Weimarer Rippubliek | ||||
Friedrich Ebert | 1918-1919 | SPD | Kraog 't amb euvergedrage vaan prins von Baden. Woort in fibberwarie 1919 gekoze tot president vaan de Weimarer Rippubliek. | |
Hugo Haase | fib. 1919 | SPD | Traoj trök nao chaos in zien partij. Later dat jaor vermaord. | |
Philipp Scheidemann | fib.-jun. 1919 | SPD | Kabinèt-Scheidemann veel nao e paar maond. | |
Gustav Bauer | 1919-1920 | SPD | ||
Hermann Müller | mrt.-jun. 1920 1928-1930 |
SPD | ||
Constantin Fehrenbach | 1920-1921 | DZP | Ierste kanseleer vaan de Rippubliek dee neet vaan de SPD kaom. | |
Joseph Wirth | 1921-1922 | DZP | Mèt 41 jaor bij zien aontrejje de joonkste kanseleer. | |
Wilhelm Cuno | 1922-1923 | partijloes | ||
Gustav Stresemann | aug.-okt. 1923 | DVP | Wèrkde in ziene korten ambstied mèt aon de totstandkouming vaan 't Dawesplan. | |
Wilhelm Marx | 1923-1924 1926-1928 |
DZP | ||
Hans Luther | 1925-1926 | partijloes | ||
Heinrich Brüning | 1930-1932 | DZP | ||
Franz von Papen | jun.-dec. 1932 | partijloes | Ieder lid vaan de DZP, later vaan de NSDAP. | |
Kurt von Schleicher | 1932-1933 | partijloes | ||
Nazi-Duitsland | ||||
Adolf Hitler | 1933-1945 | NSDAP | Sinds 1934 veel de riekskanseleer officieel same mèt de president en leet Hitler ziech Führer neume. | |
Joseph Goebbels | 30/4- 1/5 1945 |
NSDAP | Volgens Hitler zie testamint mós Karl Dönitz president weure en Goebbels riekskanseleer. Dee lèste pleegde evels nao einen daag ouch zelfmaord. | |
Johann Ludwig Graf Schwerin von Krosigk | mei 1945 | NSDAP | Minister vaan Financië oonder Hitler, volgde Goebbels op. Oonderhandelde mèt de Geallieerde euver euvergaaf. | |
Vaan 1945 tot 1949 waor Duitsland door de Geallieerde bezat; in deen tied had 't land geine kanseleer. | ||||
Boondsrippubliek Duitsland | ||||
Konrad Adenauer | 1949-1963 | CDU | ||
Ludwig Erhard | 1963-1966 | CDU | ||
Kurt Georg Kiesinger | 1966-1969 | CDU | ||
Willy Brandt | 1969-1974 | SPD | ||
Helmut Schmidt | 1974-1982 | SPD | ||
Helmut Kohl | 1982-1998 | CDU | Waor kanseleer bij de Hereineging vaan Duitsland. Mèt zèstien jaor de langs regerende kanseleer vaan de BRD, en nao Von Bismarck de langs regerende Duitse kanseleer überhaup. | |
Gerhard Schröder | 1998-2005 | SPD | ||
Angela Merkel | 2005-2021 | CDU | Ierste vrouweleke kanseleerse vaan Duitsland. Ierste kanseleer gebore in de DDR. | |
Olaf Scholz | 2021– | SPD |