Romeinse tied in de Limburge

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Aan dit artikel weurt de kómmenden tied nog gewirk. Tot daen tied kan d'n inhaud van 't artikel veurnaam informatie misse of nog neet good in zie verbandj ligke.

Zuug ouch Romeins Riek.

Romeinse villa, modelboew in 't museum van Tóngere

Mèt Romeinse tied (in Limburg), weurt de tied bedoeld woa-in de Romeine vanoet Roame ziech vanaaf 't jaor 50 tot ca 400 nao Christus ziech gevestig höbbe in Nederlands Limburg en Belsj Limburg. Op väöl plaatse zint door opgravinge reste gevónge van Romeinse waeg bv de waeg van Boulogne sur Mer nao Kölle (mèt de moderne naam: Via Belgica), ein baan noord-zuud nao Nijmege (Noviomagus) en 'n derde verbinging nao Aoke (Aquis Granni) en Trier (Augusta Treverorum). Daoneve nog 'n aantal secundair verbindinge. In de buurt van die waeg zint reste gevónge van ganse nederzèttinge, Romeinse villa's, boerderieje, tempels, hoezer en begraafplaatse. Ouch Romeinse therme en aardewerk-bakoves zint gevónge in Coriovallum (Heerle). 't Aardewerk dat hie gemaak woort neump J.J.M. Timmers Belzje waar. In Mestreech loog in daen tied 'ne belangrieke Maaseuvergank (brök) in de waeg dae van Boulogne-sur-Mer, via Tóngere nao Kölle leep.

Archeologische vóndste

Romeinse graafvónds in de Ravesbösj in Sjtraobaek

• In Mestreech, Mosa trajectum: 'n badhoes, reste van 'n houte brök
• In Lummel, bie opgravinge in 1880: graver mèt hónderde urne.

• In Meersje op de Herkenberg: 'ne villa en 'n sjtök waeg
• In Houtem: 'n sjtök waeg in Vroenhof; hoezer, villa, tempel, graver in de Rondebösj
• In de Ravesbösj tempel, villa's o.a. "villa Vogelenzang", en in Haasdal op de 'Billich': drie villa's op "'t Sjteinland".
• In Sjtraobaek: graver
• In Brokem: graver

• In Kunder: villa (Ten Hove)
• In Heële Coriovallum: therme, bakoves

• In Bóches (Vlengeder: groate villa mèt ónverwermde zomer- en verwermde wintervleugel
• In Zumpelveld: sarcofaag
• In Lemiers, villa mèt klein badhoes

• In Oud-Gelaen: sarcofaag (gevónge 1862, in depot Bonnefantemuseum (Mestreech); esjkies (gevónge op de binneplei van 't pand Marcelienstr. in 1882)
• In Obbicht-Grevenbicht: neve reste van Romeinse bewoning, väöl gouwe Romeinse munte (1963-1968), Romeinse pötrand (gevonge in 1922, gedateerd 2de ièw, 4 maeter breid Romeins waegprofiel (1927), Romeinse graafheuvel, drie Jupiterbeelde (1963-1968), esjkies (noe in 't Salviuskèrkske in Limbrich)

• In Gulpe bie kesjtièl Neubourg: tempel

• In Tóngere (Belsj) moerreste, reste van de Romeinse sjtad, aquaduct van 6 km lank.
• In Voere: villa op de plaats van de (Sjteebusjkapel) en villa Furonis, later Mieddelièwse börch "Op den Saele", bove Vitsje

• In Montfort, bie de Vlootbeek, ca 60 gouwe en zilvere munte, opgegrave in 2009

• In Nijmege-wes: reste van 'ne wachtore, opgegrave in 2008.

Maoltied

Romeinse besjtek in museum van Tóngere

Romeine gebruukde bie 't ete zelde e mets of 'n versjèt. Dat waor miè keukegerei. Fruit en vleisj oot me mèt de heng en de res mèt de lepel. De sjpietse sjteel deeg deens es prikker um oestersj en moesjele ope te make; um sjlekke oet hun huuske te hole en um eier oet te bore um die dan oet te kènne zoeke.

Wèttelek besjermde villaterreine en meugeleke villaterreine (?) rónd 't Geuldal

• Meersje-Óndersjte Herkeberg

• Houtem (Valkeberg)-Haasdal
  • Kloasterbösj
  • Houtem-Elsenweg (?)
  • Houtem: villa Vogelzang
  • Groat Haasdal, op de Billich
  • Groat Haasdal-Brummenkoel (?)
  • Arensgenhout, Steenland
  • Valkeberg-Kloaster Ravesbösj (?)
  • Valkeberg-Bossjtraot
  • Valkeberg-Heihaof
  • Valkeberg-Korrebosj (?)

• Hölsberg-Kaersjbuimkeswaeg (?)
• Klumme-'t Breer (?)

• Berg (Valkeberg)-Backerbosj

Ander besjermde villaterreine

• Sjènne-Töl
• Nut-Wienesrao
• Zjwier
• Voelender-Steinweg-Ten Hove
• Voelender -Colmont

• Vaols-Viele
• Kèrkrao-Nieuw Ehrenstein