Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


Overschie
Gewaeze gemeinte in Nederlandj

Waope vaan Overschie (zuug de teks)

Ligking vaan 't stadsdeil Overschie in de gemeinte Rotterdam.

Gevörmp ?
Opgehaeve 1941
Opgegange in Rotterdam
Provincie Holland, Zuid-Holland
Hoofplaats Overschie
Opperflaakde (bie opluffing) 16,29[1] km²
– daovan water: 0[1] km²
Inwoeners (kort veur opluffing) 7.545 (1930)[2]
deechde: 463,17[1]/km²
Lies van börgemeisters

Overschie is e stadsdeil vaan de Nederlandse stad Rotterdam, gans in 't noorde vaan die gemeinte. Vreuger waor 't 'n apaart dörp en 'n zelfstendege gemeinte. Rotterdam heet Overschie, wie zoeväöl aander naobergemeintes, in 1941 geannexeerd veur de bouw vaan woenwieke en industrie. Toch is vaan 't aajd dörp nog väöl te zien. E deil vaan d'n Overschiese groond is nog oonbebouwd en lendelek, binne de gemeinte Rotterdam 'n unicum.

Historie bewirk

In de Romeinsen tied waor hei in de wij umgeving allein moeras te vinde. Dit oondoordringbaar gebeed waor dunbevolk. Toch gaof 't aon 't reveerke de Schie, op de plaots boe dit struimke 'nen drej maakde, al 'n nederzètting mèt de naom Oldscie, later Oudeschije. Ze weurt in d'n tienden iew veur 't iers geneump, es 't gebeed woerlek nog neet in cultuur is gebrach.[3]

In d'n daartienden iew lègk me 'nen helle weeg door 't gebeed aon, noe nog bekind es de Kleiweg. T'r plaotse sprik me officieel vaan d'n Overschiese Kleiweg, um 'm te oondersjeie vaan de westeleker veurtzèttinge in Schiebroek en Hillegersberg. In deen tied ouch kump de Schie in trèk es revier veur de sjeepvaart. Oersprunkelek löp dit revierke vaan Delft euver Overschie allein tot in Schiedam, meh in 1340 greuf Rotterdam zien eige kenaal, de Rotterdamse Schie. Later in dezelfden iew volg Delft, welke stad Delfshaven stiech, tösse Rotterdam en Schiedam in, en de Delfshavense Schie deit grave.[3] 't Dörp Overschie zal ziech concentrere aon 'n dörpsstraot tösse de Delfshavense en de Rotterdamse Schie.[4]

Tegen 't ind vaan de middeliewe is gans 't gebeed in cultuur gebrach. In de Vreugmodernen Tied evels kump hei de veenwinning op gaank, boebij de polders in 't noorde weure aofgegrave um törf te steke. De oontstande pole weure later weer druuggelag en op de kleigroond obbenuits in cultuur gebrach. Oetindelek besteit Overschie oet de Kleinpolder (de grun bij 't dörp), de Spaanse Polder (geneump nao Spangen, boe 't noordelek vaan ligk), de Blijdorpse Polder (kortbij Rotterdam), de Hoog Oudendijkse Polder, de Laag Oudendijkse polder (in 't verveend gebeed, daorum lieger es de veurege!), de Hoog en Laag Zestienhovense polder en de Hoog en Laag Schieveense Polder.[4]

Intösse melt ziech de stad Rotterdam aon de Overschiese grenze. In 1895 annexeert ze veur 't iers e stök Overschies groondgebeed, bij dezelfde herindeiling die ouch Charlois, Kralingen en e deil vaan IJsselmonde bij Rotterdam veug. In 1903 en 1940 gebäört dit nog ins.[5] Heibij goon de Blijdorpse Polder en de Spaanse Polder euver in Rotterdamse han. In 1941 weurt tenslotte de ganse gemeinte, tegeliek mèt Schiebroek, Hillegersberg en IJsselmonde, bij de groete stad geveug. Nao d'n oorlog begint me dit gebeed te bebouwe; 't noorde vaan de geweze gemeinte blijf evels lendelek vaan karakter. De discussie euver al of neet volbouwe vaan ouch dit stök heet nog zier recint gespäöld.

Historische inwoenertalle bewirk

Jaor Aontal Greuj (gans Z-Holland)
1795 1.412[6] --
1830 2.231[7] +58,0%
1840 2.440[8] +9,4% (+9,6%)
1849 2.526[9] +3,5% (+7,1%)
1859 2.823[10] +11,8% (+9,5%)
1869 3.082[11] +9,2% (+11,5%)
Jaor Aontal Greuj (gans Z-Holland)
1879 3.797[12] +23,2% (+16,8%)
1889 4.188[13] +10,3% (+18,2%)
1899 4.300[14] +2,7% (+18,2%)
1909 4.081[15] -5,1% (+21,5%)
1920 5.017[16] +22,9% (+20,7%)
1930 7.545[17] +50,4% (+16,6%)
Opmerkinge
  • In 1795 steit de plaots opgenome es Overschie en Hogenban. Daobij koume nog 440 lui veur Overschie oonder Delft en 378 veur Overschie oonder Rotterdam.
  • Genormaliseerd nao 'nen tied vaan 10 jaor kump de greuj tösse 1795 en 1830 oet op 14,0%.
  • In 1895 en 1903 voonte, wie gezag, herindeilinge plaots. Dit kin de geremde greuj in 1899 en de krimp in 1909 verklaore.
Rillatief oontwikkeling vaan 1830 tot 1930

(v1830=100)

Blauw: Provincie Zuid-Holland
Greun: Reëel oontwikkeling gemeinte Overschie
Leechgreun: Oontwikkeling gemeinte Overschie gestuit door herindeilinge.

Opbouw en aonzien bewirk

 
Dörpskèrk mèt torie aon de Overschiese Dorpsstraat.

Overschie weurt in 'n aontal wieke verdeild. Blijdorp/Blijdorpse Polder en de Spaanse Polder weure neet tot Overschie gerekend; die hoorte al veur 1941 bij Rotterdam.

Overschie (dörp en wiek) bewirk

Oonder de wiek Overschie versteit me rouw-eweg 't aajd dörp en wat dao veur de annexatie al bijgebouwd waor. 't Aajd dörp besteit in hoofzaak oet de Overschiese Dorpsstraat (zoe geneump umtot de gemeinte Rotterdam nog aander dörpskerne en ouch dörpsstraote kint), die aon beiskante is bebouwd mèt historische huiskes. Op e totaol vaan zeve rieksmonuminte[18] is de hervörmde kèrk (foto) 't opvallendste. Dit is 'n neogotische kèrk, tösse 1899 rn 1902 gebouwd naotot de aw gotische dörpskèrk door brand waor verweus. D'n torie imiteert die vaan de aw kèrk; 't sjeep in de vörm vaan e Grieks kruus is evels orzjineel.[19] Dees oontstoonshistorie verklaort de oongewoen versjijning vaan 'n hervörmde neogotische kèrk. De roems-kathelieke kèrk, ouch vaan rieksweeg besjermp, steit eve wijer, aon de Delftweg, is ouch neogotisch en kaom in 1831 veerdeg.[20] Ouch de bijbehurende pastorie steit oonder besjerming.[21] De res vaan de wiek besteit oet veuroorlogse nuibouw, soms staoteg en veurnaom (aon de Rotterdamse Rijweg), soms mie op arbeiers geriech.

Landzicht bewirk

De ierste nuibouwwiek gebouwd oonder Rotterdams bewind. Landzicht is e klei noeddörp, gebouwd in d'n Twiede Wereldoorlog veur de slachoffers vaan 't Bombardemint. 't Buurtsje besteit oet klein rijkeshoezer mèt allein 'ne begone groond en heet zoeget 400 inwoeners. Oondaanks 't oersprunkelek doel vaan Landzicht stoon de huiskes nog ummertouw euverind. Landzicht ligk in de polder Zestienhoven.

Kleinpolder bewirk

Wie gezag is dit 't achterland vaan Aajd-Overschie. Allewijl versteit me heioonder dat deil vaan de polder die nao de annexatie vaan Overschie nog oonbebouwd waor gebleve. 't Is 'n typische volksbuurt. Kleinpolder is bezunder bekind vaan 't knouppunt Kleinpolderplein, wat d'n A13 en d'n A20 mètein verbint.

Zestienhoven bewirk

Ouch 'ne polder, veural bekind vaan de lochhave Zestienhoven ofwel Rotterdam The Hague Airport. E klei deil vaan de polder weurt dus ingenome door Landzicht; de res besteit oet de lochhave meh ouch oet get extensief hoezebouw, bedrieveterrein en sportveld. Zoe späölt hei de amateurvoetbalclub Xerxes. In Zestienhoven woene neet al te väöl lui; 't zien 'rs alles bijein e stök of 1.000.

Boetegebeed bewirk

 
Kestiel De Tempel, mèt waterpartij op de veurgroond.

Noordelek vaan Zestienhoven strek ziech nog e groet boetegebeed oet, wat ouch oonder Overschie vèlt.[22] Statistisch gezeen weurt dit verdeild in Schieveen en Noord-Kethel. Schieveen, 'n aajd watersjap, kump euverein mèt de Hoog en Laag Schieveense Polder (zuug bove), die ummer al bij Overschie hoorte, Noord-Kethel veel tot 1941 oonder Kethel en Spaland. Die gemeinte woort, tegeliek mèt Overschie, opgeluf en gooddeils touwgeveug aon Schiedam. E klei deil evels góng nao Rotterdam en vèlt allewijl oonder Overschie.

In Noord-Kethel vint me de naobersjap Kandelaar. In Schieveen ligk de boeteplaots De Tempel, e kestielke mèt 'ne groeten hoof en intrèssante waterpartij. 't Woort oersprunkelek gebouwd door de hiere vaan De Tempel, 'n oonbewoende hierlekheid bij Rodenrijs, eve wijerop. Sinds 1946 is 't in han vaan de gemeinte Rotterdam.[3]

Politiek bewirk

Tot 2014 waor Overschie ein vaan de 14 Rotterdamse deilgemeintes. In dat jaor woorte de bevooghede sterk gereduceerd; d'n deilraod is noe 'n gebeedscommissie mèt minder take. De lèste jaore waore de oetsleeg de volgende:

Partij 2006 2010 2014
Leefbaar Rotterdam 5 5 4
PvdA 6 5 2
D66 - 2 2
GroenLinks 2 2 1
CDA 2 2 1
Belangen Overschie/ROP 3 2 1
Wijk 8 - - 1
VVD 1 1 -
Totaol 19 19 12

In 2006 bestoont 't colleesj oet PvdA, Belangen Overschie en CDA, in 2010 oet PvdA, GroenLinks, CDA en VVD.

Waope bewirk

Op 24 juli 1816 kraog Overschie vaan d'n Hoege Raod vaan Adel 't volgend waope touwgekind:

Gedeild: I. doorsnoje vaan zèlver (wit) en sinopel (greun) en 'n gekartelde dweersbalk vaan keel (roed) euver alles heer; II. in zèlver 'n börg vaan keel.

't Ierste waope is vaan de hierlekheid Hogenban, die in 1605 mèt Overschie woort vereineg. D'n torie verwijs nao de börg vaan Rodenrijs, die hei in de buurt stoont.[23]

Bevolking bewirk

In 2012 woende in 't stadsdeil Overschie 16.045 lui. De mieste lui woene in Kleinpolder: 7.455. Daonao volg de wiek Overschie mèt 6.720 inwoeners, op groeten aofstand gevolg door Zestienhoven mèt 1.090. In Landzicht woene mer 380 lui. Veur Schieveen gief me 335 inwoeners op, veur Noord-Kethel 65.[24] Alle getalle zien aofgerund op ganse vieftalle.

Etnische samestèlling bewirk

Veur Rotterdamse begrippe is Overschie e rillatief wit stadsdeil. 65% vaan de bevolking is otochtoon, 9% westers allochtoon en 26% neet-westers allochtoon. Daovaan is 6%pt. Marokkaons, 2%pt. Antilliaons, 6%pt. Surinaams, 5%pt. Turks en 7%pt. vaan aander heerkoms. Allein Kleinpolder, 'n volksbuurt, heet de veur dees stad typische gemêleerde samestèlling (10% westerse en 42% neet-westerse allochtone). Landzicht en 't boetegebeed zien bekans gans otochtoon.[24]

Taol bewirk

De dörpstaol vaan Overschie versjèlt neet väöl vaan 't Standaardnederlands en kint allein geit lokaol Zuid-Hollandse kleuring. Winkler (1874) wèt te zègke tot 't Overschies, wie de taol vaan mie plaotse roond Rotterdam, koelek vaan 't Rotterdams versjèlt, meh tot me soms, zjus wie in Schiedam, wel de h wegliet.[25] Allewijl is h-deletie in die plaotse neet mie bekind, meh nog zeker wel in Vlaardingen.[26] Of en wieväöl dit dialek nog weurt gesproke, is neet bekind.

Bronne bewirk

Dit artikel is deils gebaseerd op, meh neet vertaold oet, 't corresponderend Nederlandstaoleg artikel, en wel in dees versie.

Rifferenties bewirk

  1. 1,0 1,1 1,2 Volkstèlling 1930 - Oppervlaakde en diechheid
  2. Volkstèlling 1930
  3. 3,0 3,1 3,2 Historie vaan Overschie
  4. 4,0 4,1 Kaart vaan de gemeinte Overschie oet 1867 oet de Gemeinteatlas vaan Kuijper
  5. Grote Winkler Prins, zevenden drök (1974): dl. 16, p. 562
  6. Volkstèlling 1795 - Holland
  7. Volkstèlling 1830
  8. Volkstèlling 1840 - Zuid-Holland
  9. Volkstèlling 1849 - Zuid-Holland
  10. Volkstèlling 1859
  11. Volkstèlling 1869
  12. Volkstèlling 1879 - Zuid-Holland
  13. Volkstèlling 1889 - Zuid-Holland
  14. Volkstèlling 1899 - Zuid-Holland
  15. Volkstèlling 1909 - Diechheid vaan de bevolking
  16. Volkstèlling 1920
  17. Volkstèlling 1930
  18. Rieksmonuminte in Overschie (poscodegebeed 3043)
  19. Dörpskèrk vaan Overschie in 't Monuminterezjister
  20. Roems-kathelieke kèrk vaan Overschie in 't Monuminterezjister
  21. Pastorie vaan de roems-kathelieke kèrk in Overschie in 't Monuminterezjister
  22. Overschie mèt zien boetegrenze op Google Maps
  23. Heraldrywiki - Overschie
  24. 24,0 24,1 CBS Statline - Bevolking en allochtone in Overschie en zien wieke
  25. Johan Winkler, Algemeen Nederduitsch en Friesch dialecticon, D'n Haag 1874: pp. 148-9
  26. Cor van Bree, Taal in stad en land: Zuid-Hollands, D'n Haag 2004: p. 64

Externe link bewirk

Rotterdam: Sjtadsdeile, opgelufde gemeintes en dörpsgemeinsjappe

Centrum (Cool) | Charlois (Heijplaat) | Delfshaven (Oud- en Nieuw-Mathenesse) | Feijenoord (Katendrecht) | Hillegersberg-Schiebroek (Hillegersberg · Schiebroek · Terbregge) | Hoek van Holland | Hoogvliet | IJsselmonde | Kralingen-Crooswijk (Kralingen) | Noord | Overschie | Pernis ('s-Gravenambacht) | Prins Alexander (Kralingse Veer) | Rozenburg (Blankenburg)

Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/w/index.php?title=Overschie&oldid=408647"