Cool (Rotterdam)

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Ligking vaan Cool in de gemeinte Rotterdam

Kaart vaan Rotterdam in 1698. Boete get heufkes is in de aonpaolende Coolse polder nog niks bezunders te zien.

Cool is 'n stadswiek vaan Rotterdam, zoewie 'ne polder. Ze weurt allewijl tot 't stadsdeil Centrum gerekend. De wiek heet 'n lang historie es hierlekheid, veurstad en volkswiek ietot ze gans deil vaan 't centrum zouw goon oetmake.

Begrenzing

Cool weurt in 't ooste vaan de Stadsdreihook gesjeie door de Coolsingel en de Schiedamse Vest, in 't zuie vaan 't Nieuwe Werk door 't Vasteland, in 't weste vaan de 't Oude Westen door de Westersingel, en in 't noorde weurt 't gesjeie vaan 't CS-kerteer door 't Weena. Heidoor vörmp Cool 'ne laankgerekde stroek westelek vaan de Stadsdreihook (ca. 1200 m noord-zuid, aamper 500 m oos-wes).

De Coolse Polder umvat nog versjèllende aander wieke, naomelek alles vaan de Rotte tot en mèt 't Nieuwe Westen, meh die weure neet bij Cool gerekend.

Historie

De Coolse polder gaof 't al veur de stiechting vaan Rotterdam. In feite stoont 't gebeed direk westelek vaan de Rottemoond bekind es de Hierlekheid Bokel, boe-aon de Beukelsdijk nog rappeleert. Op de grens vaan de hierlekhede Cool of Bokel en Voorschoten (aon d'n aandere kant vaan de Rotte; zoe geneump umtot de hiere vaan Voorschoten ze in han hadde) oontstoont Rotterdam. Wie dit dörpke stadsrechte kraog, góng vaan allebei de hierlekhede e deil aof. 't Lendelek gebeed bleef oonder de hierlekheid valle.

Iewelaank waor Cool 'ne gewoene polder mèt 'n agrarisch bestoon. In de loup vaan d'n achtienden iew evels begós Rotterdam hoezer boete de mör te bouwe, in de Coolse polder. In 1816 woort de gemeinte opgeluf en verdeild: Delfshaven kraog 't lendelek, Rotterdam 't steidelek deil. De nui veurstad verpauperde astrein. In 1861 woort aon de Schiedamsedijk 't Ermehoes gevesteg. In dit gebeed, neet wied vaan de have, waor ouch de Rotterdamse prostitutiebuurt. Tösse 1913 en 1922 woort de Coolsingel gedemp en umgevörmp tot 'ne breie verkiersweeg. Bij 't bombardemint vaan mei 1940 góng e groet deil vaan 't nog ummer ermeujeteg Cool verlore.

Bij de Wederopbouw vaan de stad had me evels groete planne mèt Cool: de Centraol Statie kaom in de buurt vaan dees wiek te ligke en perceis Cool zouw 't centrum weure vaan väöl activiteit. Allewijl is hei oonder mie 't ope winkelcentrum de Lijnbaan gevesteg, zoewie konzèrzaol De Doelen, de Rotterdamse Schouwburg, 't aajd Luxortheater en de Pathébioscoop. E groet deil vaan de euvergebleve bebouwing woort gesloop veur d'n aonlag vaan de Westblaak.

Waope

De hierlekheid Cool droog 't volgend waope:

In zèlver (wit) 'nen dweersbalk vaan lazuur (blauw).