Awstroa

Dit artikel is in versjillende Limburgse dialekte gesjreve. Ómdat 't plaotsgebónje is maogs doe 't ómzètte nao 't Awströasj, as te dit dialek sjpriks.

---

Awstroa (Amstenrade) Gewaeze gemeinte in Nederlandj
{{{locatie}}}
Gevörmp	1557
Opgehaeve	1982
Opgegange in	Sjènne, Broensem, Heële
Provincie	Nederlands Limbörg
Hoofplaats	Awstroa
Opperflaakde (bie opluffing)	2,89 km²
– daovan water:	0,00 km²
Inwoeners (kort veur opluffing)	3.265
– deechde:	1.130/km²
Lies van börgemeisters

Awstroa (Nederlands: Amstenrade, plaatselik meistal gesjrieve es Austroa) is 'n dörp in de gemeente Baekdale in Nederlands Limburg.
'n Buurtsjap is Hómmert.

De "Kloes", koepelgrot in 't park van Austroa

---

De volgende sectie van dit artikel is gesjreve in 't Awströasj.

---

Awstroa haet 'n kesjtieël mèt e wanjelpark d'r achter. 't Kesjtieël wurt nog ummer bewoeënd doer de graofelike familie. Sinds op 17 februari de graof, Lambert Marchant et d'Ansembourg gesjtorve is, haet zien oudste dochter, Gravin Leila de Marchant et d'Ansembourg, zien taak uvergenomme.

In 't park sjteet ooch de "Kloes", dit is 'n koepelgrot opgeboewd mit veldbrandjsjteen en mergelsjteen.

Awstroa haet nog mieë bezeenswaerdighede: de Oranjerie, Villa de Streek, 't Kloeëster en de ouw Sjoeël.

Bis 1982 waor Awstroa inne zefsjtendige gemeente, daonao hoeërt 't dörp bis 2019 bie Sjènne.

Kèrk

---

De volgende sectie van dit artikel is gesjreve in 't Valkebergs.

---

Kirk

De kèrk van Slevevrouw Ónbevlek Óntvange ies 'n driebeukige hallekèrk óntworpe door Carl Weber. Ze woort geboewd tösje 1852 en 1856. Dit ies de ièrsjte kèrk in neogotische sjtiel in Limburg. In de kèrk bevingk ziech de graafkelder van J.B. graaf de Marchant en d'Ansembourg.

Dörpsvereiniginge

Awstroa haet ouch 'n sjötterie (St. Gertrudis) en 'n harmonie (de Nederlande). Wiejer haet Awstroa nog 'n toneelvereiniging ([Ongeros), 'n zate hermenie (Ut Zal Waal), 'n voetbalvereiniging (V.V. Amstenrade) en sjportvereiniging (OMNI vereniging Amstenrade sport). ETTELBRÜCK - AMSTENRADE is een joarliks wielerevenement.

Waope

---

De volgende sectie van dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs.

---

't Waope vaan de vreuger gemeinte Awstroa geit trök op dat vaan 't aajd graofsjap Awstroa en woort op 11 miert 1925 door d'n Hoege Raod vaan Adel verliend. 't Liet ziech zoe umsjrieve:

Gedeild: I. In keel (roed) e dobbel slangekopkruus vaan zèlver(wit), in e hartsjèld vaan zèlver drei keuk vaan keel; II. geverendeild: a en d. in zèlver 'nen dobbelstertege goudgekroende, roedgetongde liew vaan keel, b en c. in zèlver 'n dreiheukege eeg vaan sabel (zwart). 't Sjèld gehawwe door de H. Geertrudis.

De femilie Huyn koch in 1610 de sjepebaank boe oonder mie Awstroa touw huurt, en nao de aonkoup vaan Gelaen in 1654 woort dit gebeed verheve tot 't graofsjap Awstroa-Gelaen. 't Dobbel slangekopkruus waor vaanajds 't waope vaan de femilie Huyn, de drei keuk koume oet 't waope vaan de aw femilie Printhagen wat de Huyns toen ouch droge. 't Twiede deil, de liew en de eeg, koume oet 't femiliewaope vaan de Marchant d'Ansembourgs, de lèste femilie die ziech graove vaan Awstroa neumde. Sint-Geerte is de petroenheilege vaan 't dörp.

Historische inwoenertalle

De volkstèllinge tuine e twievajdeg verhaol veur Awstroa. Tot aon d'n Ierste Wereldoorlog sjogkelde de bevolking um 'tzelfde niveau; in d'n tied tot väöl plaotse in Limbörg begóste te greuje, kroomp hei de bevolking zelfs. Tenao zuut me wie 't dörp versteidelek oonder invlood vaan de mijne in en um Heële, dewijl de greuj nao d'n Twiede Wereldoorlog weer laankzaam tot stèlstand kump.

Jaor Aontal Greuj (gans Limbörg) 1830 455 -- 1840 495 +8,8% (+5,6%) 1849 532 +7,5% (+4,3%) 1859 512 -3,8% (+4,4%) 1869 461 -10,0% (+4,5%) 1879 464 +0,7% (+7,0%) 1889 508 +9,5% (+6,8%) 1899 498 -2,0% (+10,2%)

Jaor Aontal Greuj (gans Limbörg) 1909 471 -5,4% (+17,8%) 1920 800 +69,9% (+32,6%) 1930 1.403 +75,4% (+25,1%) 1947 2.539 +81,0% (+24,2%) 1956 2.979 +17,3% (+27,3%) 1960 3.180 +6,7% (+7,4%) 1971 3.265 +2,7% (+13,9%)

• Opmerking: 't Getal veur 1971 is op ganse vieftalle aofgerund. Me moot 't greujpercentaasj daorum mèt veurziechtegheid leze: de wèrkeleke greuj kin deneve zitte.

Rillatief oontwikkeling vaan 1830 tot 1971

(x₁₈₃₀=100)

Greun: Gemeinte Awstroa
Blauw: Provincie Limbörg

Extern links

• AustroA - informatie euver 't dörp en de vereiniginge
• Sjutterie St. Gertrudis
• Website uever het kastiel van Austroa
• Harmenie de Nederlanden
• Toneel vereniging Ongeros
• ettelbruck-amstenrade
• Ut-Zal-Waal-Austroal