Verdrage vaan Paries
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
De Verdrage vaan Paries, de Akkoorde vaan Paries, de Paries-Bonn Conventies of soms inkelvawweg 't Verdraag vaan Paries zien versjèllende naome veur de akkoorde die op 23 oktober 1954 in Paries woorte geteikend door Belsj, Canada, Fraankriek, Italië, Luxembörg, Nederland, 't Vereineg Keuninkriek (VK) en de Vereinegde Staote (VS) en es gevolg hadde tot de bezèttingszones in Wes-Duitsland woorte beïndeg en daomèt 't Westelek deil vaan Duitsland zien soevereiniteit trökkroog. De soevereiniteit waor evels bis 15 miert 1991 beperk oonder de veurbehawwingsrechde vaan de geallieerde (Fraankriek, 't VK en de VS).
De verdrage woorte veurbereid tijes de Conferentie vaan Londe en woorte oonderteikend door Paul-Henri Spaak naomes Belsj, Konrad Adenauer naomes Wes-Duitsland, Lester B. Pearson naomes Canada, Piere Mendès France naomes Fraankriek, Anthony Eden naomes 't VK en John Foster Dulles naom de VS. In de maond daonao woorte de verdraage geratificeerd door de nationaol parleminte, boenao ze op 5 mei 1955 vaan krach gónge.
Door dees verdrage woort de veurmaoleg As Roeme-Berlien - Duitsland en Italië - in 't systeem vaan wijerzijs militair bijstand vaan de Wes-Europese Unie opgenomme, die 'ne veurgenger waor vaan de allewijl Europese Unie. In samehaank mèt dees conventies verklaorde de westelek geallieerde tot zie de Duitse Boondsregiering veurtaon zawwe betrèkke bij beslissinge euver de stad Berlien (of Wes-Berlien um percies te zien). Berlien bleef bis 1991 regierd door Fraankriek, 't VK en de VS aon de weskant en de Sovjet-Unie aon d'n ooskant.
't Goof veer hoofoonderdeile binne de Verdrage vaan Paries:
- 'n Duitslandverdraag boemèt de Boondsrippebliek Duitsland (Wes-Duitsland) groetdeils 'ne soevereine staot woort;
- Touwtreiing tot de Wes-Europese Unie
- Touwtreiing tot de NAVO
- e Verdraag tösse Duitsland en Fraankriek euver 't Saarland (wat in e rifferendum stömde um deil te blieve vaan Duitsland nao d'n Twiede Wereldoorlog)
| 1948 | 1952 | 1958 | 1967 | 1987 | 1993 | 1999 | 2003 | 2009 | 2011 | |
| Verdraag vaan Breusel | Verdrage vaan Paries | Verdraag vaan Roeme | Fusieverdraag | Europese Ak | Verdraag vaan Mestreech | Verdraag vaan Amsterdam | Verdraag vaan Nice | Verdraag vaan Lissabon | ||
| Europese Gemeinsjap veur Kole en Staol (EGKS) | ||||||||||
| Europese Gemeinsjap veur Atoomenergie (EURATOM) | ||||||||||
| Europese Economische Gemeinsjap (EEG) | → P Ä Ö L → |
Europese Gemeinsjap (EG) | Europese Unie (EU) | |||||||
| ↑Europees Gemeinsjappe↑ | Zjustitie en Binnenlands Affaires (ZBZ) | |||||||||
| Politiëel en zjustitiëel samewèrking in straofzake (PZSS) | ||||||||||
| Europees Polletiek Samewèrking (EPS) | Gemeinsjappelek boeteland- en veilegheidpolletiek (GBVP) | |||||||||
| Wes-Europese Unie (WEU) | ||||||||||