Braziliaans hierevoetbalèlftal

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

't Braziliaans hierevoetbalèlftal, bijgeneump Os Canarinhos ('de kanaries', um de felgeel kleur vaan hun T-shirt boe ze sinds 1954 in speule) vertrejt Brazilië in internationaol voetbalwèdstrije. 't Team gelt es eint vaan de bèste op de ganse wereld: 't heet (per 2018) es insegste èlftal aon alle Wereldkampioensjappe oets mètgedoon en is vief kier wereldkampioen gewees, e record. 't Braziliaans voetbal kaom in de jaore viefteg en zèsteg tot bleuj, neet in 't minste daankzij staarspeuler Pelé. Nao 1970 zakden 't get in, meh in de jaore negeteg waor 't team weer gans trök bovenaon. Neve Pelé zien nog diverse aander staarspeulers wereldbekind gewore, gemeinelek oonder allein hunne veurnaom of hunne bijnaom.

Historie

Opkoms

't Voetbal is in Brazilië pas rillatief laat populair gewore. 't Kaom begin twintegsten iew euvergewejd oet Argentinië en Uruguay, boe 't al langer gespäöld woort. In 1914 späölde e team samegestèld oet speulers vaan Rio de Janeiro en São Paulo tege de Ingelse club Exeter City, d'n iersten interland waor tege Argentinië en góng mèt 3-0 verlore. In 1919 waor 't team al zoewied tot 't de Copa América won; dao stoont evels weer e 6-0 verluus tege Uruguay in 1920 tegeneuver.

Brazilië sjreef ziech in veur 't allerierste WK, in 1930 in Uruguay, meh maakde dao neet väöl indrök. Ouch in 1934 kaom 't team neet wijer es de ierste runde. In 1938 góng 't beter; dao woort 't team oetindelek daarde. Heibei verloor 't de haaf finaal tege Italië; wèdstrije tösse dees twie èlftalle zouwe later bekind koume te stoont es de Wereldderby.

Ierste jaore es wereldmach

In 1950 waor 't WK voetbal veur 't iers in Brazilië zelf. Naotot 't èlftal de lèste runde had gehaold ('t gaof dat jaor gein knock-outmatches), verloor 't in 't Maracanástadion oonverwach vaan Uruguay, tot groete teleurstèlling vaan de Braziliane. Tot op vaandaog steit deze wèdstrijd bekind es de Maracanazo. Op 't WK vaan 1954 verlore ze in de kwartfinaal vaan Hongarije, in e bezunder fysiek en gewelddaodeg duel bekind es de Slaag vaan Bern.

Zier groet succes had Brazilië in 1958, bij 't WK in Zwede. In de grópswèdstrijd tege de Sovjet-Unie maakde de daan zeventienjaorege Pelé zie debuut, zoe good wie Zito en Garrincha. Hun speul maakde indrök op de wereld, dee in touwnummende maot euver de tv voetballe loerde. 't Späöl vaan Brazilië, en vaan Pelé in 't bezunder, weurt sambavoetbal geneump en kenmerkde ziech door 'n groete creativiteit mèt väöl sjijnbeweginge, die verdeidegers op 't verkierd bein mote zètte. De Braziliaone wonne de finaal tegen 't gasland mèt 5-2. In 1962 lökden 't 't èlftal ouch nog um kampioen te blieve, zelfs zoonder Pelé dee in de grópsfaas geblaseerd waor geraak.

In Ingeland, op 't WK vaan 1966, góng 't evels fout. Ouch hei móste de verdeidegers Pelé höbbe, dee weer in de ierste runde oetveel, meh noe kaom 't èlftal neet door de grópsfaas. Brazilië revancheerde ziech in Mexico in 1970. Neve de revelaties vaan 1958, noe veteraone, kaome nui stare op wie Jairzinho, Tostão en Rivelino. Ze wonne alles op 't toernooj en 't gemak en de perfectie boemèt alles góng wèkde groete bewoondering vaan de voetbalpeers.

Trökval

't Succes vaan 1970 waor neet te herhole. In 1974 woorte ze oetgesjakeld door Nederland, de groete revelatie vaan dat toernooj, en in 1978 lag Brazilië 't in de twiede runde op doelsaldo aof tegen Argentinië. Toch kaome roonde dezen tied ouch nui stare op, wie Zico en Sócrates. Dit team wis in 1982 twiede te weure. In 1986 woort de kwartfinaal gehaold, in 1990 kaom 't team, speulend in 'n oon-Braziliaans verdeidegend systeem, neet wijer es de achste finaal.

Nuie glorietied

Oondertösse waor evels wel 'ne nuie staarspits opgekoume, Romário, dee in Nederland bij PSV späölde. Tege d'n tied vaan 't WK in 1994, in de VS, waor heer 'ne wereldstaar en de veurmaan vaan e team wat de wereldtitel pakde, al waore daoveur penanties tegen Italië nujeg. Ouch Bebeto veel in dit toernooj op. Nao dit toernooj deende ziech Romário zienen opvolger alweer aon: Ronaldo, dee wie ziene landgenoet bij PSV góng voetballe en vaandao nao de Europese topclubs doorstruimde. Brazilië waor in 1998 weer favoriet veur de wereldtitel, meh verloor de finaal mèt 3-0 vaan gasland Fraankriek. In 2002 lökden 't wel weer tege Duitsland, boevaan ze de finaal mèt 2-0 wonne (oondaanks de indrökwèkkende WK-historie die ze allebei hadde, waor dit d'n ierste kier tot Brazilië en Duitsland op e WK tegenein späölde). 't Èlftal drejde um de drei r'e: Ronaldo, Rivaldo en Ronaldinho.

Ingehaold door concurrente

Nao 't veur de zoeväölste kier winne vaan de Copa América in 2004, en de Confederations Cup in 2005, woort väöl van de Braziliaone verwach op 't WK vaan 2006. Hei kaome ze in de kwartfinaal evels neet veurbij Fraankriek. In 2010 verlore ze ouch de kwartfinaal, tege Nederland. In 2014 waor 't toernooj veur de twiede kier in eige land. Tot aon de haaf finaal waor wieneg aon de hand, al maakden de speulstijl vaan 't èlftal geinen indrök. In de haaf finaal in Belo Horizonte góng 't evels finaol fout: de Pruse wonne mèt 7-1. Ouch de jaore dao-op kaom 't neet good mèt 't Braziliaans voetbalteam. Zeker de prestaties op de Copa América vaan 2016 stèlde teleur. Gedeilteleke revanche woort genome op de Olympische Speule die datzelfde jaor in eige land waore: in de finaal versloog Brazilië, mèt de nui staar Neymar, 't Duits èlftal en pakden 't zien ierste gouwe Olympische medaaje oets. Dit kraog gei good vervolg: op 't WK vaan 2018 kaom 't team neet wijer es de kwartfinaal, boe 't Belsj te sterk waor. 't Jaor dao-op won 't team weer ins de Copa América (deeskier in eige land), meh wie twie jaor later (obbenuits in Brazilië) vaan Argentinië verlore woort, zaog me dit es e geveuleg verlees. Ouch op 't WK vaan 2022 in Qatar maakde 't team 'ne wisselenden indrök; in de kwartfinaol woort nao penanties vaan Kroatië verlore.