Venezuela
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Venezuela | |||
| |||
Basisgegaevens | |||
Officieel taal | Spaons | ||
Huidsjtad | Caracas | ||
Sjtaotsvörm | Rippebliek | ||
Sjtaotshoof (lies) | Nicolás Maduro (betwis) | ||
vice-president | Aristóbulo Istúriz | ||
[[{{{titelhoofregering1}}}]] | {{{naomhoofregering1}}} | ||
[[{{{titelhoofregering2}}}]] | {{{naomhoofregering2}}} | ||
[[{{{titelhoofregering3}}}]] | {{{naomhoofregering3}}} | ||
Religie | katholiek 96% | ||
Opperflaakde – % water |
912.050 km² 0,3% | ||
Inwoeners – Deechde: |
26.814.843 (2009) 29,4/km² | ||
Biekómmende gegaeves | |||
Munteinheid | bolívar soberano (VEF )
| ||
Tiedzaone | UTC -4 | ||
Nationale fiesdaag | 5 juli | ||
Vouksleed | Gloria al Bravo Pueblo | ||
Web | Code | Tel. | .ve | VEN | +58 |
Venezuela is e land aon de noordkös vaan Zuid-Amerika. 't Is 'n presidentieel rippubliek, mèt 'n Spaonse historie. Venezuela grens aon de Caribische Zie en d'n Atlantischen Oceaon in 't noorde, Guyana in 't ooste, Brazilië in 't zuie en Colombia in 't weste.
Geografie
bewirkVenezuela heet 'n oppervlaakde vaan 912.050 km² en is daomèt e groet land. In 't noordweste ligk de olierieke Maracaibodepressie mèt 't 13.600 km² groet Maracaibomeer. Dit liegland weurt begrens door de Cordillera de Mérida (Pico Bolívar, 5002 meter). In 't zuidooste ligk 't liegland vaan de Orinoco, dat in 't zuie euvergeit in 't bergland vaan Guyana, dat bekans haaf 't land besleit. Belaankriek reisdoel is 't nationaol park Canaima.
Bestuurleke indeiling
bewirkVenezuela is oonderverdeild in de regio's Oos- en Wes-Venezuela, die oetein weure gehawwe door de Essequibo (revier). Wijer is 't oonderverdeild in 23 staote, estados op 't Spaons gezach.
Historie
bewirkDe Europese historie begós in 1498, wie Columbus op zien daarde reis 't allewijl Venezuela oontdèkde. Nao diverse koloniaol en territorriaol heersers is Venezuela sinds 1830 'ne zelfstandege staot. Tot wied nao d'n Twiede Wereldoorlog regeerde militair dictators, meh sinds 1958 woort 't land democratisch. In 1999 kaom de links-populistische Hugo Chávez aon de mach, dee groete sociaol hervörminge doorveurde meh deen ouch otoritair beleid woort verwete. Nao Chávez zienen doed in 2013 woort heer opgevolg door Nicolás Maduro. Oonder zie beleid woort de economie snel minder en de regering ummer otocratischer. Dit leide diverse kiere tot groete proteste en in jannewarie 2019 tot 'n politieke crisis.
Economie
bewirkDe lang verwaarloesde landbouw weurt ummer mie gestimuleerd. Eerdolie en eerdoliedirrevate lievere 'n aondeil vaan tachteg percent in de export. Me importeert veural apparaote en consumptiegeujer.
Sinds jaore gief 't economische instabiliteit in 't land. In de jaore tien woorte die hand euver hand erger: 't land begós te lije oonder gebrek en de dao-oet voortkoumende hyperinflatie. D'n oersprunkeleke bolivar woort in 2008 al vervaange door de bolívar fuerte (tege 'n ratio vaan 1:1000); dees munt mós in 2018 zelf weer weure vervaange door de bolívar soberano (dee 100.000 bolivares fuertes weerd is).
Lenj in Zuud-Amerika |
---|
Argentinië · Bolivia · Brazilië · Chili · Colombia · Ecuador · Guyana · Paraguay · Peru · Suriname · Uruguay · Venezuela |
Aafhenkelike gebejer: Falklandeilenj · Frans Guyana · South Georgia en de Zuud-Sandwicheilenj |