Maone vaan Saturnus

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


De planeet Saturnus heet in eder geval 65 maone. 't Is meujelek um 'n sjeiing te make tösse 'n klein maon en 'ne groete brok vaan de ringe.

Eind 2004 waore 35 natuurleke maone en mäönsjes bekind, boevaan 'rs 30 'ne definitieve naom hadde gekrege. Veer maone höbbe 'nen doorsnei tösse 1050 en 1530 km. Titan is mèt 'nen doorsnei van 5150 km 't groetste en die is daomèt dudelek groeter es eus eige Maon. Titan is ouch väöl groeter es de dwergplaneet Pluto en zelfs get groeter es de kleinste echte planeet oet eus zonnestèlsel: Mercurius. Titan bezit daobij 'n atmosfeer. De mieste mäönsjes bestoon oet ies en stein.

In mei 2005 maakde astronome vaan de Universiteit van Hawaï bekind 'n dozijn nui maone oontdèk te höbbe. Dit brach 't aontal op 48 bekinde natuurleke satelliete. De mèt de Subaru-telescoop oontdèkte maone zien klein en onregelmaoteg gevörmp (drei tot zeve kilometer). Op eine nao drejje zie allemaol tege de drejriechting in vaan de aandere Saturnusmaone en ze höbbe bekans twie jaor nudeg veur 'nen umloup. Woersjienelek woorte ze door de gravitatie gevaange en koume vaan boete Saturnus, ze bevinde ziech daan ouch wied vaan de planeet.

De Cassini-Huygens missie heet versjèllende klein mäönsjes oontdèk, boeoonder Methone, Pallene, S/2004 S3, S/2004 S4 en Daphnis.

De 65 maone vaan Saturnus
Naom Diameter (km) Massa (kg) Straol gem.
omloop (km)
Umlouptied (daog) Oontdèkker(s) en jaor Opmerkinge
XIII Pan 20 4,9×1015 133.584 0,575.051 Mark Showalter 1990  
XXXV Daphnis (veurluipege naom S/2005 S1) 6 - 8 ~2×1014 136.505 0,595.37 Carolyn C. Porco et al. 2005  
XV Atlas 30 (40 * 20) ~2×1015 137.665 0,601.691 Rich Terrile 1980  
XVI Prometheus 91 (145 × 85 × 62) 2,7×1017 139.380 0,612.990 S.A. Collins 1980  
  S/2004 S4* 3 - 5 ~3×1013 140.170 0,618.3 Carl Murray et al. 2004  
  S/2004 S6* 6 - 8 ~2×1014 140.760 0,622.2 Carolyn C. Porco et al. 2004  
  S/2004 S3* 3 - 5 ~3×1013 141.071 0,624.230 Carl Murray et al. 2004  
XVII Pandora 84 (114 × 84 × 62) 2×1017 141.710 0,628.500 Collins 1980  
X Janus 178 (196 × 192 × 150) 1,90×1018 151.450 0,694.595 Audouin Dollfus 1966 same in ein baon
XI Epimetheus 115 (144 × 108 × 98) 5,26×1017 151.450 0,694.595 Larson, Fountain & Walker 1980
I Mimas 392 3,79×1019 185.520 0,942.422 Herschel 1789  
XXXII Methone 3 ~2×1013 194.251 1,009.714 Carolyn C. Porco et al. 2004  
XXXIII Pallene 4 ~3×1013 212.283 1,153.746 Carolyn C. Porco et al. 2004 (1981) (=1981 S14)
II Enceladus 498 1,08×1020 238.020 1,370.218 Herschel 1789  
III Tethys 1060 6,175×1020 294.660 1,887.803 Giovanni Cassini 1684  
XIII Telesto 29 (34 × 28 × 36) ~7×1015 294.660 1,887.803 Smith, Reitsema, Larson & Fountain 1980 trojaon vaan Tethys
XIV Calypso 26 (34 × 22 × 22) ~4×1015 294.660 1,887.803 Pascu, Seidelman, Baum & Currie 1980
IV Dione 1120 1,095×1021 377.400 2,736.916 Giovanni Cassini 1684  
XII Helene 33 (36 × 32 × 30) ~3×1016 377.400 2,736.916 P. Laques & J. Lecacheux 1980 trojaon vaan Dione
XXXIV Polydeuces 3.5 ~5×1013 377.400 2,736.916 Carolyn C. Porco et al. 2004
V Rhea 1530 2,308×1021 527.040 4,517.503 Giovanni Cassini 1672  
VI Titan 5150 1,3452×1023 1.221.830 15,945.449 Christiaan Huygens 1655  
VII Hyperion 286 (410 × 260 × 220) 5,5×1018 1.464.100 21,276.635 Bond, Bond & Lassell 1848  
VIII Iapetus 1460 1,805×1021 3.561.300 79,330.98 Giovanni Cassini 1671  
XXIV Kiviuq 16 ~3×1015 11.110.000 449,22 B. Gladman 2000  
XXII Ijiraq 12 ~1015 11.125.000 451,47 J.J. Kavelaars & B. Gladman 2000  
IX Phoebe 220 8,29×1018 12.944.000 548,212 William Henry Pickering 1898  
XX Paaliaq 22 ~8×1015 15.200.000 686,94 B. Gladman 2000  
XXVII Skathi 8 ~3×1014 15.539.000 728,18 J.J. Kavelaars & B. Gladman 2000  
XXVI Albiorix 32 ~2×1016 16.182.000 783,45 M. Holman & T.B. Spahr 2000  
XXXVII Bebhionn 5-7 ~3×1014 16.898.400 820,13 Scott S. Shepperd et al. 2004  
XXVIII Erriapo 10 ~8×1014 17.342.000 871,16 J.J. Kavelaars & B. Gladman 2000  
XXIX Siarnaq 40 ~4×1016 17.531.000 895,55 B. Gladman & J.J. Kavelaars 2000  
XXI Tarvos 15 ~3×1015 17.982.000 926,11 J.J. Kavelaars & B. Gladman 2000  
  S/2004 S13* 5-7 ~3×1014 18.056.300 905,848 Scott S. Shepperd et al. 2004  
XXV Mundilfari 6 ~2×1014 18.418.000 951,56 B. Gladman & J.J. Kavelaars 2000  
XXXI Narvi 7 ~3×1014 19.007.000 1003,93 S.S. Sheppard & D.C. Jewitt 2003  
  S/2004 S17* 3-5 ~1014 19.099.200 985,45 Scott S. Shepperd et al. 2004  
  S/2004 S15* 5-7 ~3×1014 19.372.200 1006,659 Scott S. Shepperd et al. 2004  
XXIII Suttungr 7 ~2×1014 19.459.000 1016,66 B. Gladman & J.J. Kavelaars 2000  
  S/2004 S10* 5-7 ~3×1014 19.618.400 1025,908 Scott S. Shepperd et al. 2004  
  S/2004 S12* 4-6 ~1014 19.905.900 1048,541 Scott S. Shepperd et al. 2004  
XXX Thrymr 7 ~2×1014 19.941.000 1094,29 B. Gladman & J.J. Kavelaars 2000  
XXXIX Bestla 6-8 ~4×1014 19.958.700 1052,722 Scott S. Shepperd et al. 2004  
XL Farbauti 4-6 ~1014 20.290.800 1079,099 Scott S. Shepperd et al. 2004  
  S/2004 S14* 5-7 ~3×1014 20.303.300 1080,099 Scott S. Shepperd et al. 2004  
  S/2004 S7* 5-7 ~3×1014 20.576.700 1101,989 Scott S. Shepperd et al. 2004  
XLVIII Surtur 6   22.243.600 1238,575 Scott S. Shepperd et al. 2006  
  S/2004 S16* 5-7 ~3×1014 22.610.700 1269,362 Scott S. Shepperd et al. 2004  
XIX Ymir 18 ~5×1015 23.041.000 1315,35 B. Gladman et al. 2000  
  S/2004 S8* 5-7 ~3×1014 23.608.900 1354,342 Scott S. Shepperd et al. 2004  

(*) Veurluipege naome in aofwachting vaan de bevestiging vaan hun baon

Commons
Commons
In de categorie Moons of Saturn van Wikimedia Commons zeen media gerelateerd aan dit óngerwerp te vènje
't Zonnesjtèlsel
De zonMercuriusVenusDe MaonAerdMarsPhobos en DeimosCeresD'n AsteroïdereemJupiterMaone van JupiterSaturnusMaone van SaturnusUranusMaone en ring vaan UranusNeptunusMaone van NeptunusPlutoCharon, Nix en HydraHaumeaMaone van HaumeaMakemakeDe KuiperreemErisDysnomiaVerstruidesjiefobjekteDe HillswolkDe Oortwolk
De Zon · Mercurius · Venus · Aerd · Mars · Ceres · Jupiter · Saturnus · Uranus · Neptunus · Pluto · Haumea · Makemake · Eris
Planete · Dwergplanete · Maone: Aerds · Martiaans · Joviaans · Saturniaans · Uraniaans · Neptuniaans · Plutoniaans · Haumeaans · Eridiaans
Ring: Joviaans · Saturniaans · Charikloaans · Chiroaans · Uraniaans · Neptuniaans · Haumeaans
Klein lichame:   Meteoroïde · Asteroïde/Asteroïde maone (Asteroïdegordel) · Centaure · TNO's (Kuiperreem/Verstruide sjief) · Komete (Hillswolk · Oortwolk)
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/w/index.php?title=Maone_vaan_Saturnus&oldid=431908"