Lauwerkrans

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

'ne Lauwerkrans ies 'ne krans dae gevlochte weurt van laurierblaar. De 'eetbaar' blaar van deze sjtroek zint greunblievend en daodoor 'n teike van ièwig leve.

Historie

In de klassieke oudheid waor de laureer 't symbool van de euverwinning. De Griekse god Apollon weurt dèks aafgebeeld mèt zoane lauwerkrans. De bevelhöbber in Roame droog zoane zegekrans bie ziene triomftoer.

De term laureaat ies 'n euverbliefsel van deze symboliek. De miedelièwse Florentiense poëet en filosoof Dante Alighieri, dae aan de Siciliaanse Sjoal sjtudeerde, sjteit dèks aafgebeeld mèt zoane krans. In sommige leng ies de lauwerkrans 't symbool veur de graad van master aan de universiteit. Bie 't oetreike van de bul were sjtudente daomèt geseerd. Frankriek en Portugal kènne de ridderorde es óndersjeiing in de vörm van lauwerkranse. Ein veurbeeld ies de door Napoleon ingesjtèlde academische palm. Ouch Naopoleon tuènde ziech mèt diet euverwinningsteike.

Zegekrans

Neve de laureer besjtoon ouch zegekranse van eiketek. De ièrsjte kranse waore neet gesjlote, ze houwe de vörm van e hoofiezer. Later versies vörmde-n 'ne rink.

Ander toepassinge

In de architectuur, op muibele en op textiel vingk de lauwerkrans zien toepassing in de sjtielperiode van 't Directoire, op 't ing van de 18e en begin 19e ièw. In de periode van 't Frans keizerriek woort 'r veural gebruuk es decoratie, ingeweve in textielwerk en sjtoffe. Lauwerkransen en tek zin in de faleristiek, de hölpweitensjap die de vörm en de historie van de ridderordes en ander ondersjeiinge besjtudeert, 'n väöl veurkómmend motief.

Gezèkdes

't Werkwoord lauwere beteikent huldige of ière.
“Dae verdeent 'ne lauwerkrans”, weurt waal ins gezag van emes dae väöl gepresteerd haet. Zoane krans weurt dan bedoeld es 'n ièreteike.
"Op zien lauwere röste" beteikent óntsjpanne nao hel wèrke.

Trivia

In de sjtripverhaole van Asterix en Obelix löp Julius Cesar de gansen daag mèt diet euverwinningsteike op de kop.