Fotocamera

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

'n Fotocamera of fototoestèl is 'n camera um fotografische opnames mèt te make.

Gesjiedenis

Camera obscura

Wèrking vaan de camera obscura

De veurluiper vaan de camera is de camera obscura. In weze is dit niks mie es 'n kamer of does die vaan binne zwart is gemaak, mèt 'n klein opening in eine wand boe leech door kin binnevalle. Op de tegeneuverliggende wand zal 't leech geprojecteerd weure. De wèrking vaan de camera obscura weurt door de Arabische wetensjapper Ibn al-Haytham (Alhazen) besjreve in 't werk Thesaurus Opticae (1015-1021). In 1660 weurt door de Ingelse wetensjapper Robert Boyle en z'ne assistent Robert Hooke 'ne draagbare camera obscura oontwikkeld.

De werkeleke oetvinding vaan de camera obscura weurt aon versjèllende lui touwgeweze.

Ierste foto

De ierste 'echte' permanente foto weurt door Joseph Nicéphore Niépce gemaak in 1826. Daobij gebruuk heer 'n tinne plaat bedèk mèt bitume. 't Bitume weurt hel oonder invlood vaan leech. De neet hel gewoorde deile weure opgelos en zoe verwijderd vaan de plaat, boedoor de aofbeelding blijf bestoon.

Film

't Doort evels tot 1885 veurtot d'n ierste film weurt oontwikkeld (al is dat evels nog gein plastic (cellulose) mer 'n film gecoat op pepier) door George Eastman. Heer oontwikkelt ouch 'ne sumpele box camera (de Kodak) in 1888, dee door z'ne liege pries bij de consument in trèk kump. D'r zit al 'ne film in veur 100 opnames en 't gehiel moot trökgesjik weure nao 't febrik um de film te oontwikkele en obbenuits te laoje mèt 'ne nuie film.

35 mm

Leica 1, 1925

In 1913 oontwikkelt Oskar Barnack bij de firma Leitz 'n prototype vaan 'ne 35 mm camera boebij gebruuk gemaak weurt vaan de 35 mm film dee gebruuk weurt in de 'bewegende' film. 't Doort evels tot 1925 (vaanwege d'n Ierste Wereldoorlog) veurtot de Leica 1 op de mert kump. In 1938 kump Kodak mèt de Retina 1 boe-in zoegenaomde 135 film cassèttes weure gebruuk. Dees cassèttes gebruke v'r huie nog steeds.

TLR en SLR

Asahiflex IIb, 1954

De ierste praktische reflex camera is 'ne Rolleiflex TLR oet 1928. TLR's en SLR's bestoonte al langer mer waore te groet um ech populair te weure. De ierste praktische SLR is de Ihagee Exakta oet 1933. De ierste 35 mm SLR is de Kine Exakta.

De ierste nao-oorlogse innovatie is de oug-niveau zeuker in 1947 in de Hongaarse Duflex, wat weurt verbetert in de Contax S in 1948, wat teves de ierste camera is mèt pentaprisma. 'n Aandere bekinde camera oet deen tied is de Hasselblad 1600F, dee langen tied de standaard zow zien veur de medium formaat SLR camera

In 1952 introduceert de Asahi Optical Company (later bekind gewore door de Pentax camera's) de ierste Japanse 35 mm SLR Asahiflex. Aander Japanse fabrikante wie Canon, Yashica en Nikon koume ouch mèt eige camera's. Nikon kump mèt de Nikon F, d'n ierste systeem camera, mèt oetwisselbare componente en accesoires.

Instant camera

Wijl de gewoene camera's steeds beter woorte, kump in 1948 'n gaans nui type camera op de merret: de Polaroid Model 95, d'n ierste instant camera. Ouch bekind es de Land camera, nao d'n oetvinder Edwin Land, maak dizze camera gebruuk vaan 'n gepatenteerd chemisch proces um kant en klaore positieve aofdrökke te make vaan de beleechte negatieve in minder es ein minuut. Oondaanks de relatief hoege pries is 't 'n succes en in de jaore 60 koume d'r al tientalle modelle op de merret.

Automatisering

D'n ierste camera mèt automatische beleechting is de volledeg otomatische Kodak Super Six-20 oet 1938, mer door z'ne hoege pries (veur deen tied) weurt 't neet ech 'n succes. In de jaore 60 weure goodkoupe elektronische componinte steeds 'gewoener', en d'r koume steeds mier camera's mèt ingebouwde leechmeters en otomatische beleechtingssyteme.

De volgende technologische verbetering is 't plaotse vaan de leechmeter achter de lens, de zoegenaomde through-the-lens meter, in 1960 in de Duitse Mec 16 SB. Dit systeem kump allewijl veurnaomelek veur op SLR's.

Digitale camera's

Digitale camera's versjèlle vaan hun analoge veurloupers veurnaomelek door 't gebruuk vaan digitale geheugekaarte um de foto's op te sloon in plaots vaan op film.

Camera 'oonderdeile'/terme

beeld- en filmformaat

rolfilm 120 of 620; 6cm breie film mèt: 8 6x9cm, 12 6x6cm, 16 4x4cm of 4,5x6cm opname.
6 x 6 (zuuch bove)
4,5 x 6 (zuuch bove)
4 x 4 (zuuch bove)
rolfilm 127; 4cm breie film mèt: 8 4x6,5cm, 12 4x4cm opname.
kleinbeeld; 35mm breie film, opname formaat 24x36mm, in 'n leechdiechte casette veur 36, 24 of 12 opname.
haafkleinbeeld; dezelfde kleinbeeldfilm, mèt 'n negatief formaat vaan 18x24mm.
Kodak Instamatic
mini; 16mm smalfilm mèt versjèllende opname formate: 12x17mm etc.
APS; de film is 24 mm breid mèt drei opname formate H,C en P; 't gief casettes veur 40, 25 of 15 opname.
wegwerpcamera; mèt versjèllende opname formate.

opname materiaol

film; 'ne drager mèt dao-op 'ne leechgeveulege laog.
digitale beeldsensor; de mies gebruukde beeldsensore zien de CCD en de CMOS-chip.
directklaar; de foto weurt direk nao 't neume oontwikkeld, zoonder tössekoms vaan 'n oontwikkelcentrale.

sleter

focaalvlaksleter; in de camera ingebouwt vlak veur de film of sensor.
centraalsleter; dèks in objectief ingebouwt.
Blaadsleter; dèks in wegwerpcamera's te vinde.
diafragmasleter; 'ne blaadsleter mèt mierdere blajer.

zeuker

doorziechzeuker; 'n simpel lenssysteem wat in 'n rechte lijn 't veurwerp woernump, soms mèt 'n ingespiegeld kader.
meetzeuker; doorziechzeuker mèt 'n optisch-mechanisch systeem veur de sjerpstèlling vaan 't beeld.
spiegelreflexzeuker; door middel vaan 'ne ingebouwde spiegel en prisma's weurt via 't objectief 'n exak beeld verkrege vaan 't te fotografere veurwerp.
LCD scherm; kleurenschermpke in aofmetinge vaan 1" tot 3", al of neet beweegbaar veur kadering foto en aofleze aander gegeves.
Electronic View Finder; 'tzelfde es bove, mer daan via oculair aofleesbaar.

objectief

twieougege reflex; zuuch spiegelreflex, de spiegel is vas, de foto weurt via de oonderste lens genome, de bovenste lens is allein veur 't bepaole vaan de compositie.
einougege reflex; zuuch spiegelreflex, de spiegel weurt tijdes 't neume vaan de foto opgeklap.
vas objectief (neet verwisselbaar); veural touwgepas bij compact camera's zoewel analoog es digitaal. 't Objectief kin mèt 'ne vaste of 'ne variabele brandpuntsaofstand zien, 'ne zoomlens.

Bronne

Veur d'n teks vaan dit artikel is gebruuk gemaak van de Nederlandse en d'n Ingelse wiki.