Euverlèk:Limburgse grammair

Can we get a translation of this page for the English Wikipedia, at en:Limburgish grammar? I doubt it will happen, but maybe in a few years. --Wonderfool 11 mei 2006 16:25 (CEST)

Perhaps, but the page is extremely long, you see, so it would take quite some time. Besides, I prefer concentrating on efforts for smaller Wikipedias and last but not least my English is far from sufficient to translate this in proper English, and I don't know if someone else could do it. Steinbach (vreuger HaafLimbo) 11 mei 2006 17:09 (CEST)

Miervajdsvörming

Hoi, bij de miervajdsvörming (is miervajd euverigens wel 'n Mestreechs woord?) oonder 't köpke op -s weurt gesproke euver wäörd die eindige op -er. Hij vaan weurt het miervajd gevörmp door 'n s draon te plakke. In 't veurbeeld debove (de regelmaotige miervajdsvörm) steit evels 't woord vinger mèt es miervajd vingere. Volges miech klop dat neet, toch? - PAhles 10 jan 2007 22:03 (CET)

Vingere is idd good. D'n teks moot wel eve aongepas: bij d'n oetgaank -er es agensnomen (bekker, luiper, kieker, dinker etc.) is 't miervajd/-voud ummer op -s. Apperpo, iech dink tot miervajd idd praktisch neet veurkump meh 't zouw etymologisch zoe mote zien. Miervoud mèt ou wies hiel dudelik op directe oontleining oet 't Nederlands en dao bin iech liechtelik allergisch veur. Steinbach (vreuger HaafLimbo) 10 jan 2007 22:46 (CET)

[1] - Mieëvaad op 't Mestreech is vinger(s). Op 't Mofers is vingere waal good. --OosWesThoesBes (euverlègk) 8 nov 2017 18:38 (CET)

Klein grei

(Ik schrief toch mar Nederlands, sorry mar dat gieët ’n stuk sneller.) Een prachtig artikel! Hier wat kleine dingen die me opvielen, maar niet kan/wil veranderen zonder bevestiging:

-"dialekt" wordt steeds met "k" geschreven, terwijl "vocaole" enz. met "c" geschreven worden. Is dat niet een afwijking? Of is het omdat "dialekt" uit het Grieks komt?

-Is "oonderstoande" correct? Of beter "oonderstaonde"?

-Wat betekent "Ouch len zien oonzijeg"?

-"Dao löp 'nen hings, dae haet zich aon d'n poeët geblesseerd. (V)" Volgens de aangegeven regels zou voor "p" geen "d’n" komen, dacht ik. Of heeft Venloos nooit "de"?

-"of 'ne lange klaank halveert" is wel duidelijk, maar niet echt correct. Misschien iets als "of ’ne dubbel geschreve klinker halveert"?

-persoonlijk vnw 3e p mv is in Venlo "zeej", dacht ik. (Ik ben uit Sevenum.) Geke 10 sep 2008 14:46 (CEST)

Vólges mich:

• Dialek is zoe sjtaerk verlimburgst dat v'r 't óp z'n Limburgs sjrieve; vocale is 'n lieënwaoërd en sjrief v'r óp z'n Ned.
• Oonderstaonde
• 't Laand, 't maedsje = oonzijdig
• Mót 'ch naokieke
• idem

--Mergelsberg 10 sep 2008 15:08 (CEST)

Es aanvölling op Mergelsberg:

• dialek/vocaal: zuug ouch Wikipedia:Sjpellingssjpiekpagina#Li.C3.A8nwoord_.2F_lienwoord_.2F_lie.C3.ABnwoerd
• 't Kan ouch nag ónderstaonde zeen, aafhankelik van waat veur oetspraak se probeers te besjrieve
• Len is 't mieëvajd van land. 't Beteikent dus: "ook landen zijn onzijdig"

- Taalkóndege 10 sep 2008 15:40 (CEST)

Mój det ´t heej zó laevendig is! Det "oonderstaonde" heb ik mar vas verangerd; beej "len" moos ik efkes met michzelf lache (misschien "naome van len" schrieve?) en de rest kumt dan nog. Behalve "dialek" dan:

Ik bin allang blie met die "k", mar ´t verbaasde mich. Wat mich betreft blieft ze d´r in! (Tot ik Veldeke-2003 haj gezeen schraef ik altied "k", want ik dach det importwäörd hun schriefwies zeuje haoje, dus Griekse wäörd hun "k". Vergeliek mar "elektrisch" in ´t Nederlands. Stóm genóg is "dialekt" in ´t Nederlands ingeburgerd as "dialect", zoedet, as de Wikipedia sjpellingssjpiekpagina geliek haet, ´t eigelik "dialec" zui mótte zien, want ´t waord is nit aech verangerd ten opzeech van ´t Nederlands.)

Wat ik net nog zeej: Kiek asteblif nar de ganse zin met deen Venlosen hings: in Venlo zegge ze nit "aon" mar "aan" Geke 11 sep 2008 22:20 (CEST)

Klópt dat vlg d'r aangegaeve regel vör e waoërd dat begint mèt 'n p neet d'n keumt in 't Venloos. Waal vör de b. Dit mót naogekaeëke werre dör ieëmes dae 't Venloos kènt. --Mergelsberg 11 sep 2008 23:52 (CEST)

Oonder welke paragraaf kan 'ch "'ne lange klaank halveert" laeze? Vör de vervoeging va ww in 't Venloos kanste dieng vraoge 't bètste an Steinbach sjtèlle.--Mergelsberg 11 sep 2008 23:58 (CEST)

Dialek mèt 'n k: luustert. Wie me wèt höbbe de mieste Limbörgse dialekte t-deletie: de -t aon 't ind vaan e woord verdwijnt es ze volg op 'nen echte consonant. Normaal gesproke zouw d'r daan idd dialec koume te stoon, umtot v'r dezelfde spelling vaan vreem wäörd aonhawwe. Noe is 't geval tot dat raar steit, wäörd mèt 'n c op 't ind. Dat zal daan ouch wel de reie zien tot die -c ummer tot -k weurt umgespèld. Wie daan ouch, spèllinge op -c koume mer zelde veur en ouch in dictionaire wie de NMD zien die gans oonbekind. Iech volg dus mer gewoen wat gebrukelek en officieel is.
Veur de res: es iech in 't Venloos of Remuns of Mestreechs e fuitsje höb gemaak, mooste dat mer gewoen verbetere :-). שׁטאיןבח Op nao de 5.000! 18 sep 2008 22:50 (CEST)

Heerlens

In dit artikel wurt nog bekans niks euver de typische kinmèrke van 't Heëlesj in verglieking mit anger dialekte gezag. Sjient mich toch ouch waal belangriek. Solejheyen 4 jul 2010 20:41 (CEST)

Det kindj is sjoo~n?

Volges mich klop hie get neet. Bie mich klingk "det sjoo~n kindj" in de oeare es of 't get mit sjoon ane veut te maken haet.. Volges mich is 't toch ech waal "det sjoo\n kindj is sjoo\n en die sjoo\n vroulje ouch". "broen" liek mich e väöl baeter veurbeeld. "det broe~n kindj is broe~n es die broe\n vroulje ouch". --OosWesThoesBes (euverlègk) 17 mei 2013 16:41 (CEST)

Klasse II adjectief

[2]

Hie is 't get te simplistisch waergegaove. Mit name Geit 't oet op 'ne vocaol, -f, -g, -j, -l, -m, -n, -ng, -r, -w of -s nao 'ne vocaol, daan vèlt 't in klasse II. stump neet gans. Bieje fricatief guldj dit namelik allein wen 't adjectief d'n toean kan verangere (anges/baeter gezag: lange klinker of diftong). Me zaet inderdaad "'n wie\s vrouw" of "'n dou\f vrouw", meh wo de klinker gein verstoeating kan kriege vèltj 't in klasse I: "'n doeffe ketsing" (neet "'n doef ketsing"!) of "'n losse verbinjing" (neet "'n los verbinjing"). Of dit ouch guldj veur 't Mestreechs bv. is mich neet dudelik, meh bie ós inne midde zeker waal. --OosWesThoesBes (euverlègk) 7 nov 2017 13:32 (CET)

Veur zoewied iech weit is dat in 't Mestreechs neet 't geval. Meh iech wouw dit artikel zoewiezoe nog ins aonpasse tot 't mie euver alle soorte Limbörgs geit en minder euver drei specifieke dialekte. Euver die adjectieve zouw iech daan zeker sjriever tot de regele daoveur per dialek kinne versjèlle. Bronne zouwe in dit geval welkom zien. Höbste die veur dien bewering? Steinbach Maak de wereld sjoender, besjrijf häöm op Wikipedia! 7 nov 2017 14:35 (CET)

Veure joeks 'ns opgezóch: [3] - ouch 't Mestreechs hèltj hie 'n -e. --OosWesThoesBes (euverlègk) 7 nov 2017 14:42 (CET)

En wie ich al dach: [4] - dit guldj ouch veur 't achterveugsel -loe(a)s. --OosWesThoesBes (euverlègk) 7 nov 2017 14:44 (CET)

Ich zal wen ich heim bön 'ns inne dissertaasje van Bakkes kieke waat dae dao-euver haet gesjreve. --OosWesThoesBes (euverlègk) 7 nov 2017 14:49 (CET)

Ich zeen al det Bakkes 't óngerverdeiltj in veer klasse, dus ich dink det ich - es 't moog - dit efkes ónger henj gaon numme. --OosWesThoesBes (euverlègk) 8 nov 2017 14:04 (CET)

Bakkes (1996; 147-148) zaet:

1. eige, gevónje. Dees categorie is ónverbaoge ('n eige indeiling; 't gevónje kindj etc.)
2. anger, blie, raar, baeter. Dit is bie ós klasse II, meh den zónger toeanverangering
3. roe, stief, werm, erg. Det is ouch oos klasse II
4. los, europees, ech. Klasse I

Wiejer nag get oetzunjeringe wie gans(e) etc. 't Óngersjied guuef t'r op pagina 146 aan:

Categorie 2 bevatj gróndjwäörd die predicatief ènjige op a. 'ne neet-sleiptuuenige klinker (blie) of b. 'ne neet-sleiptuuenige klinker gevolg door 'ne stumhöbbendje mitklinker (raar, anger). Categorie 3 bevatj e gróndjwaord op a. 'ne sleiptuuenige klinker (roe), b. 'ne sleiptuuenige klinker gevolg door 'ne mitklinker dae bieje mannelike regens stumhöbbendj wuuertj (stief - stieve) of c. 'ne sleiptuuenige klinker gevolg door stumhöbbendj ènjigendje mitklinkergroep bieje mannelike regens. (werm) Categorie 4 besteit oet wäörd die ènjige op 'ne stumloeaze mitklinker inne verbaoge mannelik vorm (slech - slechte; europees - europese; los - losse).

Hie-oet concludeer ich dus det mien situaasje inderdaad de richtige is. Inne teks op dees pagina geit me oet vanne predicatieve vorm zónger ach te numme vanne verbaoge vorm inne mannelike vorm, dewiel deze dus waal hieël wichtig is. --OosWesThoesBes (euverlègk) 8 nov 2017 18:34 (CET)

[5] - losse stökker. Ónbewös höbs se-n 't hie zelf ouch al zoea toegepas zoea te zeen :) --OosWesThoesBes (euverlègk) 8 nov 2017 18:42 (CET)

---

Hoj, de zaots allezeleve op mien antwoord te wachte. Alloh, iech zal d'n ierste zeen um touw te geve tots diech academisch gezeen mie gekwalificeerd bis um dit artikel aon te passe es iech. Feitelek kin iech diech ouch neet verbeeje um draon te wèrke. Zouwste evels toch iers miech aon 't artikel wèlle laote? Kieke v'r daonao wijer.
Zelf waor iech de lèste weke bezeg mèt 't aofmake vaan alle wio's die soms al jaore ope ligke. Dat geit wmb veur (en en passant zouw iech 't edereine hei op Wikipedia wèlle aonraoje). Tenao kin iech dit aonpasse. Es iech ind deze maond nog gei werk devaan gemaak höb, bis diech draon, kinne v'r dat es hiere oonderein aofspreke? Steinbach Maak de wereld sjoender, besjrijf häöm op Wikipedia! 11 nov 2017 17:19 (CET)

Zeker! Ich höb zelf tonneet hieël väöl tied euver, dus ich wól zowiezoea neet drek d'raan beginne. --OosWesThoesBes (euverlègk) 12 nov 2017 20:02 (CET)

@Steinbach: nao dien opmirking euver "progressief/progressieve" mós ich geliek dinken aan dit waat ich nag höb laote ligke. Höbs se nag specefieke plannen hieveur? --OosWesThoesBes (euverlègk) 24 apr 2020 20:09 (CEST)

Nein, dit waor iech gans vergete. Op 't memint haw iech miech allein oppervlekkeg mèt li: bezeg, umtot 90% vaan mien aondach nao mien dissertatie oetgeit. Dus d'n tied of de mindset veur die bronne ins good te leze en dit artikel nog ins nao te loere höb iech neet. Iech laot 't aon diech euver, daan loer iech 't Mestreechs wel nao. Steinbach (euverlègk) 24 apr 2020 20:15 (CEST)

Prima, väöl succes mit dien dissertaasje trouwes :) Ich höb zelf onneet hieël väöl tied, mer es ich mich vervael, zal ich dit nans oppakke. --OosWesThoesBes (euverlègk) 24 apr 2020 21:00 (CEST)

de/d'n

"'t Bepaold lidwoord bij manneleke wäörd kin versjèlle. In sommege dialekte is 't altied de; dat gelt beveurbeeld veur Oos-Limbörgse dialekte wie 't Remunjs en 't Zittesj: de man, de aezel, de boum, de tieger."

Wo is dit op gebaseerdj? Volges mich volg 't Remunjs gewuuen 't Mestreechs hie-in. Vergaet neet det de winner van 't vastelaoveskónkoer dao "d'n Uul" wintj en de pap neump me "d'n aje". Ouch hie vinjs se dudelik "'nen Hollenjer" en "d'n datem" trögk. --OosWesThoesBes (euverlègk) 5 dec 2017 13:58 (CET)

Aoh, daan veraander iech d'n teks. Iech weit tot de situatie wie iech ze besjrijf in 't Heuvelland algemein is, meh vaan Remund weit iech minder aof heh. Daan veraander iech 't in 'Valkebergs'. Steinbach Maak de wereld sjoender, besjrijf häöm op Wikipedia! 5 dec 2017 14:20 (CET)

Ich zal veure zekerheid nans Bakkes d'rop naoslaon wen ich heim bön. Ouch veur 't Mofers guldj de Mestreechse meneer. Al haw Mofert vreuger zienen eige variantj (zuuch ouch: Bdht-klinkerregel). --OosWesThoesBes (euverlègk) 5 dec 2017 17:27 (CET)

Bij dinger die zoe perceis weure umsjreve gaon iech liever aof gezaghöbbende bronne. Dus este bij Bakkes kins vinde wie dat in Mofert geit - prima. Iech stèl miech zoewiezoe veur totste dit nog ins naolöps es iech veerdeg bin. Steinbach Maak de wereld sjoender, besjrijf häöm op Wikipedia! 5 dec 2017 18:42 (CET)

Ao zeker, dao bön ich 't mit dich èns. Veur 't Mofers weit ich det dit inne dissertaasje steit, went ich höb dem vurge maondj nans gans doorgenómme. 't Zal mich dees waek waal lökke mich dao efkes veur te gaon zitte. --OosWesThoesBes (euverlègk) 6 dec 2017 10:51 (CET)

Gevónje op p. 64 van Bakkes Variatie en verandering in het Montforts (1996): "Hiaatdelgende -n tussen woorden: in zn-groepen met als regens een enkelvoudig mannelijk zn. Alle bijvoeglijke woorden die anders zouden eindigen op -ə worden gevolgd door een /n/ als het volgende woord binnen die woordgroep begint a. of met klinker of tweeklank: d'n ei\ne - b. of met d-: zó\nnen du\re ró\mmel - c. of met t-: 'nen twieë\djen te\jjer - d. of met h-: d'n häö\le bou~m." Dao-ónger guuef t'r nag aan det dit ieëre ouch gólj veur r- en -l: "'ne gojen luchter", "dae zoeren raenge", "d'n raam", "oppen rök", "vannen Ruiver", en zo wiejer. --OosWesThoesBes (euverlègk) 11 dec 2017 13:51 (CET)

De Boesj, Hirkebós en diftongeiering

De verwarring zal allich kómme doordet de Boesj zelf ouch in 't Zelfkantjs diftongeringsgebied ligk (zuuch ouch hie). Hirkebós vörmp den weer 'n eige exklaaf wo 'tzelvendje percès ouch veurkump. --OosWesThoesBes (euverlègk) 19 dec 2017 11:18 (CET)

d'r deivel

Ich höb Mofers d'rbie gezatj veur te laote zeen det 't nag väöl wiejer is verbrèdj es hie steit gesuggereerd. 't Veurbild op 't Mestreechs guuef de illusie det 't allein mer in Zuud-Limbörg veurkump. Mesjiens det e zinke wie "Ouch hoger in 't naorde, worónger in Mofert, kump dit versjiensel nag veur." baeter is. --OosWesThoesBes (euverlègk) 14 apr 2018 18:53 (CEST)

Iech vin 't bès, meh daan wèl dao wel 'ne bron veur. Steinbach (euverlègk) 14 apr 2018 19:30 (CEST)

Steit gewuuen in 't Mofers Waordebook. Ich zal wen ich heim bön 'ns kieke welche pagina 't op steit. --OosWesThoesBes (euverlègk) 17 apr 2018 14:17 (CEST)

Loupe

Verkörting heet bij loupe euveral in Limburg veur neet-verwachte vörm gezörg. Dao zal ich dich toch mótte taengespraeke. Inne Roerstreek guldj van vreuger oet det de vörm doe luips en hae luip de norm zeen. Allewiel is det ónger invlood van 't Remunjs nimmieë zoea euverdudelik te huuere, mer 't guuef zeker nag luuj van ajer generaties die de verkorting neet toepasse. 't Waord "euveral" huuert hie dus neet heim! :) --OosWesThoesBes (euverlègk) 9 mei 2019 12:45 (CEST)

Mallig

De regele vaan copyleft verpliechte miech 't volgende te melde: 't stökske teks euver 't oonbepaold veurnaomwoord mallig, wat iech in dees bewèrking höb touwgeveug, umvat e veurbeeld wat aofkumsteg is vaan 't gewis artikel mallèg en verzonnen is door gebruker Mergelsberg. Steinbach (euverlègk) 6 jan 2020 21:54 (CET)

Variaasje persuuenlike veurnaamwäörd

@Steinbach: Ich höb mich ummer verwunjerdj wie die zoea gevarieerd kónne zeen. Ieës mèndje ich det det allein mitten derdje persoean zoea waas, mer oete dissertaasje van Bakkes bliek al wie ingewikkeldj de situaasje bie Mofert/Remunj is:

1. wae/gae: veuren euverkantj vanne Maas (Wèssem, Thoear, Häör etc.)
2. veur/geur: de Ruiver, Leve, Neel, Hirkebós
3. veer/geer: Remunj, Mofert, Mieëlik, Berg, Herte, d'n Deelgaard
4. weer/geer: Brach, Ech, Sint-Joeas, Pej
5. vier/gier: Postert
6. wier/gier: De Boesj

Tèl dao veural ouch de variaasje in Belsj bie, enclitische vörm wie "g'r", "d'r" en zoea wiejer. 't Blief sjoean :) --OosWesThoesBes (euverlègk) 8 jan 2020 09:15 (CET)

Iech woort dao gister good aon gerappeleerd wie iech de verveuging veur 't Wieërts mós goon invölle. Wie daan ouch: iech bin engsteg tot v'r neet alle meugeleke variante in dit artikel kinne opnumme. Dat is mie get veur Wiktionair en veur de artikele euver de individueel dialekte. Steinbach (euverlègk) 8 jan 2020 09:45 (CET)

Jao, dees pagina mót euverzichtelik blieve, dus veur noe zal 't waal good zeen :) --OosWesThoesBes (euverlègk) 8 jan 2020 14:29 (CET)

Get te flot

Good werk zowied, danke! :) Mer ich zów michzelf neet zeen es ich neet kritisch waas wen 't op Limbörgs en taalkónde aankump :P

Op e deil zake vluugs se get te flot oete boch, dus bie deze get suggesties.

Lidwäörd

Ich mis hie 't achteropgeplaats lidwaord wie inne kónstruksje: zónne goje miens eine.

Zelfstenjige naamwäörd

Remunjs haet "'n" bie ónziejig op klinker/h: e hundje > 'n hu(u)ndje.

Wirkwäörd

In 't Roerdal wuuert van aadshaer e strik óngersjied gemaak tössen inkelvaad en mieëvaad wen 't aankump oppe hiaat-n:

• Ich kaldj(e) euver ...
• Veer kaldjen euver ...

Veur wie 't boete dit gebied is kan ich min zègke. Ich mein det dit ouch veur 't Remunjs geldj, mer ich kan 't neet waormake mit brunkes.

't Zów sjoean zeen es v'r ónger "Samegestelde tije" ouch get mieër oetlag kóste gaeve wienieë me welche vorm gebroek.

Wiejer óntbrik nag de vermeljing vanne conjunctief: hawwe vs. hejje en hae sluuep vs. hae slieëp. Zoea oetgebrèdj wie 't in Mofert oeatj is gewaes (!) hoof 't neet te waeren oetgelag, mer 't zów sjoean zeen es v'r dao waal get euver kóste vertèlle.

Laot meh weite waas te dinks! :) --OosWesThoesBes (euverlègk) 10 jan 2020 18:22 (CET)

Hoj Owtb, merci veur diene feedback. Ierstens: "Samegestèlde tije" is e köpke wat nog moot weure hersjreve. Iech huur gere dien meining euver es iech daomèt veerdeg bin. Dao zègk iech nog mer niks euver. De constructie zónne miens eine wouw iech idd nog wel behandele; iech bin nog neet droet of dat oonder 'vörmlier' of oonder 'syntaxis' geit gebeure. ’n hundsje is ouch in 't Mestreechs normaler es e hundsje; iech zal 't inpasse. Wat dat versjèl tösse ich kaldje en veer kaldjen betröf: dao wis iech ech niks vaan. 't Is nogal 'n sterke bewering; iech stèl veur totste dao 'ne bron veur giefs. Of 't inveugs, bij veurkäör naotot iech mèt 't artikel klaor ben, mèt de bron vaan deens. Steinbach (euverlègk) 10 jan 2020 18:37 (CET)

Prima! :) 't Stök euver kaldje(n) wuuert get ómslechtig besjreven in Bakkes zien dissertaasje. Zal det nag 'ns opzeuke. --OosWesThoesBes (euverlègk) 11 jan 2020 08:32 (CET)

---

Oké, iech bin noe veerdeg mèt 't artikel, wat natuurlek neet wèlt zègke tot niks mie traon vèlt touw te veuge. 't Gief nog wel twie rifferenties die perceizer mote. Ooswesthoesbes, iech höb "Bakkes 1996" es rifferentie veur die "veer kaldje(n)"-verhaol ingevöld. Zörgstiech nog eve veur de perceis vindplaots? Stephan 0796, iech höb ein rifferentie vaan diech neet kinne tracere. Wat veur book is "Weelen (ed.) (2014)"? Steinbach (euverlègk) 11 jan 2020 14:11 (CET)

Gei perbleem. Ich bön noe nag bie oma in Mofert, es ich trögk heim bön (allewiel in Intjhaove...) zeuk ich 't op. --OosWesThoesBes (euverlègk) 12 jan 2020 10:10 (CET)

Hallo, dat woar ich vergeëte d'rbei te zette, mar 't geet um 't "Tegels Waordebook"! --Stephan (euverlègk) 18 jan 2020 12:31 (CET)

Flexieadverbiaal

Ich bön oppe Wiktionair noe bezig mit 't "vervolledige" vanne sjebluuenkes van 't Mofers. Get waat óntbrook waas - zowie Bakkes 't neump - de "verveugdje biewäördelike zinsstökker" (door mich provisioneel samegevatj toet "flexieadverbiaal", went anges pas 't neet in 't sjabloean). 't Hiltj feitelik in det alles det inne "voogwaord"-positie steit wuuert verveug:

• Wie langers toe wachs, wie langer 't doert. (bieveugelik naamwaord, vergruuetendje trap)
• Wie heltj geer ouch sjrieëf, ich kan neet hekse. (bieveugelik naamwaord)
• Waems toe ouch bels biejen dokter; ze kómme tonneet. (veurnaamwaord)
• Ieërtj g'r dem höb geropen is t'r al eweg. (voogwaord)
• (sóms zelfs mit 'n hiaat-delgendje t): Woots toe wóns, weit ich neet. etc.
• (of juus ewegval vanne t): Waa(t)s te mich noe duis, kan ech neet!

In 't stökske "Voogwoordverveuging" wuuert hie al e deil van oetgelag (in eder geval de voogwäörd), meh nieks euvere veurnaamwäörd enne bieveugelike naamwäörd.

Ich höb de oetgebrèdjere versie van 't Mofers ouch in 't Remunjs waal 'ns gehuuerd, meh dan allein biejen inkelvaadsvorm (d'n "doe"-vorm). @Steinbach/Stephan: Wètj geer wie dit inein zitj bie dialekte wie 't Mestreechs, Haerles en Vinloos? Es gelieksäörtige vörm (Wie langers toe wachs ...) bestaon in die dialekte mót de sectie nag get waere oetgebrèdj. --OosWesThoesBes (euverlègk) 22 jan 2020 20:53 (CET)

Jao, dat kump in 't Mestreechs ouch veur. Steinbach (euverlègk) 22 jan 2020 21:03 (CET)

In jieëker geval kumt dat vuur in de mieëtste dialekte i g'n geminde Venlo, mar net wie in 't Remungs alling es doe-vorm. Beivuurbild: "Hae vreug ofs dów kums en zoeë jao, wie-s dów riets." Zoe wiet ich weet, geldt 'tzelfde óch vuur 't Huëvellank. --Stephan (euverlègk) 22 jan 2020 22:51 (CET)

Det wós ich :) 't Geit mich specefieker euvere zatsdeiler mit e bieveugelik naamwaord: "wie langers toe wachs". --OosWesThoesBes (euverlègk) 23 jan 2020 08:21 (CET)

Gaank mer gewoen devaan oet tot dat algemein is in 't Limbörgs (mèt 'ne slaag um d'n erm veur 't Wes-Limbörgs). Ouch bij bijveugeleke naomwäörd. Iech kin miech geine indinke dee 't dao zouw weglaote. "Wie langer de wachs" - oetgeslote. Hoegoet kin me dao 'n extra voogwoord verwachte: Wie laanger ofste wachs, Wij langer ofdzje wacht. Steinbach (euverlègk) 23 jan 2020 12:12 (CET)

Diminutieve vaan vreem wäörd mèt mierdere betoende klinkers

Ich wil hie oppe ein of anger meneer biezètte det v'r hie in Midde-Limbörg de "verumlautbare" ónbeklemtoeandje klinkers, wie in "auto", waal umlaut gaeve, mer ouch aanzeenlik verkorte (inne meiste vel dus 'ne sjwa): auto - uiteke. Ich kan hiebie dit veurbeeldj haolen oet 't Mofers Waordebook. "uitoke" mit 'n "-o" klink mich fout inne oeare. --OosWesThoesBes (euverlègk) 5 fib 2020 09:17 (CET)

Iech höb dat vaan die reductie debij gezat; de kins de rifferentie inveuge. En aojao, sorry tot iech dit eve waor vergete. Steinbach (euverlègk) 14 fib 2020 13:14 (CET)

Ónverangerd mieëvaad

In 't Mofers guuef 't nag e deil wäörd wobie gaar gei versjil is tössen inkelvaad en mieëvaad (dus onneet toeansverangering). Dit kump veural veur bie ónziejige wäörd: deil, paerd, sjeep (>sjeper), paar, puntj, rieë, sjaop (>sjäöp), ruum. Bie vrouwelik nag: verein. En bie mannelik: sjeut, de~rm (>de\rm sjientj nuuj te zeen volges Bakkes), meh sjoe (iv.)>sjoon (mv.>iv./mv.), tei>teen maak weer nuuj veurbeeldje.

Van wäörd wie paerd, sjoon en teen dörf ich te bewaere det dit veur +/- gans Midde-Limbörg geldj. Bestaon dees vörm ouch in 't zuje? Zo jao, dan mót 't zeker op dees pagina vermeldj waere. --OosWesThoesBes (euverlègk) 16 jul 2020 19:45 (CEST)

Daag Owtb, volgens miech höbbe de wäörd dieste nums in 't Mestreechs bekaans allemaol hunnen eige miervoudsvörm: deile, peerd (inkelvoud pee.rd), sjeper, punte, sjäöp, ruime, vereineginge, sjeute, derm (inkelvoud de.rm, nui of neet), sjeun, tiene. Paar tèlt eigelek neet mèt: dat is e woord wie maond of jaor, wat nao getalle gemeinelek 't inkelvoud krijg meh ech wel 'ne miervoudsvörm heet ('Iech höb indelek ins alle zök zokke oet 't wesmesjien in pare kinne verdeile'). In 't Mestreechs kin nog wel vinger 'n oonveraanderd miervoud kriege, meh zoewel vingere es vingers kump ouch veur. Steinbach (euverlègk) 16 jul 2020 21:14 (CEST)

Dan is det allich get veur allein op specefieker pagina's te vermelje. Ich mein det "sjoon" ouch in Valkeberg wuuert gezag, mer ich weit 't neet zeker. In 't Mestreechs gebeure waal dökker dinger die aafwieke vanne res van Nederlandjs-Limbörg ("Heer kraog" blief zoeaget apaarts veur mich :P), meh väöl vanne veurbeeldje huuer ich inderdaad ouch óm mich haer (kan netuurlik ouch ónger invlood van 't Nederlandjs en regiolektisering zeen).

@derm: Bakkes zaet det "de~rm" inkelvaad en mieëvaad waas, en "de\rm" allein es mieëvaad veurkump, meh nuuj is. Zelf höb ich "de~rm" es mieëvaad noeatj gehuuerd, dus det mót waal van 'n oetgestórve ginneraasje zeen.

@paar: Nae, "maondj(e)" en "jaor(e)" höbbe v'r inderdaad ouch, meh bie ós wuuert "pare" allein es wirkwaord gebroek (Wieväöl paar zök höbs toe inne was zitte). Det bringk mich geliek bie nanne: "zök", al wuuert allewiel ouch "zökke" gezag :) --OosWesThoesBes (euverlègk) 16 jul 2020 22:05 (CEST)

Iech weit vrij zeker tot 't in 't Valkebergs ouch sjoo.n - sjeun is. Dat höb iech tientalle kiere oet de moond vaan 'n zeker spreekster gehuurd. :) Volgens miech zeet Notten dat ouch, tot dit e versjèl tösse noord en zuid is. Steinbach (euverlègk) 16 jul 2020 22:50 (CEST) Aojao, en euver 't Valkebergs gesproke: dao sjijnt 't ouch zök - zökke te zien. In 't Mestreechs is 't zok - zokke en neet zök, wie iech jaorelaank meinde (en wat örges aanders wel veurkump). Steinbach (euverlègk) 16 jul 2020 22:54 (CEST)

Dan is 't inderdaad toch ech get Midde-Limbörgs :) --OosWesThoesBes (euverlègk) 17 jul 2020 07:58 (CEST)

Kaesing

"allein get dörper aon de grens vaan 't taolgebeed, zoewie 't dörpke Kaesing". Kaesing ligk toch bao midded'rin? Is 't hie neet baeter "dörper aon de landsgrens" te zègke? --OosWesThoesBes (euverlègk) 18 aug 2020 16:01 (CEST)

Nou nein. De kaart tuint 't volgende: e paar dörper bij de taolgrens missen 't Limbörgs gerundium; wijer höbbe ze 't allemaol boete Kaesing, wat mèt 't noorde vaan Nederlands Limbörg mètdeit. Iech geef touw tot zoewie in deze contex dobbelzinneg is, iech zal 't aonpasse. Steinbach (euverlègk) 18 aug 2020 16:14 (CEST)

Ah, noe verstaon ich 't. Ich zów zelf noeatj "zowie" zoea gebroeke sónger "ouch". Noe is 't väöl dudeliker :) --OosWesThoesBes (euverlègk) 18 aug 2020 16:38 (CEST)

Gennep

Intersante theorie :) Jaomer genóg vinj ich 't neet trögk in 't linkske des te daobie zits, en ouch etymologiebank guuef 'nen angeren (aevezieër intersanten) oearsprónk (Keltisch: *gan- "samestroume"/"klaor" + *apa "reveer"). --OosWesThoesBes (euverlègk) 18 mei 2021 09:39 (CEST)

Sorry, ich han dien reactie neet gezieë! Zieëker, die twieëde theorie is óch mega-interessant. :) Wat ich houw begrieëpe, is dat 't woaddeel gen- (va Gennep) inderdaad truukgeet óp 'n ouw plaatsjbepaling. Inne zieëkere Alfred Hunold hat zich heimit besjeftig en doa-uëver hat e 't nieëgste gesjrieëve:

• Hunold 2017, p. 141: "Gen = Gipfel. Hier haben wir es mit der keltischen/goidelischen Form caenn für pen zu tun; wie aus pent aus bend und ein Ent und schließlich ein End wurde, so wurde ein caenn > gen vorgesetzt, gleichbedeutend mit keltisch cind, in schottischen Ortsnamen massenweise als vorgesetzes kin-. Dieses Kin-, Kind- ist vermutlich aus ureurop. gand-or = Gebirgskamm entstanden." De anger definitie is: gain, gen = verval. Óp pazjena 142 nump e vervolges 'n aantal plaatsje, oeë-ónger Gennep.
• Hunold 2016, p. 42: Gen- = get wat vervalle is.

Mesjien hat 't woaddeel gen- i sommige gevalle dus nieks te make mit 't lidwoad of is 't geweun neet zoeë mekkelig te zage. --Zjweëgelke (euverlègk) 22 mei 2021 18:34 (CEST)

Zowiezoea is 't klanktechnisch ouch ónlogisch. "ge-" is ummer ónbeklemtoeandj (Gebróók, Genóéá, Gendö’rp etc.), mer 't is neet Gennép :) --OosWesThoesBes (euverlègk) 22 mei 2021 19:53 (CEST)

Wäörd samegestèldj op prefix be- etc

't Is te kort dore boch te zègke det die allemaol ónziejig zeen. In 't Standerdnederlandjs liek det inderdaad 't geval, meh veur 't Limbörgs is de situaasje ingewikkeldjer. In modern Limbörgs versjuve al dees wäörd richting ónziejig, meh van oearsprónk zeen dees veur e deil op ver- zeker mannelik, juus wie in 't Duutsj (dink aan "der Vertrag"). Bakkes guuef wäörd wie dae vergoeaj, dae verkoup, dae verraod (!). Veur ge-, be- (vergeliek "det beslaag" - "daen ómslaag"), ónt- ("det óntligk" - "daen oetligk") geldj dan weer waal det die (allemaol?) ónziejig zeen. Wie dit prónt ineinzitj dörf ich aevel neet te zègke; in 't Mofers zaet me "det bedraag" (Bakkes), mer 't waord "verdraag" steit neet in 't waordebook en mien eige (modern) geveul zaet det det toch ech "det verdraag" mót zeen; of ich zit daonaeve...

Opmirkingske daonaeve: 't Duutsj kintj nag "der Betrug", meh det waord (bedrog) besteit neet mieër in 't Mofers en 't Remunjs trèk zowiezoea op zón puntje hieël sterk op 't Nederlandjs. Daotaenge kump "der Beginn" taenge "det begin" (ouch in 't Mofers), dus 't liek mich daoveur det be- ónziejig aanguuef. --OosWesThoesBes (euverlègk) 18 mei 2021 09:58 (CEST)