Eupe
- Dit artikel is in versjillende Limburgse dialekte gesjreve. Ómdat 't plaotsgebónje is maogs doe 't ómzètte nao 't Eupener, as te dit dialek sjpriks.
Eupe (Ripuarisch: Ööpe, Duutsj en Nederlands: Eupen, Oud Frans: Néau, Waals: Neyåw) ies 'n sjtad in 't oaste van 't Belsj en de hoofsjtad van de Duutsjtalige Gemeensjap. De sjtad liek aan de rand van de Hoage Vene, ongevaer 20 kilomaeter tösje Aoke en Verviers en 45 kilomaeter zuudoastelik van Mesjtreech. In 2005 houw Eupe ruum 18.000 inweunersj. De sjtad haet ouch 'ne Franse naam, Néau, meh die weurt tegewoordig neet miè zoa väöl gebruuk. Saer 2007 ies Eupe ouch de hoofsjtad van de Euregio Maas-Rien, woa ouch de Limburge bie huère.
Eupe liek in ’t dal van de rivier de Vesder en ies mèttertied ouch noordelik oet 't dal gegreujd, daodoor haet de sjtad twiè kerne. In 't zuje grens de sjtad aan de Hoage Vene, 'n groat oetgesjtrek bösj- en veengebeed. Hie liek ouch 't sjtuwmeer.
Taal
bewirkIn dit gebeed weurt bie de meiste luuj Duutsj gekald, in Eupe bie ongevaer 90%. De res kalt Frans. 't Eupener huèrt me neet väöl miè.
Historie
bewirkEs kompensatie veur de sja die Belsj haet geleje in de Ièrsjte Waereldoorlog, woort in 1919 't Verdraag van Versailles gesjlote, hiedoor woorte de kantons Malmedy, Sankt-Vith en Eupe bie Belsj geveug (same de Oaskantons geneump).
- Eupe behoeërt töt 't Hertogdom Limburg.
- Vanaaf 1554 waoërt Eupe bekaand vör z'n lake-industrie; in d'r 17de ieëw waor de sjtad in vool expansie.
- Tiendens d`r Twiede Waeltkrèèg waoërt dit gebied tiedelek ingeliefd bie Duutsjland.
Aandere kern
bewirkBekiekenswaeërd
bewirk- De St. Nicolaskèrk is in 1722 geboewd dör Laurenz Mefferdatis.
- 't Hoeëgaltaar is oontworpe dör Johann Joseph Couven.
- H. Jozefkèrk
- Sjtadhoes in Empiresjtiel,
- Wetzlerbad, groeët aoëpelochzjwèmbad
- Sjtuwdam oet 1951 mèt oetkiektaoëre va 33 meter hoeëg
- Kesjtieële va Stockem
Externe link
bewirk
|
Commons: Category:Eupen – Media gerelateerd aan dit óngerwerp |
