Centraal-Europa

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Venloos. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Centraal of Middel-Europa volges de eng (duustergreun) en de brei definitie (duuster- én helgreun)

Centraal-Europa of Middel-Europa is 'n gebeed binne Europa det mierder definities haet gehad, meistal um historische, etnische, politieke of geografische raejene. De begrenzing van dit gebeed tösse Wes-Europa en Oeës-Europa is neet exak, maar gebroekelik is det in 't weste de grens mit de Benelux-lande en Frankriek wuurt gehanteerd, in 't naorde de grens mit Daenemarke, in 't oeëste de grens mit de Oeësters-Orthodoxe Kerk en d'n islam en in 't zude mit Italië. De grenze van dit gebeed kómme groeëtedeils euverein mit 't gróndgebeed van Oeësteriek-Hongarieje, 't Prusisch Keizerriek en de Alpelande. Volges dees definitie ligke de Alpelande en de Visegrád-lande in Centraal-Europa. Smeis waere de Alpelande ouk tot Wes-Europa geraekend.

Dit zien de zoeëgenaamde Alpelande.

Dees lande behure tot de Visegrádgroep.

Sóms mak me ouk ónderscheid tösse Centraal- en Middel-Europa. Mit Middel-Europa wuurt meistal Pruses, Oeësteriek, Zwitserland en Liechtenstein gemeind. Um cultureel en politiek-historische raejene kint me in det geval Luxemburg, Elzas-Lotharinge en Königsberg tot die regio raekene. Centraal-Europa wuurt ierder geassocieerd mit 't veurmalig Habsburgs Keizerriek. Volges dees definitie umvat de regio ouk 't in de Oekraïne gelaege Roethenië en (Oeës-)Galicië, 't in Roemenië gelaege Transsylvanië, 't in Servië gelaege Vojvodina en 't Banaat, 't in Kroatië gelaege Slavonië en in 't Italië gelaege Zuud-Tirol. 't Steit dus neet vas wie groeët dees regio is.

Tiedes de Kalden Oorlog woorte Pole, Tsjechoslowakieje en Hongarieje veur politieke raejene ouk waal tot Oeës-Europa geraekend. Det is de raeje waorum Pruses smeis toch tot Wes-Europa wuurt geraekend.

Wiewaal 't vuuel politieke, etnische en taalkóndige verschille guuef tösse Centraal- of Middel-Europese lande, vertuine de meiste lande wat betröf geschiedenis, cultuur en gastronomie ouk groeëte euvereinkomste. Saer 2004 hure alle lande in dees regio beej de Europese Unie, mit oetzondering van Zwitserland en Liechtenstein.

Limburg in Centraal-Europa?

In de vruuge 19e ieëw woort 't gróndgebeed van de Duutse Bond tot Centraal-Europa geraekend. In det geval kint me ouk Nederlands Limburg raekene tot Centraal-Europa.

Literatuur

Brechtefeld, J. Mitteleuropa and German Politics: 1848 to the present (Londe: Basingstoke, 1996), 100-106.
Ester, H.; Hecker, H.; Poettgens, E.(Hg.). Deutschland, aber wo liegt es?: Deutschland und Mitteleuropa: Analysen und historische Dokumente. Amsterdam: Rodopi, 1993.
Garton Ash, T. "Mitteleuropa?", in Daedelus 119, no. 1 (1990): 1-19.
De Ruyter, C. Beter wordt het niet: Een reis door de Europese Unie en het Habsburgse rijk (Numwaege: De Geus, 2021).
Stråth, B. "Mitteleuropa. From List to Naumann", in European Journal of Social Theory 11, no. 2 (2008): 171-183.