1800

1797 - 1798 - 1799 - 1800 - 1801 - 1802 - 1803

1800 (MDCCC) waor e gewoen jaor wat begós op 'ne goonsdag op de Gregoriaanse kalender.

Gebäörtenisse

Sjlaag bij Marengo.

8 jannewarie - In de bosje biej 't Franse Aveyron wirt ein wolfskèndj gevónje dat de naam Victor kriet.
17 jannewarie - Eine opsjtand van royaliste in de Vendée, Frankriek, wirt neergesjlage.
14 miert - Nao ein conclaaf van drieënhauve maondj wirt Giorgio Barnaba Luigi Chiaramonti tot paus gekaoze. Es protegé van de vreugere paus Pius VI kees hae de naam Pius VII.
28 miert - 't Iers parlemènt teikent de unificatie akte van 1800 wo-in akkaord wirt gegaon mèt ein vereiniging mèt Groat-Brittannië. In 1801 zal dees wèt ingaon.
15 mei - Napoleon Bonaparte trèk euver de Groate Sint-Bernhardpas.
14 juni - Napoleon Bonaparte behaolt ein klinkende euverwinning op de Oasteriekersj biej Marengo.
26 juli - In Frankriek wirt de waek weer ingeveurd, mèt de zevende daag es rösdaag. Allein ambtenaere blieve wirke volges de decade, mèt jedere tieënde daag es rösdaag.

30 augustus - Gabriel Prosser, eine zjwarte sjlaaf oet Virginia, beraamp eine opsjtand op de plantage, mèr wirt gepak en opgehange.
5 september - Malta, dat door de Franse bezat waas, vilt in henj van de Britte.
30 september - Philippe Lebon verkriet 't patent op 't make van leechgaas oet sjteinkaol.
1 oktober - Sjpanje en Frankriek teikene in 't geheim 't verdraag van San Ildefonso, womit Sjpanje 't koloniaal territorium Louisiana trukgeuf aan de Franse.
1 november - In gebruukname van 't Amerikaanse Witte Hoes.
4 november - Presidentsverkezinge in de Verenigde Sjtate tösje Thomas Jefferson en John Adams. Oetentelik zouw 't ein vraemp gelieksjpel waere tösje Jefferson en ziene beougde vicepresident Aaron Burr dat nao lang getouwtrèk oetentelik tot 't 1e presidentsjap van Jefferson zouw leije.
17 november - De Verenigde Sjtate höbbe hun nuuj federaal hoofsjtad in gebruuk genómme: Washington D.C., aan de oever van de Potomac (revier).
21 november - Madeleine-Sophie Barat sjtich mèt drie vriendinne de Sociëteit van 't Heilig Hart.
3 december - De sjlaag biej Hohenlinden, Napoleon versjleit opnuuj de Oasteriekersj.
24 december - Maordaansjlaag op Napoleon. Ein bóm óntplóf naeve zien riejtuug es hae op waeg is nao de opera.

7 jannewarie - Millard Fillmore, dertieënde president van de Verenigde Sjtate
11 jannewarie - Ányos Jedlik, Hongaarse benedictijn, natuurkundige en oetvènjer (gesjtorve 1895)
14 jannewarie - Ludwig von Köchel, Oasteriekse musicoloog en componist
12 fibberwarie - John Edward Gray, Britse zoöloog (gesjtorve 1875)
31 juli - Friedrich Wöhler, Duutsje sjeikundige
12 augustus - Jean-Jacques Ampère, Franse historicus, filoloog en auteur (gesjtorve 1864)
13 augustus - Ippolito Rosellini, Italiaanse egyptoloog (gesjtorve 1843)
29 september - Frederick Bakewell, Èngelsje natuurkundige en oetvènjer (gesjtorve 1869)
25 oktober - Charles de Meester, Belzje politicus en burgemeister (gesjtorve 1855)
25 oktober - Th. B. Macauley, Èngelsje sjriever
4 november - Eduard Brendler, Zjwaedse componis
29 november - Gerardus Petrus Wilmer, bisjop van Haarlem
29 december - Charles Goodyear, bandjefabrikant

23 fibberwarie - Joseph Warton, Èngelsje dichter en criticus
25 april - William Cowper, Èngelsje dichter
7 mei - Niccolò Piccinni (72), Italiaanse componist
18 mei - Aleksandr Soevorov (70), Russische generaal
27 juni - William Cumberland Cruikshank (55), Sjotse chemicus, anatoom en sjriever
25 augustus - Elizabeth Montagu, Èngelsje sjriefster
26 september - William Billings (53), Amerikaanse componist
27 september - Hyacinthe Jadin (24), Franse componist en meziekpedagoog
29 september - Michael Denis (71), Oasteriekse sjriever en lepidopterist
7 oktober - Gabriel Prosser (24), Afrikaanse sjlaveleijer

De eësjte chemische batteriej door Alessandro Volta.
De infraroaj sjtraling door William Herschel.
Waterzuvering door middel van Chloor, bedach door de Sjot William Cruikshank, is de eësjte methode oats óm water ten behoeve van de aopebaar hygiëne chemisch te behanjele.
Iezere drökpaersj door de Èngelsjman Robert Walker.
Hendry Maudslay vundj de draejbank mèt sjroefaandrieving oet.
Lorenzo Hervás y Panduro publiceert Catálogo de las lenguas de las naciones conocidas, y numeración división y clase de éstas según la diversitad de sus idiomas y dialectos, ein belangriek werk veur 't weitesjappelik taalóngerzeuk.

Sur la littérature considérée dans ses rapports avec les institutions sociales, ein book van Anne Louise Germaine de Staël wirt gepubliceerd.
Friedrich von Schiller sjrief Wallenstein.

Commons

In de categorie 1800 van Wikimedia Commons zeen media gerelateerd aan dit óngerwerp te vènje