Zung
(Doorverweze van Zónde)
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
'n Zung ies bie de Katholieke, Juudde en Islamiete 'n vriewillige handeling tege Goddelike en zedelike veursjriefte. In de decaloog, de Tièn Gebode, sjtoon de christelike hoofreigele. Daoneve hanteert de Katholieke kèrk nog de Vief gebode van de Kèrk. Vergeving van zung kèn me kriege door 't sacrament van de biech.
Óndersjeid weurt gemaak in:
- De erfzónde of erfzung ies de zung, die alle luuj, behalve Maria geërf höbbe via hun ouwersj. De sjöld weurt gedeild mèt Adam (de "zóndeval"), de ièrsjte miensj op deze waereld, dae alle luuj vertegenwoordig. Door de duip weurt de zónde weggewesje.
- De zeve hoofzung. Hievan weure alle ander zung aafgeleid: gruètsjigheid, gierigheid, onkuisheid, gieftigheid, gölzigheid, sjeloezigheid en voeligheid (lui).
- De doadzung ies 'n hièl ernstige euvertraejing van de veursjriefte. Hiedoor kièrt de miensj zich aaf van God en dat haet tot gevolg: de geistelike doad van de zièl.
- De dagelikse zung ies 'n klein handeling tege 'n Goddelik en kèrkelik gebod.
Zóndeval
bewirkMèt de zóndeval weurt bedoeld de handeling van Adam en Eva, de ièrsjte luuj op aarde, die handelde tege 't verbod van God door te ete van de boum van kènnis van good en koad.