Biech
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
'n Biech of beech ies bie de katholieke ein van 7 sacramente. Bie de biech were, nao 'n berouwvol beliejenis, zung door 'ne preester vergeve. 'n Zung ies 'n vriewilige handeling tege de Goddelike en zedelike veursjriefte. De persoon in kwestie krieg van de beechvader ein penitentie of boete opgelag. Meistal besjteit dat oet 't baeje van gebede.
In vreuger tieje koeste luuj aaflaote verdene um zoan penitentie, sóms waal 'n zjwoar sjtraof, aaf te koupe. 't Gebruuk van aflaote ies in de jaore 60 van de veurige ièw aafgesjaf.
Nao 't Twiède Vaticaans concilie ies 't meugelik um in plaats van individueel te biechte, deil te numme aan 'n gezamelike boeteviering. De verpliechting tot privé-biech weurt èvvel neet opgeheve.
Biechsjtool
bewirkDe privé-biech vingk plaats in 'ne biechsjtool. Zoan muibel besjteit oet drie deile: in de miede bevingk ziech de zietplaats van de biechvader, dae de biech aafnump. Aan beids kante ies 'n kneelbank veur 'ne biechteling. Dees ruumde weurt door 'n plank mèt ruèster van de biechvader gesjeie.
't Gebruuk van de biechsjtool dateert van 1614. Veur daen tied kneelde me neve of veur de biechvader dae in de kèrk op 'ne sjtool zoot.
Biechgeheim
bewirkDe biechvader zal in alle gevalle, zelfs bie doadsgevaor veur häöm of veur andere, 't geheim van de aan häöm toevertroewde biech beware. Oetzónderinge maoge allein gemaak were es de biechteling dao oetdrökkelik toesjtumming veur gegegeve haet.