Vorst (Brussel)
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Vorst (Frans: Forest) ies 'n gemeinte in 't Brussels Hoofsjtaejelik Gewes, in 't zuudweste van de Brusselse agglomeratie. De gemeinte liek op 'n helling, die van wes nao oas umhoag löp, in de vallei van de Zenne en aan de Rink van Brussel. 't Oppervlak van de gemeinte ies 6,25 km² en op 1 januari 2006 woonde d'r 47.674 luuj.
Functies
bewirkVorst ies 'n woon- en industriegemeinte. D'r ies 'n fabriek van Volkswagen gevestig. Ouch liek hie de evenementehal Vorst Nationaal.
Aanziech en bezeenswaerdighede
bewirkIn 't centrum van Vorst liegke 'n aantal bezeenswaerdige geboewe. 't Gemeintehoes (1925) ies geboewd in Art Deco-sjtiel. De Sint-Denieskèrk ies oarsjprónkelik 13e-ièws, meh ies in later ièwe ingriepend verboewd. Ze haet 'n 15e-ièwse Sint-Alenakapel en 'n intersant interieur. De veurmalige benedictienerabdij deit deens es cultureel centrum. Op 't Hoogte Honderdplein (op 'n huègde van 100 m bove de zièsjpegel) liek 'n Art Deco-kèrk.
Boete 't centrum liegke 'n aantal parke; de belangriekste zint 't Dudenpark (23 ha), 't Bempt-park (14 ha) en 't Park van Vorst (13 ha).
Historie
bewirkDe ièrsjte beweuning in Vorst dateert waarsjienlik oet de 7e ièw. Vanaaf 't ing van de 12e ièw begoes me hie de heilige Alena te verière, die in de 7e ièw gelaef zou höbbe. Zie zou de dochter van de heidense liènhièr van Dilbeek zin gewaes. Wie zie ziech tot 't christendom houw bekièrd góng zie de mès volge in de kapel van Vorst. Häöre pap leet zien soldaote häör truukhole, meh zie behandelde Alena zoa roew dat häöre erm d'r aaf getrokke woort en ze sjtorf. D'r versjeen 'ne ingel dae d'n erm op 't altaor van de kapel lag. Alena woort in de kapel begrave en de verièring kaom op gank naodat versjillende wóndere waore gebeurd. Later woort tege dees kapel 'n kèrk geboewd.
Tösje 1830 en 1870 veranderde Vorst van e landelik dörp in 'n versjtaejelikde gemeinte. D'r woort industrie gevestig. In 't interbellum woort de versjtaejeliking totaal en greujde de gemeinte vas aan de agglomeratie Brussel.