Twiede iew veur Christus
daarde iew veur Christus - twiede iew veur Christus - ierste iew veur Christus
De twiede iew veur Christus leep vaan 200 v.Chr. tot en mèt 101 v.Chr. 't Waor, nao de veurgaonde iew, obbenuits 'nen iew boe-in 't Romeins Riek zien mach hendeg oetbreide. Carthago woort definitief verslaoge en vaan de kaart geveeg, en ouch Griekeland woort geannexeerd. In China kaom de zjus gestiechte Handynastie tot zien ierste bleuj; 't gaof evels ouch väöl opsten. In noordelek Indië kaom 't Mauryariek tot ziene val; 't Shungariek naom zien plaots in. Heimèt begint de klassieken tied. In Midde-Amerika beleefde de Mayabesjaving häöre preklassieken tied.
Groete gebäörtenisse
bewirk- 200: De Xiongnu oonder Modu Chanyu valle China in en belègke 't keizerlek fort in Badeng (Datong). Ze annexere de noordeleke provincies en dwinge groete betaolinge vaan de Chineze aof.
- 200: Demetrius I stiech 't Indo-Grieks Yavanariek.
- 200-197: Twiede Macedonischen Oorlog: Roeme en d'n Acheïsche Boond dwinge aof tot Macedonië zienen invlood in Zuid-Griekeland verluis.
- 195: Keizer Han Gaozu störf. Heer weurt opgevolg door Han Huidi.
- 185: Brihadratha Maurya, de lèsten hierser vaan 't Mauryariek, weurt vermaord door ziene ginneraol Pushyamitra Shunga.
- 171-68: Daarde Macedonischen Oorlog: Macedonië weurt opgedeild in veer vazalstaote.
- 154: Opstand vaan de Zeve Staote: Zeve voorste vaan Chinese staote koume in opstand tege de keizer. Es reactie dao-op weurt hun mach hendeg ingeperk.
- 150-48: Veerde Macedonischen Oorlog: Macedonië weurt 'n Romeinse provincie.
- 149-6: Daarde Punischen Oorlog: Roeme versleit Carthago defintief.
- 146: De Romeine oonder Scipio Aemilianus pakke Carthago en brenne 't tot de groond aof. De inwoeners weure vermaord, op 50.000 nao die tot slaaf weure gemaak.
- 146: Roeme versleit d'n Acheïsche boond. Corinthe weurt verweus; Achaea weurt 'n Romeinse provincie.
- 141: Han Wudi, eine vaan de groetste keizers die China oets heet gehad, kump aon de mach.
- 135-2: Ierste Slavenopstand, op Sicilië.
- 133: Begin vaan d'n Han-Xiongnu-oorlog. China zal oetindelek euverwinne.
- 124: Stiechting vaan de Taixue (Keizerleke Akkedemie), die oonder de naom Guozijian tot 1905 nao Christus zal blieve bestoon.
- 117: De Chinese keizer stèlt e staotsmonopolie op iezer en zaajt in.
- 113-01: Kimbrische Oorloge: Germaonse en Keltische stamme valle Romeins gebeed in. 't Lök de Romeine mer meujelek ze aof te sloon.
- 111: China annexeert Nanyue, e riek in 't huieg Zuid-China.
- 109: China annexeert Dian, ouch in 't zuie vaan 't huieg land ligkend.
- 109-8: China annexeert Gojoseon in 't huieg Noord-Korea.
- 107: Marius veurt hervörminge in 't leger door. Erm lui kinne daodoor noe ouch in 't legioen.
- 104-0: Twiede Slavenopstand, ouch op Sicilië.
Religie
bewirk- 136: Keizer Wu verordonneert tot alle akkedemische kinnes gebaseerd moot zien op de Vief Klassieke. Heimèt maak 'r de facto 't confucianisme tot staotsreligie.
Wetensjap
bewirk- zoonder jaortal: De Nege sjapiters euver rekekunde koume veerdeg. Dit Chinees werk is in de loup vaan iewe oontstande.