Trompe-l'oeil

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Gelaens. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Trompe l’œil es gesjilderde koepel van Andrea Pozzo in de Jezuïetekirk van Wene (Oasteriek).

Óntsjnappe aan kritiek, door Pere Borrell del Caso, 1874

Trompe-l'oeil is 'n sjildertechniek die bedreeglik realistisch aandeit. 't Woord trompe-l'oeil is Frans en beteikent letterlik 'bedreeg 't oag' , of 'gezichsbedrog' .

Toepassinge

Euver 't algemein wirt 't in sjtillaeves toegepast, mèr ouch in moersjilderinge, óm biejveurbeeld de echte aanwezigheid van pilaere of sjtandbeelde te suggerere. In plefónjsjilderinge kènt mèt dees techniek gesuggereerd waere, dat d'r biejveurbeeld 'ne koepel op de ruumde aanwezig is. Ein sjpecifieke vorm van de trompe-l'oeil is de anamorfose.

Door 't heël secuur sjildere van de vorme en veural de sjeem van de veurwerpe wirt ein sjterke illusie bereik. De beleechting mót dan puntjelik euvereinkómme mèt de beleechting, die van nature in de ruumde aanwezig is. Waarsjienlik zal 't sjildere van biejveurbeeld nepzule es versering goodkouper zeen gewaes es 't aanbrènge van feitelik marmere zule.

Gesjiedenis

De Remeine gebruukde dees techniek al door op moersjilderinge doorkiekskes, meistal nao 'ne tuin, te sjildere. Veurbeelde hiejvan zint euvergebleve in Pompeii.

In de Renaissance woort de techniek geperfectioneerd, en woort in kloasters, kirke of anger ruumdes dèks ein extra deur of vinster gesuggereerd. Daomit woort de ruumdelikheid vergroat. Wat dit betruf liek de techniek waal wat op 't gebruuk van sjpegels óm ein ruumde groater te laote lieke.

De techniek woort aevel ouch gebruuk veur klein sjtillaeves, biejveurbeeld mèt es óngerwerp memento mori.

Vandaag de daag waere hoezehoag moersjilderinge in trompe-l'oeil gerealiseerd op kaal moervlakke, zoa-es in Cannes. Zaogaar vrachwages waere zoa besjilderd dat me de indrök kriet d'r in te kènne kieke.

Sjilders

In trompe-l'oeil gesjpecialiseerde sjilders ware:

• Cornelius Gijsbrechts 1630-1675
• Jacob de Wit 1695-1754
• Raphaelle Peale 1774-1825
• William Michael Harnett 1848-1892
• John Frederick Peto 1854-1907
• Claude Raguet Hirst 1855-1942
• Charles A. Meurer 1865-1955
• Nicholas Alden Brooks 1880-1904
• Victor Dubreuil (actief van 1886 tot ca. 1900)
• Kenneth Davies Born 1925
• Duane Hanson 1925-1996
• John Pugh
• Julian Beever

Ouch Salvador Dalí en (in Nederlandj) Samuel van Hoogstraten ware bedreve in 't genre.

Gallery

• 
  De Universiteitskirk in Wene mèt ein trompe-l'œil plafónjfresco die den indrök van eine koepel geuf. Gesjildert door Andrea Pozzo in de 17e eëuw.
• 
  Trompe-l’œil in de Kloasterkirk van Melk, Oasteriek.
• 
  Trompe-l'œil in ein beroemd sjilderie van Giovanni Bellini in de Sacra Conversazione-kirk in Venetië.
• 
  Trompe-l'oeil (anamorfose) in Wellington (Nuuj-Zeëlandj).
• 
  Raphaelle Peale, nao ’t bad. 1823.
• 
  Hedendaags trompe-l'oeil van de Panagia in Folegandros.
• 
  Sjilder mèt piep en book door Gerard Dou (ca.1654).
• 
  Grisaille van sjtucornamènt.
• 
  Trompe-l'oeil van Johann Heinrich Füssli.
• 
  De Brooklyn Bridge, gevelsjildering door Richard Haas in N.Y., mèt de echte brök op de achtergróndj.
• 
  Jacopo de’ Barbari, Sjtilaeve mèt patries en iezere handjsjeun, 1504.
• 
  Cornelis Gijsbrechts, achterkantj van ein sjilderie, 1670.
• 
  Edward Collier, gezètte, breve en sjriefgereij op ein houte taofel, róndj 1699.
• 
  In 't Schwetzinger Schloss, aan 't eindj van eine loupgank, 18e eeuw (?).
• 
  Pierre-Marie Rudelle, Trompe-l’œil in de kleidkamer van Jackie Kennedy, 1970.
• 
  Trompe-l’œil op eine gevel in Lyon, vreug 21e eeuw.
• 
  Marmerbuuste mèt doorzichtig sjienende sjluijer, Bankfield Museum, 19e eeuw.
• 
  Ein geliek effek kriet me gezeen van alle kantje en van korter biej.
• 
  'n Gelandj "vlegend karpèt", mozaiek-sculptuur biej de trap nao de metro biej 't Museum of Natural History in New York.
• 
  Tweë-in-ein sjidering van Cornelis Norbertus Gysbrechts.
• 
  Sjiendiamantvörmige sjtein in 't Palazzo Ducale in Genua.
• 
  Sjienvinster mèt tralies in Genua.
• 
  Mix van ein trompe-l’œil en ein ech gipsjbein, gevel raodhoes Bamberg.
• 
  Trompe-l’œil op ein moer in Paries (Rue Emile Lepeu).

Externe link

• Trompe-l'oeil sjilders (Èngelsj)
• murals.trompe-l-oeil.info French and European gate of murals: 10 000 pictures and 1100 murals
• [1] Trompe-l'oeil sjilders in Nederlandj, 20e eëuw

Brón

• Wikipedia NL, Trompe-l'oeil