Negende iew: Versjèl tösje versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Tekslien 1:
<div class="center">[[achsten iew]] - '''negenden iew''' - [[tienden iew]]</div>
De '''negenden iew''' vaan de [[Gregoriaanse kalender|christeleke jaortèlling]] leep vaan 801 tot en mèt 900. In (Wes-)Europa waor dit d'n tied vaan de [[Karolingische Renaissance]], 'nen tied boe-in dit deil vaan de wereld e bitteke vaan ziene vreugere bleuj trökkraog. De [[islamitische besjaving]] waor dominant: al waor de groetsten opmarsj noe wel gestuit, de cultuur en wetensjap haolde e hoeg niveau. In [[China]] waor de [[Tang-dynastie]] op häör retour; 't land waor daomèt ouch in verval. Ouch de [[Maya]]besjaving löp trök; hei kump oonderhand 'n ind aon de klassieke Mayatied.
==Gebäörtenisse==
* 801: [[Barcelona]] [[Reconquista|kump weer in christeleke han]]. 't Weurt touwgeveug aon de [[Spaonse Mark]] vaan 't [[Frankisch Riek]].
* 802: [[Nikephorus I]] weurt keizer vaan [[Byzantijns Riek|Byzantium]]; begin [[Nikephorische Dynastie]].
* 806: De [[Abassidekalifaot|Abasside]] valle [[Klein-Azië]] binne en pakke get gebeed op 't Byzantijns Riek.
* 813: [[Leo d'n Armeen]] zèt [[Michaël I vaan 't Byzantijns Riek|Michael I]] aof.
* 814: [[Sjarel de Groete]] geit doed.
* 820: Leo d'n Armeen weurt vermaord; [[Michaël II vaan 't Byzantijns Riek|Michaël II]], stamvaajer vaan de [[Armoriaonse Dynastie]], weurt keizer.
* 832: Ajdste gedateerde inscriptie oet [[Chichen Itza]], 'n stad die in dezen iew tot bleuj kump.
* 834: De [[Vikinge]] plundere [[Dorestad]] veur d'n ierste vaan veer kier.
* 843: Bij 't [[Verdraag vaan Verdun]] weurt 't Frankisch Riek verdeild in e [[Fraankriek|westelek]], e [[Karolingisch Midderiek|middelste]] en 'n [[Oos-Frankisch Riek|oostelek]] deil.
* 848: In Zuid-Indië weurt 't [[Cholariek]] gestiech.
* 856: [[León]] weurt door de chistene hereuverd en kump oonder 't keuninkriek [[Asturië]].
* 861: 't Abassidekalifaot vèlt oonder intern twiste oeterein.
* 866: [[Porto]] weurt door de christene hereuverd.
* 867: [[Basilius de Macedoniër]] vermaord keizer [[Michaël III vaan 't Byzantijns Riek|Michaël III]], weurt zelf keizer en stiech de [[Macedonische dynastie]].
* 870: [[Verdraog van Èèsjde|Verdraag vaan Eisde]] (ouch Verdraag vaan Meerse): 't [[Karolingisch Midderiek]] weurt nao d'n doed vaan [[Lotharius II]] verdeild oonder Fraankriek en 't Oos-Frankisch Riek.
* 870: Naotot [[Al-Mu'tamid]] tot [[kalief]] weurt gekroend, kump 'n ind aon de [[anarchie vaan Samarra]].
* 885: [[Gerulf]], stamvaajer vaan 't [[Hollands Hoes]], weurt graof in [[Wes-Friesland]] (boe me daan e groet deil vaan de Noordziekös oonder versteit).
* 893: [[Zamora]] weurt door de christene hereuverd.
Regel 20 ⟶ 29:
===Voorste===
* [[Alfred de Groete]]
* [[Basilius de Macedoniër]]
* [[Kʼakʼupakal]]
* [[Leo de Wieze]]
* [[Lotharius I]]
* [[Lowie de Vrome]]
* [[Al-Ma'mum]]
* [[Al-Mu'tamid]]
* [[Al-Mu'tasim]]
* [[Al-Mutawakkil]]
* [[Harun ar-Rashid]]
* [[Sjarel de Groete]]
* [[Sjarel de Kale]]
* [[Vijayalaya Chola]]
* [[Wenzong]]
* [[Yizong]]
===Wetensjappers===
| |||