Zujelik Oes-Limburgs: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
 
Tekslien 146:
Wie gezag kint Zitterd en umgeving de zoegeneumde Zitterdse [[diftongering]]. De awwer ''ee'', ''oo'' en ''eu'' weure hei gebroke tot ''ei'', ''ou'' en ''ui'', meh allein es de klaank de stoettoen heet: ''neit'', ''goud'', ''zuike''. Vaanajds kaom dit, boete Zitterd zelf, ouch veur in [[D'n Echterbós]], [[De Boesj]], [[Sjalbrouk]], [[Iezebrouk]], [[De Nuujsjtad]], [[Havert]], [[Zaofele]], [[Mille]], [[Havert]], [[Hönge]], [[Lömmerich]], [[Töddere]], [[Einikhoeze]], [[Broukzittert]], [[Waer]], [[Zösterzeel]], [[Hillesberg]], [[Jaobik]], [[Bèngelder]], [[Doonder]], [[Sjilvend]], [[Merkelbek]], [[Oeësjbik]] en [[Awstroa]].<ref>Notten ²1988: p. 78</ref> In de mieste plaotse op Nederlands groondgebeed is die diftongering evels hendeg awwerwèts. Aon d'n Duitse kant löp 't plat zoewiezoe op z'n ind, meh bij hun die draon vashawwe verdwijne dees klaanke zelf neet. 't Is belaankriek veur te zien tot Geleen, wat entans kortbij Zittert ligk, dees klaanke veur zoewied v'r kinne zien noets heet gehad.
 
De [[sjerplang ee|sjerplang ''ee'']] en [[sjerplang oo|''oo'']] kinne in dit gebeed gans versjèllende realisaties höbbe. Alleriers de 'standaardoetspraok' ''ieë'', ''oeë'' en ''uuë''. Die kump in 't zuie vaan dit gebeed veur, tege de Belzje grens (beveurbeeld Norbik), zoewie in 't noordooste. In Zitterd zien die klaanke, zjus wie in 't Remunds, veraanderd in de Algemein Zuid-Nederlandse ''ee'', ''oo'' en ''eu''. Diverse plaotse oet de umgeving höbbe dat euvergenome; Geleen is, zjus wie bove, weer de groete oetzundering. Typisch veur 't westelek Heuvelland zien de diftonge ''iè'', ''oa'' en ''uè''. Die koume veur in Valkeberg en umgeving. 't Geleens heet die klaanke in minder extreme vörm. In Meerse heet me de Valkebergse klaanke umgeklap tot stijgende diftonge ''jè'', ''wa'' en ''wè''. Mesjiens heet de plaots ziech aofgezat tegen 't Mestreechs boe me zjus zuver monoftonge ''ie'', ''oe'' en ''uu'' heet oontwikkeld. Amie, Hier (!) en Èèsjde höbbe die klaanke vaan 't Mestreechs euvergenome. In 't Nuts kint me die neiging tot monoftongisere ouch, meh dao is ze neet consequent doorgeveurd. Alles in 'tn euverziech:
 
{| class=wikitable
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Zujelik_Oes-Limburgs"