Arabisch sjrif: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→‎Diakritische teikes: De vocaolteikes same höbbe ouch 'nen Arabische naom.
→‎Aander spèllingskwesties: Direk mer gesjreve. Is 't miech alweer ein oor....
Tekslien 174:
===Aander spèllingskwesties===
<!--Gein wäörd vaan ein lètter, lidwoord ouch aon volgend woord vas; assimilatie lidwoord neet oetgesjreve; restante leesmojersysteem; ind-alif bij pausaol accusatief; ind-alif zoonder fonetische functie-->
Arabische wäörd kinne bij definitie neet oet mer ein lètter bestoon. Es gevolg daovaan weure väöl lexicaol eleminte die veer es ''woord'' zouwe zien, aon 't volgend woord vasgesjreve. Dit gelt beveurbeeld veur <font size=4>و</font> '''wa''' ('en'), <font size=4>ب</font>'''bi''' ('in') en <font size=4>ف</font> '''fi''' ('bij'). Ouch 't lidwoord weurt aon 't volgend woord vasgesjreve: <font size=4>بالمصر</font> '''bi-l-miṣri''' ('in Egypte'). In de transcriptie weure, wie me kin zien, zoe'n eleminte mèt e koppelteike vaanein gesjeie.
 
't Lidwoord weurt trouwens ummer es <font size=4>ال</font> gesjreve, ouch es 't neet wie '''(ʾa)l''' klink. Diverse lètters zörge veur [[sandhi|regressief assimilatie]] vaan de l; d.w.z. dat de l vaan 't lidwoord ziech aon de ierste lètter vaan 't volgend woord aonpas. Dat weurt evels neet oetgesjreve. Lètters boe dat bij gebäört neump me 'zonnelètters' ('''ḥurūfun šamsiyyatun''' حروف شمسية), lètters die 't lidwoord neet aontaste heite 'maonlètters' ('''ḥurūfun qamariyyatun''' حروف قمرية). Me neump ze zoe umtot 't woord <font size=4>الشمس</font> '''(ʾa)š-šams''' 'de zon' die assimilatie ''wel'' op gaank bringk, en 't woord <font-size=4>القر</font> '''(ʾa)l-qamar''' 'de maon' neet.
 
Ietot 't Arabisch consequent alle lang vocaole góng oetsjrieve, gebruukden 't e leesmojersysteem. Umtot 't Arabisch evels ouch zwake wortelconsonante kint, woort es leesmojer dèks gewoen de lètter gekoze dee dao vreuger had gekloonke. Noe nog weurt de klaank '''ā''' op 't ind dèks gesjreve mèt 'n yāʾ zoonder punte: <font size=4>أتى</font> '''ʾatā''' ('heer kaom') moot oersprunkelek es *'''ʾataya''' höbbe gekloonke. Vreuger waor dit systeem wijer verbreid. Noe nog gief 't veur 't woord '''[[salat|ṣalā(h)]]''', Aajd-Arabisch *'''ṣalawat''', twie spellinge: <font size=4>صلاة</font> (de gewoen spelling) en <font size=4>صلوة</font> (de historische spelling).<ref>Stoetzer 30</ref> Foute in de oetspraok kin me ouch hei veurkoume door vocaolteikes: <font size=4>صَلَوة</font> (de wāw heet gei vocaolteike en moot es leesmojer weure opgevat).
 
Mannelek wäörd in 't inkelvoud en gebroke miervoud (zuug [[Arabische grammair]]) indege in d'n accusatief miestal op '''-an''', zoewel in de contextueel es in de pausaol oetspraok. Toch sjrijf me daoveur gein nūn, meh wel 'n ʾalif: <font size=4>رجلا</font>, lees '''raǧulan''' ('maan' (acc.). Dit kump doortot me in 't Aajd-Arabisch op die plaots '''raǧulā''' zag. Die oetspraok vint me noe soms nog in de klassieke poëzie, meh noets daoboete (ouch neet in de Koran!).
 
In bepaolde werkwoordsvörm heet de ʾalif op 't ind gein fonetische functie mie. 't Geit um de daarde persoen mannelek miervoud vaan de verleien tied: <font size=4>فعلوا</font> '''faʿalū''' ('zij dege'). Op ein inkel plaots kump 'n wāw zoonder fonetische weerde veur: in de persoensnaom <font size=4>عمرو</font> '''ʿamr(un)'''. De wāw deent hei allein mer um de naom oeterein te hawwe mèt <font size=4>عمر</font> '''[[Omar|ʿumar(u)]]''', dee väöl dèkser veurkump.<ref>Stoetzer 30</ref>
 
==Transcriptie en transliteratie==
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Arabisch_sjrif"