Negentiende iew: Versjèl tösje versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
KGeen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Tekslien 104:
* 1876: [[tillefoon]]
* 1877: [[fonograaf]]
* 1878: [[gleujlamp]] (talloes veurluipers bekind)
* 1882: [[thermische centraal]]
* 1886: (benzine)[[oto]]
==Religie==
* 1830: [[Joseph Smith]] riech de [[Mormone|Mormoonse Kèrk]] op.
* 1834: [[Aofsjeiing]]: 'n Klein gróp [[calviniste]] sjeit ziech aof vaan de [[Nederlands-Hervörmde Kèrk|Nederduits-Hervörmde Kèrk]].
* 1853: Paus [[Pius IX]] stèlt veur 't iers sinds d'n Tachtegjaoregen Oorlog weer bisjoppe aon in Nederland.
* 1854: Paus Pius IX sprik 't [[dogma]] vaan de [[Oonbevlekde Oontvaangenis]] oet.
* 1869-70: 't [[Ierste Vaticaans Concilie]] weurt gehawwe. Me stèlt hei oonder mie 't dogma vaan de [[pauseleke oonfeilbaarheid]] vas.
* 1879: [[Charles Taze Russell]] riech de [[Jehova's Getuiges]] op.
* 1886: [[Doleantie]]: Definitief splitsing tösse [[hervörmp|Hervörmde]] en [[Geriffermeerd]]e in Nederland.
* 1891: Paus [[Leo XIII]] sjrijf zien [[encycliek]] ''[[Rerum novarum]]''.
Regel 119 ⟶ 125:
* 1818: [[Mary Shelley]] publiceert ''[[Frankenstein]]''.
* 1824: Ludwig van Beethoven sjrijf zien ''[[Symfonie nr. 9 (Beethoven)|Symfonie nr. 9]]''.
* 1829: [[Felix Mendelssohn-Bartholdy]] veurt veur 't iers in 'nen iew [[Johann Sebastian Bach|Bach]] zien ''[[Mattheüspassie (Bach)|Mattheüspassie]]'' weer op.
* 1842: [[Hervé]] sjrijf ''L'ours et le pacha'', de ierste [[operèt]]; opkoms [[amusemintsmeziek]].
* 1847: [[Emily Brontë]] publiceert ''[[Wuthering Heights]]''.
* 1851: Op de ierste [[Wereldtentoenstèlling]] weurt 't [[Crystal Palace]] gebouwd, oet glaas en [[geetiezer]].
* 1851: [[Herman Melville]] sjrijf ''[[Moby-Dick]]''.
* 1856: [[Gustave Flaubert]] publiceert ziene roman ''[[Madame Bovary]]''.
* 1860: [[Multatuli]] bringk ''[[Max Havelaar]]'' oet.
* 1861: [[Charles Dickens]] publiceert ''[[Great Expectations]]''.
* 1862: In Sint-Petersbörg vörme vief componiste 't [[Mechteg Hemfelke]].
* 1874: Nao aonleiing vaan 'n expositie mèt oonder mie werk vaan [[Claude Monet]] weurt veur d'n ierste kier vaan ''[[impressionisme]]'' gesproke.
* 1876: ''[[Der Ring des Nibelungen]]'' geit es compleet werk in premièr.
Regel 136 ⟶ 145:
* 1830: Oontstoon [[rugby]].
* 1839: Ierste [[Grand National]].
* 1857: De [[National Association of Base Ball Players]], 't ierste verboond vaan [[hoonkbal]]speulers, weurt opgeriech.
* 1863: Opriechting vaan de [[Football Association]]; begin [[voetbal]] wie me dat noe kint.
* 1872: Ierste voetbalinterland; tösse [[Ingels hierevoetbalèlftal|Ingeland]] en [[Sjots hierevoetbalèlftal|Sjotland]] (0-0).
Regel 144 ⟶ 154:
* 1895: Splitsing tösse [[rugby league]] en [[rugby union]].
* 1896: Ierste modern [[Olympische Speule]], gehawwe in [[Athene]].
** Ierste [[marathon (loupe)|marathon]]
==Persoenelekhede==
Regel 161 ⟶ 172:
===Wetensjappers, ingenieurs en filosofe===
* [[Thomas Alva Edison]]
* [[Carl Friedrich Gauß]]
* [[G.W.F. Hegel]]
* [[Karl Marx]]
* [[Friedrich Nietzsche]]
* [[Max Planck]]
* [[William Thomson, hier vaan Kelvin]]
===Kunstenere===
* [[Ludwig van Beethoven]]
* [[Johannes Brahms]]
* [[Zösters Brontë]]
* [[Pierre Cuypers]]
* [[Charles Dickens]]
* [[Paul Gaugin]]
* [[Johann Wolfgang von Goethe]]
* [[Claude Monet]]
* [[Auguste Rodin]]
* [[Paul Signac]]
* [[Vincent van Gogh]]
* [[Richard Wagner]]
===Sportlui===
==Jaore==
{| class=wikitable
|-
| [[jaore 1800]] || [[1801]] || [[1802]] || [[1803]] || [[1804]] || [[1805]] || [[1806]] || [[1807]] || [[1808]] || [[1809]] || [[1810]]
|-
| [[jaore 1810]] || [[1811]] || [[1812]] || [[1813]] || [[1814]] || [[1815]] || [[1816]] || [[1817]] || [[1818]] || [[1819]] || [[1820]]
|-
| [[jaore 1820]] || [[1821]] || [[1822]] || [[1823]] || [[1824]] || [[1825]] || [[1826]] || [[1827]] || [[1828]] || [[1829]] || [[1830]]
|-
| [[jaore 1830]] || [[1831]] || [[1832]] || [[1833]] || [[1834]] || [[1835]] || [[1836]] || [[1837]] || [[1838]] || [[1839]] || [[1840]]
|-
| [[jaore 1840]] || [[1841]] || [[1842]] || [[1843]] || [[1844]] || [[1845]] || [[1846]] || [[1847]] || [[1848]] || [[1849]] || [[1850]]
|-
| [[jaore 1850]] || [[1851]] || [[1852]] || [[1853]] || [[1854]] || [[1855]] || [[1856]] || [[1857]] || [[1858]] || [[1859]] || [[1860]]
|-
| [[jaore 1860]] || [[1861]] || [[1862]] || [[1863]] || [[1864]] || [[1865]] || [[1866]] || [[1867]] || [[1868]] || [[1869]] || [[1870]]
|-
| [[jaore 1870]] || [[1871]] || [[1872]] || [[1873]] || [[1874]] || [[1875]] || [[1876]] || [[1877]] || [[1878]] || [[1879]] || [[1880]]
|-
| [[jaore 1880]] || [[1881]] || [[1882]] || [[1883]] || [[1884]] || [[1885]] || [[1886]] || [[1887]] || [[1888]] || [[1889]] || [[1890]]
|-
| [[jaore 1890]] || [[1891]] || [[1892]] || [[1893]] || [[1894]] || [[1895]] || [[1896]] || [[1897]] || [[1898]] || [[1899]] || [[1900]]
[[Categorie:Negentiende iew|*]]
|