Nietelbieste: Versjèl tösje versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
K Robot: autematis teks vervange (-veraander +verander) |
Dendrogramma enigmatica. |
||
Tekslien 1:
{{dialek|Mestreechs}}
[[Plaetje:Anemone.bristol.750pix.jpg|thumb|'n Zie-anemoon en e leerkoraol in e zie-aquarium. Dees bieste vertrejje twie ordes vaan nietelbieste.]]
'''Nietelbieste''' ('''Cnidaria''', vaan [[Aajdgrieks|Gr.]] κνίδη 'nietel' <small>([[Berthold Hatschek|Hatschek]] 1888)</small>) zien 'ne [[stam (taxonomie)|stam]] vaan [[bieste]] oet 't oonderriek vaan de [[Eumetazoa]] (weefseldragende bieste). Ze zien sumpel gebouwd en leve aon de kös, op de ziebojem en in ope zie, zoewie sommege in zeut water. Ze umvatte de mieste [[kwal]]le/[[poliep]]e, zoewie alle [[karaal (zoölogie)|koraol]]e en [[zieanemone]]; allein de lèste vörme e discreet taxon. Same mèt de [[Ribkwalle]] (Ctenophora) vörme ze de [[Radiata]]; wetensjappers goon evels devaan oet tot dit gei monofyletisch taxon is. Wie de Ribkwalle zien de Nietelbieste alzijeg [[symmetrie|symmetrisch]].
==Historie en fossiele==
Tekslien 71:
* [[Doeskwalle]] (Cubozoa), ouch oongeveer 50 soorte, boe-oonder de ''[[ziewespe]]''.
* [[Sjiefkwalle]] (Scyphozoa), oongeveer 200 soorte, die veural in 't kwallestadium leve.
* [[Hydrozoa]], oongeveer 3500 soorte in diverse versjijningsvörm: kwalle (wie de[[zeutwaterkwalle]] en [[koloniekwalle]]), [[nietelvares]], versjèllende koraole en nog aandere. Dèks vertuine ze 'n generatiewissel tösse de kwal- en de poliepvörm. Sinds 2015 rekent me hei ouch de soort ''[[Dendrogramma enigmatica]]'' touw, e primitief bies mèt e paddestoolechteg uterlek. Dit bies rappeleert aon diverse [[fossiel]]e oet 't [[Ediacarum]], die de ziebojem domineerde veur de [[Cambrische explosi]]e. Of 't hei um 'n [[levend fossiel|euverbliefsel]] vaan de Ediacarische fauna geit, is nog oondudelek.
De parasitair, sterk versumpelde nietelbieste [[Myxozoa]] en ''[[Polypodium hydriforme]]'' kóste nog neet in 'n klas weure ingedeild (''incertae sedis'').
| |||