Rippubliek vaan de Zeve Vereinegde Nederlen: Versjèl tösje versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
K →Religie: Formeel zjus neet... |
|||
Tekslien 165:
===Religie===
't [[Calvinisme]] waor [[staotsreligie]]; formeel waor 't de insegste touwgestande religie en 't waor zeker e vereisde veur 't bekleide vaan 'n opebaar amb. De geisteleke droonge aldoor aon op streng naoleving vaan dit monopolie;
Aanders es in de negentienden en twintegsten iew, wie 't 'n ooneuverziechteleke väölheid aon genoetsjappe gaof, waore de calvinistische kèrke vereineg in ein [[synood]]. Groete oetzundering waore de [[remonstrante]], die in 't Twelfjaoreg Bestand waore opgekoume en 'n lier aonhinge die protestante allewijl ''vrijzinneg'' zouwe neume, dewijl de contraremonstrante orthodox waore ingestèld. De remonstrantse lier woort oonderdrök en verboje op de [[Synood vaan Dordrech]]; sindsdeen móste ouch häör aonhengers in 't geheim kèrke. Wijers gaof 't binne de synood wel facties. Mèt de [[Naoder Rifformatie]], die roond 1700 (neet allein in de Nederlen en neet allein bij de calviniste; zuug ouch [[piëtisme]]) opkaom, woorte bepaolde gemeintes oetgesproke streng en soms oetgesproke mystiek vaan aard (''[[opwèkking]]e'' of ''bereuringe''). Gemeintes boe dees meneer vaan preke wortel sjoot, zouwe later dèks [[bevindelek gerifformeerd]] weure; me vint ze op versjèllende plaotse in Midde- en Zuidwes-Nederland, veural op 't platteland.
| |||