Rippubliek vaan de Zeve Vereinegde Nederlen: Versjèl tösje versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→D'n Tachtegjaoregen Oorlog (1568-1648): slaag bij Gibraltar: wieneg bekind, meh toch wel get um gruuts op te zien. |
Sjèlderkuns (sjendaoleg kort eigelek i.v.m. de meziek, meh ieg get!). |
||
Tekslien 136:
===Sjèlderkuns===
Allewel tot de naom ''[[Gouwen Iew]]'' op de Nederlandse zeventienden iew in 't algemein sleit, kin me in 't bezunder in de Nederlandse sjèlderkuns vaan deen tied spreke vaan e huugdepunt. De Rippubliek kós versjèllende geniaol sjèlders, dee hun werk ouch noe nog euver de ganse wereld hoeg weurt aongeslage. D'n allerbekindste vaan hun is [[Rembrandt van Rijn]], dee revolutionair werk maakde mèt e sterk [[clair-obscur]], oongebrukeleke invalsheuk en naomaote d'n tied vorderde 'n grover werkwijs. Väöl verfijnder, en mèt 'n euverdudeleke veurkäör veur liechte tinte (oet soms zier lestege heuk), wèrkde [[Johannes Vermeer]]. [[Jan Steen]] woort bekind um zien genrestökker, boe-in spreekwäördelek wanordeleke interieurs weure getuind. [[Frans Hals]] woort bekind um zien [[portèt]]te, [[Aelbert Cuyp]] veural um zien landsjappe. Ng talloes aander naome lieverde vergeliekbaar werk vaan hoeg kwaliteit aof. In d'n [[achtienden iew]] waor de Nederlandse sjèlderkuns minder karakteristiek; ze volgde dèks wie hun boetelandse collega's classicistische trends nao, zoonder evels hun veurgengers gans te vergete. Vaan [[Paul Constantijn La Fargue]] kinne v'r stadsgeziechte, vaan [[Cornelis Troost]] genrestökker.
===Literatuur===
Regel 141 ⟶ 142:
===Meziek===
[[Plaetje:Jan_Pieterszoon_Sweelinck.png|thumb|Jan Pieterszoon Sweelinck, de belaankriekste Nederlandse componis oet d'n tied vaan de Rippubliek.]]
Op muzikaol gebeed maakde de Nederlen neet de naom dee ze in de sjèlderkuns haolde. De belaankriekste componis waor [[Jan Pieterszoon Sweelinck]], dee nog in de stijl vaan de [[Nederlandse Sjole]] waor groetgebrach meh veural vaan belaank is door zien [[klaveermeziek|klaveerwerke]]. Heer sjreef oonder mie polyfoon [[fantasie (meziek)|fantasie]]ë en [[ricercare]]s, zoewie geisteleke en wereldleke variaties. De geisteleke variaties, bedoeld veur 't [[örgel]], zien bekaans allemaol op lutheraonse koraolmelodieë. Aander componiste oet de zeventieden iew waore de blokfluitis [[Jan van Eyck]], de sjriever en diechter Constantijn Huyghens en d'n organis [[Anthoni van Noordt]], dee calvinistische koraole op de wijs vaan Sweelinck zat.
| |||