Ameland: Versjèl tösje versies

'''Ameland''' ([[Fries]] ''It Amelân'') is e [[wadde-eiland]] en 'n [[gemeinte]] in de [[Nederland]]se [[provincie]] [[Friesland]], mèt (1 augustus 2006) 3.481 inwoeners en 'n oppervlak vaan 273,00 km² (daovaan 215,43 km² water of wad). Op 't eiland ligke de kerne [[Ballum]], [[Buren (Ameland)|Buren]], [[Hollum]] en [[Nes (Ameland)|Nes]].

Ameland weurt veur 't iers geneump in de achste iew; 't is daan nog gein eiland en is bezit vaan de graof vaan [[Holland]]. Bij de störmvlood vaan [[1287]], boebij in essentie de [[Waddezie]] gevörmp weurtwoort, raakde Ameland los vaan de wal.

In [[1424]] verklaort ded'n hier vaan Ameland ziech "vrijen hier"; de titel "vrijhier vaan Ameland" zal tot in euzen tied bestoon. Wie in [[1708]] de hiere Cammingha oetstorve is dizze titel in han vaan de Oranjes gekoume ([[BeatrixWillem-Alexander vanvaan de NederlandNederlen|BeatrixWillem-Alexander]] is allewijl daan ouch VrijvrouwVrijhier vaan Ameland),; en't dateiland beteikendewaor daan ouchsindsdeen feitelek tot 't eiland bijin [[Nederlandpersoneel unie]] kaommèt de Nederlen. In [[1814]] woort dit geformaliseerd. In [[1871]] begós me mèt 'nen dam vaan de wal nao 't eiland, dee 't jaor dao-op veerdeg kaom meh neet tege de störm bestand bleek: in [[1882]] sloog 'r eweg en me bouwde 'm neet obbenuits op.

Op Ameland sprèksprik me sinds de achtiende iew gei Fries meh [[Nederlands]]; 't [[Amelands]] dialek liekent nogal op 't [[Stadsfries]].