Sjin op Geul: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
K dialek2: suggestie?
in 't Sjins, dialek is nog neet aaf.
Tekslien 1:
{{dialek2|Valkebergsdialek|Sjins}}
[[Aafbeilding:Sjinwkped05.JPG|thumb|right|Sjin en de kèrk 2005]]
'''Sjin op Geul''' {{Audio|Li-vb-Sjin op Geul.ogg|loester}} (Nederlands: Schin op Geul) iesis 'n dörp in de gemeinte [[Valkeberg aan de Geul]]. Ouch de buurtsjappe [[Ingwege]], [[Keuteberg]], [[Walem]], [[Sjoanbrón]] en [[Sjtröch]] huère bie Sjin. 't Grondgebeed van Sjin iesis 691 hectaar groat en d'r wone ongevaer 2000 luuj. 't Dörp iesis bekènd es vakantieplaats. D'r liegke dan ouch ein paar hotels, campings en e bungalowpark. Tot [[1940]] waor Sjin een'n zelfsjtendige gemeinte.
 
De ièrsjte gesjreve vermelding van 't dörp Sjin dateert oet 1145. In 'ne gunsbreef besjriefbesjrif [[Paus Eugenius III|Paus Eugenius d'n derde]] de beziettingebezittinge van de monnike van [[Reims]]. In dae breef weurt ouch de kèrk van Sjin geneump.
 
==Naam==
Me haet versjillende verklaoringe veur de naam Sjin. De naam zou kènne kómme van 't [[keltisch]] woord ''schin'' dat ''plaats'' beteikent. Volges dees verklaoring zou 't dörp óntsjtange zin bie 'n doorwaadbaar plaats in de [[Geul]].<br>
De ander verklaoring iesis dat de naam iesis aafgeleid van e volk, de [[Suniciërs]]. Zie vestigde ziechzich naodat de [[Eburone]] door de [[Romeine]] waore oetgeroeid in 't gebied dat noe [[Zuid-Limburg]] iesis. Ouch van ander plaatse in de buurt liekent de naam te kómme van deze sjtam, namelik [[Sjènne]], [[Sjilvend]], [[Sinnich]] en [[Sjömmert]].
==Dialek==
 
't Dialek va Sjin liekent väöl op dat van [[Valkeberg]] (boete de paort). Westelik va Sjin löp 'n [[isoglos]], 'n taalgrens, die aangeuf dat bepaalde klanke en weurd andersj (oastelik) zin. Dat tuènt bv 't gebruuk van ''d'r'' veur 'n mannelik lidwoord (ipv ''de'' of ''d'n'' in Valkeberg). Ouch weurt veur 'ne mannelike veurnaam ummer ''d'r'' gezag bv. d'r Sjeng, d'r Pie. Veur 'ne vrouwelike veurnaam zègke de luuj va Sjin en [[Sjtröch]] '''t'', bv 't Annie, 't Jeanne. In Sjin en [[Sjtröch]] liek de sjeiing van 't gebruuk van 'n ''s'' bie de verkleinvörm van weurd es: maed(s)je en leed(s)je. In Valkeberg tot Mesjtreech weurt die ''s'' waal gebruuk. In 't werkwoord höbbe vervoge ze neet ''doe höbs, hae haet'' (Valkebergs), meh ''doe has, hae hat.''
==Kèrk==
De parochiekèrk vanva Sjin iesis gewiejd aan ded'r heilige [[Mauritius]]. 't Oudste deil van de kèrk iesis geboewd in [[romaanse sjtiel]]. In 1926 boewde me onderónder arsjitek [[Van Groenendael]] oet [[Mestreech]] ein'n nuuj groat mieddesjeepmiddesjeep mèt twiè ziebeuke, e nuuj preesterkoar en twiè sacristieë. De kèrk iesis saer 1859 e baevaartsoord van ded'r [[heilige]] [[Cornelius]], umdat d'r hie relieke van häöm werewaere bewaard. Wiejer sjteit in de kèrk e gepolychromeerd gipse beeld van d'nr heilige. In Sjin verièrt me Cornelius veural es petroan tege de nervekrenkdes. Saer 1873 hèlt me eder jaor in september, rónd ded'r fièsdaag van Cornelius, 'n [[octaaf]]. Me kènt in Sjin ouch allerlei Cornelius-[[devotionalia]] gelle.<br>
Bie de [[parochie]] van Sjin huèrt ouch [[De Kloes op de Sjaatsberg|De Kloes op d'r Sjaasberg]]. Op de lètste zóndig van juni vingk ded'r Sjaasbergergank plaats en dreug de pesjtoar vanva Sjin 'n [[Heilge Mès|Mès]] op in de [[kapel]] van de Kloes.
 
==Trein==
Sjin op Geul lieklik aan de [[sjpoorlien]] Mestreech - Heerle[[Heële]] en haet ein'n eige sjtasie. De sjtasie lieklik ouch aan 't miljoenelientsjemiljoenelientje ([[Kirchroa]] (Kèrkrao-Centrum) - Sjin). 't Trajek haet dae naam gekrege umdat 't in [[1911]] ein miljoan gölle per kilomaeter kosde um 't aan te lègke. Saer april [[1995]] riejt d'r eine sjtoumtrein op dit trajek. De sjtoumtrein weurt beheerd door de [[Zuid-Limburgse Sjtoumtrein Maatsjappie]] (ZLSM).
 
==Dörpsvereiniginge==
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Sjin_op_Geul"