Dominica: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
waor oonderwijl get aanders goon doen; noe toch mer e zinneke debij...
gans get debij
Tekslien 41:
 
==Fysische geografie==
Dominica, eint vaan de [[Bovewindse Eilen]], mèt 750 veerkentege kilometer en is daomèt good e daarde vaan [[Nederlands Limbörg]]. 't Geit dus um e bezunder klei land; 't is 't 176e land nao oppervlaakde (nao [[Bahrein]] en veur [[Tonga]]). Dominica is bergechteg, daankzij doezende jaore vaan [[völkaon|völkanische]] activiteit. D'n hoegste berg is [[Morne Diablotins]] op 1447 meter. 't Tropisch klimaot vaan 't eiland is bepaold naat, mèt 5000 [[millimeter|mm]] aon de kös aon loefzij, 1800 mm aon de lijzij en tot wel 9000 tege de berg aon de loefzij. De rege weurt aongeveurd door noordoosteleke [[passaot]]win, die dus vaanaof d'n [[Atlantische Oceaon]] koume aonwejje; es gevolg heivaan is 't in de wintermaond vaan 't noordelek haafroond minder werm: in [[jannewarie]] gemiddeld 26°C tegeneuver 32°C in [[juni]]. Dominica ligk in 't [[orkaon]]trajek; hel störmwin die veur verweusting zörge zien gein oetzundering.
 
===Levende natuur===
De hoeg neerslaagciefers make 't eiland bezunder good gesjik veur 'n groete variatie aon tropische levesvörm. Daobij heet 't land väöl vaan zien begreujing - diech tropisch bos - behawwe, wat 't tot 'n geleefde bestumming veur [[ecotoerisme]] maak. 't Land kint veer soorte [[amfibieë]], boevaan eine (''[[Eleutherodactylus amplinympha]]'') [[endemie|endemisch]] is en 'nen andere, de [[groete gröppekwakker]] (''Leptodactylus fallax''), endemisch in Dominica en Montserrat same. Ouch heet 't eiland 19 soorte [[reptiele]] (zie[[sjèldpadde]] mètgerekend); boevaan 'rs zeker twie endemisch zien: d'n [[Dominicaansen anolis]] (''Anolis oculatus'') en d'n [[Dominicaanse groondherdis]] (''Ameiva fuscata''). De [[veugel]] zien mèt 188; dit is inclusief 116 incidenteel [[breujvogel|breujveugel]] en [[daolgas]]te en 2 ingeveurde soorte, meh exclusief ein plaotselek oetgereujde soort. Twie soorte zien endemisch op 't eiland: de [[roedkeelamazaon]] (''Amazona arausiaca'') en de [[keizersamazaon]] (''Amazona imperiala''), allebei [[amazaonepappegejje]]. [[Zoegdiere]] zien beperk tot ziezoegdiere en [[vleermuis]].
 
==Cultuur en demografie==
===Etnische gróppe===
Vaan de Domionicaonse bevolking is 90% [[negers|zwart]], 8% mulats en 2% Indiaons. Lui mèt euverwegend blaank blood zien 'n klein minderheid.
 
===Taole===
De volkstaol is 't [[Antilliaons Creools]], 'n [[creooltaole|creooltaol]] gebaseerd op 't [[Frans]]. Dees taol zouw door zoe'n 42.000 lui op 't eiland weure gesproke.<ref name=dm>[http://www.ethnologue.com/show_country.asp?name=DM Ethnologue report for Dominica]</ref> Ze liekent sterk op de Franse creooltaole vaan kortbij eilen, zoe sterk zelfs tot ze daomèt weurt geach ein taol te vörme.<ref name=acf>[http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=acf Ethnologue report for language code: acf]</ref> In tegestèlling tot de eilen boe Frans de officieel taol is, liek 't gebruuk vaan dit dialek hei oonder drök te stoon: veural de joonger generatie geit mier en mie op 't [[Ingels]], de officieel taol, euver.<ref name=acf/> Dees taol heet in 't land intösse zoe'n 10.000 sprekers.<ref name=dm/> Drei dörper kinne 'n Ingelstaoleg creool, 't Kokoyingels, wat e dialek is vaan 't [[Bovewinds Creoolingels]]; alles bijein geit 't nog um zoe'n 200 sprekers.<ref>[http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=aig Ethnologue report for language code: aig]</ref>
 
===Religie===
 
==Historie==
 
==Bronne==
[[:en:Geography of Dominica]], [[:en:Demographics of Dominica]], [[:en:List of amphibians and reptiles of Dominica]], [[:en:List of birds of Dominica]], [[:List of mammals of Dominica]]
 
<references/>
 
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Dominica"