Ecuador: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
provincies en hun hoofstei; groetste stei nao steidelek gebeed volges en:
fysische geografie debij
Tekslien 19:
| tld = ec | landjcode = ECU | tillefoon = 593
}}
'''Ecuador''' (officieel ''RepublicaRepública de Ecuador'') is e land in [[Zuid-Amerika]], grenzend aon [[Colombia]] en [[Peru]]. Hoofstad is Quito, groetste stad is evels [[Guayaquil]]. Aander groete stei (gemete nao groetsteidelek gebeed) zien [[Portviejo]] en [[Cuenca]]. 't Land ligk veur e groet deil in de [[Andes]] en heet ouch bezittinge in de [[Groete Oceaan]], boe 't aon ligk, naomelek de [[Galapagoseilen]]. 't Land heet 'n Iberische cultuur mèt 'ne sterken Indiaanse (veural Quechua) componint.
 
==Bestuurleke indeiling==
Tekslien 58:
 
==Fysische geografie==
[[Plaetje:Cotopaxi volcano 2008-06-27T1322.jpg|left|thumb|De Cotopaxi, d'n hoegste völkaon vaan 't land en eine vaan de hoegste op de wereld.]]
Mèt 256.369 km² is Ecuador eint vaan de kleinder len in Zuid-Amerika, al is 't nog ummertouw groeter es 't [[Vereineg Keuninkriek]]. 't Land ligk tösse 2 graod noorderbreidde en 6 graod zuierbreidde (en ligk dus op d'n [[eveneer]], boe-aon 't ziene naom oontlient), en tösse 75 en 92 graod westerlengde. Ecuador liet ziech opdeile in veer fysisch-geografische zones: 't kösgebeed (''La Costa'') in 't weste, 't vlaak gebeed aon de Groete Oceaon, 't hoegland vaan de [[Andes]] (''La Sierra'') in 't midde en 't [[Amazone]]-[[regewoud]] (''La Amazonía'') in 't ooste; de veerde regio zien de Galapagoseilen. De bulk vaan de bevolking is geconcentreerd in zoewel de kösregio es 't hoeggebergde; de regeboszone is dunbevolk. Hoegste punt vaan 't land is de [[Chimborazo]] mèt 6267 meter. In 't land ligk ouch de [[Cotopaxi]], mèt 5897 meter eine vaan de hoegste actief [[völkaon]]e op de wereld. De hoeg berg vaan 't land make tot de toppe zelfs hei op d'n eveneer mèt [[iewege snei]] zien bedèk.
 
===Klimaot===
't Klimaot in de kösstreek is tropisch, mèt gemiddelde temperature vaan 23°C in 't zuie tot 26°C in 't noorde. De regeval versjèlt sterk: in 't zuie is 't mèt 300 [[millimeter|mm]] jaorleks relatief droeg, in 't noorde vèlt evels wel 3000 mm per jaor. Eine kier in de vief of zes jaor sleit [[El Niño]] hei touw.
 
In de sierra ligke de gemiddeldes zoe tösse dertien en zestien graod Celsius, mèt kaw nachte en heite daog. Wieväöl rege e gebeed krijg, is sterk aofhenkelek vaan de positie in 't gebergde - in Quito vèlt zoe'n 1500 mm, aander gebeje evels ieder 500 of 2500.
 
't Regewoud is, wie te verwachte, 't mies oetgesproke tropisch gebeed vaan 't land. Gemiddeldes loupe dao vaan 25°C in 't weste tot mier es 28°C in 't ooste. Veural aon de voot vaan de berg vèlt väöl rege, wel 5000 mm hei en dao.
 
===Levende natuur===
[[Plaetje:SulaNebouxi.jpg|thumb|Blauwvootjan-van-gent, 'nen endemische vogel vaan de Galapagoseilen.]]
Ecuador is e land mèt 'n groete [[biodiversiteit]], veur e groet deil, meh neet allein, door de Galapagoseilen, boe hiel väöl [[endemie|endemische]] soorte veurkoume. Ecuador gelt (mèt 16 aander len) es e ''megadivers land''. Gecorrigeerd nao oppervlaakde is Ecuador 't mies biodivers land op de wereld. Op 't vasteland koume 1600 [[veugel|vogelsaorte]] veur (zoe'n 15% vaan alle soorte op de wereld), op de Galapagoseilen nog ins 38 (endemische). Ouch kint 't land 106 endemische [[reptiele]], 138 endemische [[amfibieë]], 6000 soorte [[kapelle en motte|kapelle]] en 16.000 soorte [[plaante]]. Sinds 2008 erkint de groondwèt 't 'rech op natuur' ofwel de pliech um de biodiversiteit te behawwe. Bedreiginge blieve de oontbossing en de greujende bevolking vaan de eilen.
 
==Cultuur en demografie==
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Ecuador"