Rolduc: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Mergelsberg (Euverlèk | biedrages)
KGeen bewerkingssamenvatting
Tekslien 1:
{{dialek2|Valkebergs|Kirchröadsj}}
[[Aafbeilding:Rolduckerkwkpd06.JPG|thumb|right|Mieddelièwse kèrk van 't kloaster en 't beeldsje van Sjang de porteer links]]
'''Rolduc''' ies ’t groatste nog besjtaond [[kloaster]] in Nederland. ’t Bevingk ziech saer 1815 ónder Nederlands besjtuur, in de gemeinte [[Kirchroa]]. Achtereinvolges houw Rolduc de volgende name: 1108: Rode; 1280: Rode ducis; 1282: 's Hertogenrode ; 1374: Rode le Duc ([[Frans]]e vorm). Oarsjprónkelik waor Rode de naam veur zoawaal kesjtièl, de abdij es ’t dorp Kèrkrao. De [[Duutsj]]e vorm, [[Herzogenrath]], weurt noe gebruuk veur de Duutsje plaats bie ’t kesjtièl. Veur de [[FraanseFranse Tied]] heesj de abdij ''Cloosterrode'' en later [[Kloosterrade]], meh dae naam woort nao d'rde [[Fraanse Tied]] vervange door Rolduc, de aafgekorteaafgekortde [[Frans]]e versie . Kloosterrade ies noe de naam veur ‘t [[seminarie]] van ‘t [[biesjdóm]] [[Remunj|Remung]].
==Gesjiedenis==
’t Complex sjtamp ot 1104 en woort gesjtiech door [[Ailbertus van Antoing]]. In de [[Mieddelièwe]] haet ’t kloaster ’n groate rol gesjpeeld es godsdeenstig en cultureel centrum. In de 18e ièw begoes de abdij mèt ’t winne van kole en de exploitatie daovan. Dees besjtóng al van 1113. In de umgeving waor ’t de enigste plek veur mienboew in Nederland. Toen de [[Franse bezètting|Franse]] (rónd 1800) de kloastersj opheve, naom de [[Dominiale mien]] de exploitatie euver.
Tekslien 14:
De abdij haet in zien besjtoon väöl aansjlaeg en brande euverlaef. Veural de 17e ièwse abt Winandus Lamberti haet gesjtreje veur 't kloaster. De twiè abte Bock en Heyendal hervormde de abdij in de 18e ièw um 't religieus leve te hersjtèlle. Door de professionele aanpak van de mienboew waore d'r rendabel inkomste. In dees twiè ièwe ies aan 't kloaster flink verboewd.
Neve de kloasterkèrk omvat Rolduc 'n ambtsweuning en 'ne watertore oet de 17e ièw.
De carré-vörmige [[Neo-Romaans]] pand[[haof (boerderie)|haof]] sjtamp oet 1895. Van te veure haet 'r 'n versie van [[J.J. Couven]] oet 1794 gesjtange die èngein oet 1676 vervongvervóng. Saer 1980 is d'rde haof werweer in bezit van Rolduc. De [[Moretti]]-vleugel (oet 1753) haet o.m. 'n in [[rococo]]sjtiel ingeriechde bibliotheek. In 1894 ies '''t instituut'' geboewd nao óntwerp van [[Franz Klausener]].
Op 't terrein bevinge ziech wiejer nog sjportvelde, serres, 'ne [[tuin|moostem]], 'n kèrkh'f mèt [[calvarie]][[kapel]] en 'n [[nónne]]kluèsterke van de Klein [[zuuster (religieuze)|zuustersj]] van de heilige [[Jozef]].
[[Aafbeilding:Rolducinstituutwkped06.JPG|thumb|225px|right|Rolduc, 't instituut]]
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Rolduc"