Sjilderkuns
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Sjilderkuns ies de kunsvorm woabie gesjilderd weurt: 'n pigment (kleursjtof) weurt in 'n opdruègend medium op 'n oppervlak (drager) aangebrach. Dat oppervlak is euver 't algemein 'n canvas (dook) meh 't kint ouch get andersj zin, zoa es hout, 'n moer (moersjildering en fresco), glaas, papier of 'n rotswand.
Bekinde veurbeelder van sjilderië zint de Nachtwacht van Rembrandt van Rijn, de Mona Lisa van Leonardo da Vinci, De Zonnebloemen van Vincent van Gogh, l' Entrée du Christ à Bruxelles van James Ensor, de Nymphéas van Claude Monet, Les demoiselles d'Avignon van Pablo Picasso, De Kruisafneming van Pieter Pauwel Rubens of Het Lam Gods van Jan Van Eyck.
D'r besjtoon väöl versjillende sjildertechnieken, woabie ouch versjillende sjildermateriale weure gebroek. Veurbeelder van sjildertechnieke zint olieverf, gouache, acryl en aquarel. Sjildermateriale zint kwaste, pensele en paletmetser.
Fundamenteel versjil tösje sjilderkuns en ander twiè-dimensionaal kunsvörm, is dat sjilderkuns traditioneel in laoge en vlakke kint weure oetgeveurd, terwiel teikentechnieke en grafiek meistal in liene oetgeveurd weure. Dit geuf sjildere 'n aantal veurdeile, woadoor 't volges sómmige de meis dynamische kunsvorm is.
Zuug ouch: sjildersj.