Roaj Baek
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Gelaens. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
De Roaj Baek (Nederlands: Roode Beek, Duutsj: Rodebach) is 'ne waterluip in Nederlands Limburg en Duutsjland. De baek haet tweë baoveluipe; ein op 't Duutsj die óntsprunk op de Teverener Heij en de anger op 't Hollèsj. Dae lètste óntsjprunk in 't hoagveengebeed Brunssemmerheij, ten zuudoaste van Brunssem en sjtreuëmp in noordwestelike richting via de plaatsje Brunssem, Sjènveld, Süsterseel, Tüddern, Zitterd, De Nuujsjtadt en Zöstere, wonao ze in Midde-Limburg bie Detere in de Gelaenbaek oetmóndj. 't Gedeilte op Nederlands gebeed haet 'n lengde van 17 km. De Roaj Baeke kómme biejein in Mindergangelt en höbbe 'n aantal klein ziebaeke, wo-ónger de euverkloesde baek die vreuger door 't centrum van Brunssem sjtreuëmde, de Merkelbaeker baek (Merkelbaek) de Ruuscherbaek. Te noorde van Sjènveld vörmp de baek över 5 kilometers de rieksgrens tösje Nederland en Duutsjlandj, zjuus wie tösje Millen en Zöstere . 't Gebeed van de Roaj Baek vörmp, naeve dat van de Gäöl en de Gelaenbaek, ein van de drie belangriekste baekdale van Zuud-Limburg.
De Roaj Baek woort in de twintigste eëuw gekanaliseerd en sjtreuëmde van toen af aan in 'n betónne, kunsmatige bèdding. Saer ènnige jaore wirt d'r gewirk aan de renaturalisering van 't baekverloup. In de toekoms mót de Roaj Baek weer es vanawds gaon meandere.
In 't brónnegebeed van de Roaj Baek kump 'n aantal relatief zeldzaam plantesaorte veur, zoa-es de zónnedauw, klökskesgentiaan, watergentiaan, beinbraek, klein veenbes en lavendelheij.
Watermeules
bewirkOp de Roaj Baek ligke de volgende watermeules:
