Rock-'n-roll
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Rock-'n-roll (ouch wel voloet rock and roll) is de naom vaan 'ne meziek- en 'ne dansstijl dee in de jaore 1950-60 in Amerika opkaom.
De meziek
bewirkEs meziekstijl is 't 'ne stijl in de popmeziek boe-in väölal gebruuk weurt gemaak vaan zaank (dèks mierstummig), elektrische gitare, saxofoon (in de beginjaore) en drumstèl.
E kinmerkend facèt is de sterke afterbeat (op de twiede en veerde tèl in e 4/4-maot). 't Combineert invlode oet boogiewoogie, jazz, r&b, folk, gospel, country en blues.
De naom
bewirkMe geit devaan oet tot de Amerikaanse diskjockey Alan Freed deginnige waor dee d'n term rock-'n-roll veur 't iers gebruukte in zien radioprogram um de nuie mezieksoort aon te duie. Heer oontliende de naom aon 't nómmer "My Baby Rocks Me with a Steady Roll". De naom woort in eder geval in 1947 al gebruuk en mós al in de jaore '20 zien opgedoke in de 'slang' vaan de zwarte Amerikane: de term stóng toen veur de geslachtsdaod.
't Begin
bewirk
De ierste rock-'n-rollnómmere weure opgenome door zwarte artieste zoe wie Chuck Berry. Euver 't algemein woort Rocket 88 ('nen oto) vaan Jackie Brenston and his Delta Cats, opgenome op 3 miert 1951, besjouwt es de ierste echte rock-'n-rollplaat. De nómmer steit op naom vaan Jackie Brenston, mer Ike Turner is de werkeleke componis en mèt zien band The Kings of Rhythm ouch de werkeleke oetveurende. De bekindste arties oet de Rock-'n-Roll woar natuurlek Elvis Presley.
Ind
bewirkDe rock-'n-rollperiode indigde in Amerika umstreeks 1959. De veur deen tied ruige rock-'n-roll verdween in de VS en d'r waor oonder aandere door d'n invlood vaan d'n tv (American Bandstand) behoefte aon nette, good oetzeende en blaanke zengers, zoe wie Pat Boone en Tab Hunter. De meziekindustrie späölde in op dees vraog mèt zengers wie Bobby Nelson, Bobby Goldsboro, Bobby Rydell, Bobby Vee en Bobby Vinton. In Californië braoke de surfbands door, zoe wie Jan and Dean, en natuurlek de Beach Boys, die dèks Chuck Berry-gitaarintro's in de leedsjes binnensmokkelde. Oonder drök vaan de commercie woort de rock-'n-roll braver en aongepas veur e breier publiek.
Rock-'n-roll in Limburg
bewirkRock-'n-Roll is in Limburg opmerkelek populair gewore. Janse Bagge Bend heet väöl meziek geïnspireerd op de zoegenaomde Rock & Rool. Aander bekinde Limburgs-taolige Rok & Rool nómmers zien:
- Janse Bagge Bend - Sollicitere
- De Drekskaters - Rok en Rool duit ut gans
- De Wauze - De Lintjworm
- Ton Custers - Neet Zeike
'ne Bekinden Ingelstaolege Limburgse rock-'n-rollband oet Mofert is The Thunders.